Bij Ne Ketar Joi Che

Author(s): Ratnasundarsuri
Publisher: Ratnasundarsuriji

Page 1

કે
છે Ed NM
પોતાને માટે જ અનામત રાખ્યો હોત તો? નદીએ પોતાનું પાણી પોતાને માટે જ સંગ્રહિત કરી રાખ્યું હોત તો? વાદળે વરસવાને બદલે વિખરાઈ જવાનું જ પસંદ કર્યું હોત તો ? ચંદન અને ગુલાબ, એ બન્નેએ પોતાની સુવાસને પોતાને માટે જ સલામત રાખી દીધી હોત તો? કદાચ આ પ્રશ્ન પૂછવાતું આજે મારી સામે ઉપસ્થિત ન થઈ શક્યો હોત ! લખી રાખ તારી ડાયરીમાં કે હાથની મૂઠી જ્યારે ખુલ્લી હોય છે ત્યારે આખી દુનિયાની હવા હાથ પર હોય છે !
મહારાજ સાહેબ,
લોહીનાં પાણી કરીને એકઠી કરેલી સંપી ને દાનમાં આપવાની વાત જ્યારે સાંભળવા મળે છે, કો'ક પુસ્તકમાં જ્યારે વાંચવા મળે છે ત્યારે મન સુબ્ધ થઈ જાય છે. શું જરૂર છે દાનની ?
સહુ પોતપોતાનું નસીબ લઈને જ જ્યારે આ જગતમાં આવ્યું છે ત્યારે દાન દ્વારા એને સ્વસ્થ બનાવવાનો કે સુખી કરવાનો પ્રયત્ન કરવો એ એક જાતની આત્મવંચના જ નથી ? અભિમાન પુષ્ટ કરવાની વૃત્તિ જ નથી ?
ટૂંકમાં, મને એમ લાગે છે કે જે મળ્યું છે એને ભોગવતા રહેવું અને ભાવિને સુરક્ષિત બનાવી રાખવા સંપત્તિનો સંગ્રહ કરતા રહેવું પણ દાન કરવા દ્વારા એ સંપત્તિને ઓછી કરી નાખવાની મૂર્ખાઈ તો ક્યારેય ન કરવી. આપ આ અંગે શું કહો છો? | દર્શન, તારા પ્રશ્નનો જવાબ આપતા પહેલાં મારે તને એક બીજી જ બાબત જણાવવી છે. વસંત ઋતુમાં વૃક્ષ જ્યારે ફળ-ફૂલ-પર્ણથી લચી પડે છે ત્યારે પોતાનો આ વૈભવ એ જગતને માટે ખુલ્લો મૂકી દે છે. નદી જ્યારે પાણીથી છલોછલ બને છે ત્યારે બે કાંઠે વહેતી વહેતી અનેક જીવોની એ પ્યાસ છિપાવે છે. ધુમ્મસ આડું આવતું નથી તો સૂર્ય પોતાનાં કિરણોને ધરતી સુધી પહોંચાડવામાં કોઈ જ કચાશ રાખતો નથી. વાદળ જ્યારે પાણીથી લબલબ થઈ જાય છે ત્યારે ધરતી પર વરસવામાં એ પાછીપાની કરતું નથી. કાપી નાખો, ઘસી નાખો કે છોલી નાખો, ચંદન પોતાની સુવાસ પ્રસરાવ્યા વિના રહેતું નથી. છોડ પર ગુલાબનું પુષ્પ પેદા થાય છે અને એ પોતાની સુવાસ ફેલાવ્યા વિના રહેતું નથી.
ટૂંકમાં, કુદરતમાં ક્યાંય ભોગવટો નથી કે ક્યાંય સંગ્રહ નથી. કદાચ એ જગત પાસેથી લે છે કણ જેટલું પણ એની સામે જગતને એ આપે છે મણ જેટલું પ્રશ્ન તો મને એ થાય છે કે નામ તારું દર્શન છે અને તારી પાસે આ બધું નિહાળવાની દૃષ્ટિ જ નથી ? કુદરત વચ્ચે તું જીવે છે, કુદરતની મહેરબાનીથી તું જીવે છે અને છતાં કુદરતનો આ ‘દાન' ગુણ તારી નજરમાં નથી ? માત્ર પળ-બે પળ માટે કલ્પના કરી જો, સૂર્ય પોતાનાં કિરણોને પોતાની પાસે જ રાખી લીધા હોત તો ? વૃક્ષે પોતાના ફળ-ફૂલોનો વૈભવ
મહારાજ સાહેબ,
આપના ગત પત્ર અંગે કાંઈ પણ લખતા પહેલાં એક બાબતનો હું આપની પાસે ખુલાસો કરવા માગું છું. આપના પ્રત્યે મને પૂજય બુદ્ધિ જરૂર છે પણ એટલા માત્રથી આપનાં વચનો પ્રત્યે મારા મનમાં પ્રામાણ્યબુદ્ધિ હોવી જ જોઈએ એવું આપ ન માની લેશો. કારણ કે એમ તો મને મમ્મી પ્રત્યે પૂજ્યબુદ્ધિ છે જ અને છતાં એનાં ઘણાં ય વચનો પ્રત્યે મારા મનમાં સતત શંકા રહ્યા જ કરે છે.
એ જ હકીકત આપની સાથે પણ બની શકે છે. ખબર નથી પણ કોઈ પણ કારણસર આપના પ્રત્યે મારા મનમાં પૂજ્યબુદ્ધિ તો છે જ અને એ હિસાબે જ મારા મનમાં વરસોથી જે પ્રશ્ન પૂંટાઈ રહ્યો છે એનું સમાધાન મેળવવા મેં આપની સાથે પત્રવ્યવહાર ચાલુ કર્યો છે. પણ આપના તરફથી મળનારાં તમામ સમાધાનો મારે સ્વીકારી જ લેવા જોઈએ એવો આગ્રહ આપ ન રાખશો કારણ કે મને શ્રદ્ધા કરતાં તર્ક પર ભરોસો વધુ છે. લાગણી કરતાં વિચારો વધુ તાકાતવાન છે એવું હું સ્પષ્ટ માનું છું. ગણિતમાં જેમ બધું ય સ્પષ્ટ જ હોય છે તેમ જીવનમાં ય બધું સ્પષ્ટ જ હોવું જોઈએ એવું મારું માનવું છે.
આપ સંત છો એટલે બની શકે કે આપના જીવનનું ચાલકબળ શ્રદ્ધા હોય પણ હું તો વિજ્ઞાનનો સ્નાતક છું. અને એટલે જ મારા જીવનનું ચાલકબળ તો બુદ્ધિ છે. બુદ્ધિને હું કસોટીનો પથ્થર માનું છું. એ પથ્થર પર જે વિચાર સાચો પુરવાર થાય એ વિચારને જ