Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check hffp://www.AtmaDharma.com for updates [ zrI ToDaramala granthamALA puSpa naM. 15 ] bAlabodha pAThamALA bhAga 3 (zrI vItarAga vijJAna vidyApITha parIkSA borDa dvArA nirdhArita ) gurudust pAData smAraka navara TrasTa lekhaka-sampAdaka : paM. hukamacanda bhArilla zAstrI, nyAyatIrtha, ema. e., sAhityaratna saMyukta maMtrI, zrI ToDaramala smAraka bhavana, jayapura. gujarAtI anuvAdaka : bra. vrajalAla giradharalAla zAha bI. e. (onarsa) esa. TI. sI., rASTrabhASA ratna. prakAzaka : maMtrI, zrI ToDa2mala smAraka bhavana e-4, bApUnagara, jayapura-4 (rAja.) Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates Thanks & Our Request This shastra has been donated to mark the 15th svargvaas anniversary (28 September 2004) of our mother, Laxmiben Premchand Shah, by Rajesh and Jyoti Shah, London, who have paid for it to be "electronised" and made available on the Internet. Our request to you: 1) We have taken great care to ensure this electronic version of BalbodhPathmala - Part 3 is a faithful copy of the paper version. However if you find any errors please inform us on rajesh@ AtmaDharma.com so that we can make this beautiful work even more accurate. 2) Keep checking the version number of the on-line shastra so that if corrections have been made you can replace your copy with the corrected one. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates Version History Date Version Number 001 22 Sept 2004 First electronic version. Error corrections made: Errors in Original Physical Electronic Version Version Corrections contents table: various corrected chapter titles incorrect | Page 4 Line 1: bhAga bhAva Page 6, Line 6: prakSodha prabodha Page 6, Line 8: maghatyAga madhatyAga | Page 8, Line 1: Namo arihaMtANa | Namo arahaMtANa Page 10, Line 22: hoya heya (choDavA lAyaka) | Page 13, Line 3 : jana | jaina | Page 13, Line 15 : putra | putrI | Page 14, Line 20 : nimatti | nimitta Page 15, Line 8 : nimitti nimitta Page 13, Line 13: IndrijJAna | Page 16, Line 6: kaThala kaThaNa Page 16, Line 13: AtmajJAna | AtmajJAna Page 18, Line 2: akSya abhakSya Page 25, Line 1: ud i potAnI Page 27, Line 11: kahevAnuM | Page 27, Line 19: nirvANa-bhumi | nirvANa-bhUmi | | kahevAya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates sarvAdhikAra sura "meM jJAnAnaMda svabhAvI huM" prathama ATha AvRtti (hindI) : 64,000. navamI AvRtti (hindI) : 10,000 (1983) prathamavRtti (gujarAtI) : 5,000 (1971) dvitIyAvRtti (gujarAtI) : 5,000 (1974) tRtIyAvRtti (gujarAtI) : 3,000 (1985) mudraka : manISa kalyANabhAI zropha e na. ke. prinTarsa, mIrajhApura roDa, dInabAI TAvara pAse, amadAvAda. phona : 393104 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates viSaya-sucI pAThanuM nAma deva-darzana zrAvakanA ATha mULa guNa paMca parameSThI Indriyo naM | | | | 4 | M | 8 | S sadAcAra 20 dravya guNa paryAya bhagavAna neminAtha jinavANI-stuti 25 28 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pATha pahelo deva-darzana 1. ati puNya udaya mama AyA, prabhu tumarA darzana pAyA; aba taka tumako bina jAne, duHkha pAye nija guNa hAne. pAye anaMte duHkha aba taka, jagatako nija jAnakara; sarvajJa bhASita jagata hitakara, dharma nahi pahicAna kara. bhavabaMdhakAraka sukhaprahAraka, viSayam sukha mAnakara; nija para vivecaka jJAnamaya, sukhanidhi-sudhA nahi pAna kara. tava pada mama urameM Aye, lakhi kumati vimoha palAye; nija jJAna kalA ura jAgI, ruci pUrNa svahitame lAgI. ruci lagI hitame Atmake, satasaMgameM aba mana lagA; manameM huI aba bhAvanA, tava bhaktimeM jAu raMgA. priya vacanakI ho Teva, guNigaNa gAnameM hI citta page; zubha zAstrakA nita ho manana, mana doSa vAdananaeN bharge. 2. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates deva-darzanano sArAMza he vItarAga sarvajJa prabhu! Aja meM mahAna puNyodayathI ApanAM darzana prApta karyA che. Aja sudhI Apane jANyA vinA ane ApanA guNone oLakhyA vinA (muM) anaMta duHkha bhogavyAM che. meM A saMsArane potAno jANIne ane sarvajJa bhagavAne kahelA, AtmAnuM hita karanAra vItarAga dharmane oLakhyA vinA anaMta duHkha bhogavyAM che. Aja sudhI meM saMsArane vadhAranAra ane sAcA sukhano nAza karanAra pAMca IndriyonA viSayomAM sukha mAnIne khajAno evA sva-para bhedavijJAnarUpa amRtanuM pAna nathI karyuM. 1. paNa Aje ApanAM caraNo mArA hRdayamAM vasyAM che tene joIne kubudhdhI ane moha bhAgI gayA che. AtmajJAnanI kaLA hadayamAM jAgRta thaI gaI che. ane mArI ruci AtmAnA hitamAM lAgI gaI che. satsamAgamamAM mAruM mana lAgavA mAMDyuM che. tethI mArA manamAM evI bhAvanA jAgRta thaI che ke ApanI bhaktimAM ja ramI rahuM. he bhagavAna! jo vacana boluM to AtmAnuM hita karanAra priya vacana ja boluM. mAruM mana guNavAna manuSyonI prazaMsA karavAmAM ja lAge athavA AtmahitanuM kathana karanArAM zAstronA abhyAsamAM ja lIna rahe. mAruM mana doSonA kathanathI dUra rahe. 2. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates kaba samatA urameM lAkara, dvAdaza anuprekSA bhAkara, mamatAmaya bhUta bhagAkara, munivrata dhAruM vana jAkara. dharakara digaMbara rUpa kaba, aThavIsa guNa pAlana karUM do-bIsa pariSaha sahu sadA, zubha dharma daza dhArana karUM. 3. tapa tape dvAdaza vidhi sukhada nita, baMdha Asrava pariharUM aru roki nUtana karma saMcita, karma ripuko nirjarU. kaba dhanya suavasara pAUM, jaba nijameM hI rAma jAUM, karyAdika bheda miTAUM, rAgAdika dUra bhagAUM. kara dUra rAgAdika niraMtara, Atmako nirmala karUM bala jJAna darzana sukha atula, lahi carita kSAyika AcaruM; AnaMdakaMda jinendra bana, upadezako nita uccakuM, Avai "amara' kaba sukhada dina, jaba duHkhada bhavasAgara tarUM. 4. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mArA manamAM evA bhAva jAgI rahyA che ke - evo divasa kyAre Avaze jyAre huM hRdayamAM samatAbhAva dhAraNa karIne, bAra bhAvanAonuM ciMtavana karIne ane mamatArUpI bhUta (pizAca) ne bhagADIne vanamAM jaine muni dIkSA dhAraNa karIza. te divasa kyAre Avaze jyAre huM digaMbara veSa dhAraNa karIne aThAvIsa mULa guNa dhAraNa karIza, bAvIza paripaho upara vijaya meLavIza ane daza dharmone dhAraNa karIza, sukha ApanAra bAra prakAranAM tapa tapIza tathA Asrava ane baMdha bhAvone tyAgI navAM karmone rokI, saMcita karmonI nirjarA karI daIza. 3. te dhanya ghaDI kyAre Avaze ke jyAre huM mArA potAmAM ja lIna thaIza. kartA-karmanA bhedano paNa abhAva karIne rAga-dveSa dUra karIza ane AtmAne pavitra banAvI laiza-jethI AtmAmAM kSAyika cAritra pragaTa karIne anaMta darzana, anaMta jJAna, anaMta sukha ane anaMta vIrya sahita thaiza, AnaMdakaMda jinendrapadanI prApti karI laIza. mane te divasa kyAre Avaze jyAre A du:kharUpI bhavasAgara pAra karIne amara pada prApta karIza. 4. uparanI stutImAM deva-darzanathI laine deva (bhagavAna) banavA sudhInI bhAvanA ja nathI AvI, paNa bhaktamAMthI bhagavAna banavAnI pUrI vidhi ja AvI gaI che. prazna1. uparokta stutimAMthI koi paNa eka kaDI tamane gamatI hoya te arthasahita lakho ane gamavAnuM kAraNa paNa Apo. 4 Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pATha bIjo zrAvakanA ATha mULa guNa. prabodha- kema bhAi, A zIzImAM zuM che? subodha- madha. prabodha- kema? subodha- vaidhe davA ApI hatI ane kahyuM hatuM ke madha athavA khAMDanI cAsaNImAM khAjo. tethI bajAramAMthI madha lAvyo chuM. prabodha- to zuM tame madha khAva cho? jANatA nathI ke e to mahA apavitra padArtha che. madhamAkhIono maLa che ane ghaNA trasa jIvonA ghAtathI utpanna thAya che. te kadI paNa na khAvuM joIe. subodha- bhAI, ApaNe to sAmAnya zrAvaka chIe, kAMi vratI thoDA ja chIe ? Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates prabodha- sAmAnya zrAvaka paNa ATha mULa guNanA dhAraka ane sAta vyasananA tyAgI hoya che. madhano tyAga ATha mULa guNomAM Ave che. subodha- mULa guNa kone kahe che? ane ATha mULa guNamAM zuM zuM Ave che? prabodha- nizcayathI to samasta para padArtho uparathI daSTi khaseDIne potAnA AtmAnI zraddhA, jJAna ane lInatA te ja mumukSu zrAvakanA mULa guNa che; paNa vyavahArathI madhatyAga, mAMsatyAga, maghatyAga ane pAMca udumbara phaLonA tyAgane ATha mULa guNa kahe che. subodha- matyAga kone kahe che? prabodha- zarAba vagere mAdaka vastuonA sevanano tyAga karavo te matyAga che. padArthono saDo karIne te banAvavAmAM Ave che tethI enA sevanathI lAkho jIvono ghAta thAya che ane nazo utpanna karavAne kAraNe viveka nAza pAmIne mANasa pAgala jevo thai jAya che, tethI teno tyAga karavo paNa ati Avazyaka che. subodha- ane mAMsatyAga zA mATe Avazyaka che? prabodha- trasa jIvonI hiMsA vinA mAMsanI utpatti thatI nathI ane mAMsamAM niraMtara trasa jIvonI utpatti paNa thayA kare che. tethI mAMsa khAnAra asaMkhya trasa jIvono ghAta kare che, tenA pariNAma dUra thaI jAya che. Atmahita cAhanAra prANIe mAMsanuM sevana kadIpaNa na karavuM joie. iMDAM paNa trasa jIvonuM zarIra hovAthI mAMsa ja che, tethI te paNa na khAvAM joIe. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates subodha- ane pAMca udumbara phaLa kayA kayA che? prabodha- pIpaLanuM phaLa, umaraDA, aMjIra, vaDanAM phaLa ane kaThuMmara A pAMca jAtanA phaLone udumbara phaLa kahe che. emAM paNa niraMtara trasa jIvonI utpatti thayA kare che tethI pratyeka vyaktinuM kartavya che ke te e paNa na khAya. subodha- meM pravacanamAM sAMbhaLyuM hatuM ke AtmajJAna vinA to A badhAno tyAga kAryakArI nathI tethI ApaNe pahelAM to AtmajJAna karavuM joie ne ? prabodha- bhAi ! AtmajJAna to mokSano sAco mArga che ja paNa e batAvo ke zuM zarAbI ke mAMsabhakSIne paNa AtmajJAna thai zake kharuM? mATe AtmajJAnanI abhilASA rAkhanAra ATha mULa guNa dhAraNa kare che. prazna 1. madha-tyAga, mAMsatyAga, madhayAganI spaSTatA karo. 2. pAMca udumbara phaLa kayA kayA che? ane te zA mATe na khAvAM joIe? Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pATha trIjo paMca parameSThI gamo arahaMtANaM, gamo siddhANaM, samo AiriyANuM, gamo uvakjhAyANaM, Namo loe savva sAhUNaM. A paMca namaskAra maMtra che. emAM sauthI pahelAM vItarAgI ane pUrNa jJAnI arahaMta bhagavAnone ane siddha bhagavAnone namaskAra karavAmAM AvyA che. tyAra pachI vItarAga mArgamAM cAlanAra munirAjone namaskAra karavAmAM AvyA che jemAM AcArya munirAja, upAdhyAya munirAja ane sAmAnya munirAja badhA AvI jAya Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates arahaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya ane sAdhu-emane paMca parameSThI kahe che, arahaMtAdika parama pada che ane je parama padamAM sthita hoya temane parameSThI kahe che. pAMca prakAranA hovAthI temane paMca parameSThI kahe che. arahaMta je gRhasthapaNuM tyAgI, munidharma aMgIkAra karI, nija svabhAva sAdhana vaDa, cAra ghAti karmono kSaya karIne anaMta catuSTaya (anaMta darzana, anaMta jJAna, anaMta sukha, anaMtavIrya) rUpa birAjamAna thayA te arahaMta arahaMta parameSThI zAstromAM arahaMtanA 46 guNo (vizeSaNo) nuM varNana che, temAMthI keTalAMka vizeSaNo to zarIra sAthe saMbaMdha rAkhe che ane keTalAMka AtmA sAthe. 46 (chaMtALIsa) guNomAM 10 to janmanA atizaya che, je zarIra sAthe saMbaMdha rAkhe che. 10 kevaLajJAnanA atizaya che, te paNa bAhya puNyasAmagrI sAthe saMbaMdhavALA che tathA 14 devakRta atizaya to spaSTa devo vaDe karAyelA ja che. e badhA tIrthakara arahaMtone ja hoya che, badhA arahaMtone nahi. ATha prAtihArya paNa bAhya vibhUti che. paraMtu anaMta catuSTaya AtmA sAthe saMbaMdha rAkhe che tethI te pratyeka arahaMtane hoya che. tethI nizcayathI te ja arahaMtanA guNa che. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates siddha je gRhastha avasthAno tyAga karIne, munidharma-sAdhana vaDe cAra ghAti karmono nAza thatAM anaMta catuSTaya pragaTa karIne keTalAka samaya pachI aghAti karmono nAza thatAM, samasta anya dravyono saMbaMdha chUTI jatAM pUrNa mukta thaI gayA che; lokanA agra bhAgamAM kiMcit jUna puruSakAre birAjamAna thaI gayA che; sidhdha parameSThI jemane dravyakarma, bhAvakarma ane nokarmano abhAva thavAthI samasta Atmika guNa pragaTa thaI gayA che; te siddha che. temane ATha guNa mukhyapaNe kahevAya che. samakita darzana jJAna, agurulaghu avagAhanA sUkSma vIrajavAna, nirAbAdha guNa siddhake. 1. kSAyika samyakatva 2. anaMtadarzana 3. anaMtajJAna 4. agurulaghutva 5. avagAhanatva 6. sUkSmatva 7. anaMtavIrya 8. avyAbAdha AcArya, upAdhyAya ane sAdhuonuM sAmAnya svarUpa AcArya, upAdhyAya ane sAdhu sAmAnyapaNe sAdhuomAM AvI jAya che. je virAgI banIne, samasta parigrahano tyAga karI, zuddhopayoga munidharma aMgIkAra karIne, aMtaraMgamAM zuddhopayoga dvArA potAne potArUpa anubhave che; potAnA upayogane bahu bhamAvatA nathI, jemane kadAcita maMda rAganA udaye zubhopayoga paNa thAya che paraMtu tene paNa heya(choDavA lAyaka) ema mAne che, tIvra kaSAyano abhAva hovAthI azubhopayoganuM to astitva ja hotuM nathI - evA munirAja ja sAcA sAdhu che. 1) Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates AcArya jeo samyagdarzana, samyajJAna, samyaccAritranI adhikatAthI pradhAnapada prApta karIne munisaMghanA nAyaka thayA che, tathA jeo mukhyapaNe to nirvikalpa svarUpAcaraNamAM ja magna rahe che, paNa koI koI vAra rAgAMzanA udayathI karuNAbuddhi thAya to dharmanA lobhI anya jIvone dharmopadeza Ape che, dIkSA lenArane yogya jANI dIkSA Ape AcArya parameSThI che, potAnA doSa pragaTa karanArane prAyazcita vidhithI zuddha kare che - AvuM AcaraNa karanAra ane karAvanAra AcArya kahevAya che. upAdhyAya jeo ghaNAM jaina zAstronA jJAtA hoIne saMghanA paThana-pAThananA adhikArI thayA che, tathA samasta zAstrono sAra, je AtmasvarUpamAM ekAgratA che; adhikatara to temAM lIna rahe che. koI koI vAra kapAya aMzanA udayathI jo upayoga tyAM sthira na rahe to teo zAstro svayaM upAdhyAya parameSThI vAMce che ane bIjAone bhaNAve che - te upAdhyAya che. teo mukhyapaNe bAra aMganA pAThI hoya che. 11 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates sAdhu AcArya ane upAdhyAyane choDIne anya samasta je munidharmanA dhAraka che ane AtmasvabhAvane sAthe che, bAhya 28 mULa guNonuM akhaMDa pAlana kare che. samasta AraMbha ane aMtaraMga bahiraMga parigrahathI rahita hoya che, sadA jJAnadhyAnamAM lavalIna rahe che, sAMsArika prapaMcothI sadA dUra rahe che, temane sAdhu parameSThI kahe che. sAdhu parameSThI A rIte paMca parameSThInuM svarUpa vItarAga vijJAnamaya che, mATe teo pUjya che. prazna 1. paMca parameSThI kone kahe che? 2. arahaMta ane siddha parameSThInuM svarUpa lakho ane temano taphAvata spaSTa karo. 3. sAmAnyapaNe sAdhuonuM svarUpa lakhIne AcArya sAdhuo ane upAdhyAya sAdhuonuM svarUpa lakho. 12. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pATha cotho indriyo putrI- bA ! pitAjIne jaina kema kahevAmAM Ave che? mAtA- teo jaina che, tethI jaina kahevAya che, jinanA bhakta te jaina athavA jinaAjJA mAne te jaina. jinadeve batAvelA mArge cAlanAra ja sAco jaina che. putrI ane jina koNa che? mAtA- jemaNe moha-rAga-dveSa ane indriyone jItI te ja jina che. putrI- to Indriyo zuM ApaNI zatru che ke temane jItavAnI che? te to ApaNA jJAnamAM sahAya kare che. zarIranAM je je cihna AtmAne jJAna karAvavAmAM sahAya kare che, te ja Indriyo che. mAtA- hA, putrI ! saMsArI jIvane Indriyo jJAnanA samayamAM nimitta thAya che paNa eka vAta e ya che ke e viSayabhogomAM phasAvavAmAM paNa nimitta che. tethI ene jItanAra ja bhagavAna banI zake che. putrI- to IndriyonA bhoga choDavA joIe, IndriyajJAnane to nahi ? mAtA- Indriyo keTalI che ane kyA jJAnamAM nimitta che te tuM jANe che? 13 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates putrI- hA, te pAMca che. sparzana, rasanA, ghANa, cakSu ane karNa. mAtA- sAruM, have kaho ke sparzendriya kone kahe che? putrI- jene aDavAthI halakA-bhAre, lUkhA-cIkaNA, kaThaNa-narama ane ThaMDA-garamanuM jJAna thAya che, tene sparzendriya kahe che. mAtA- jANe che to AtmA ja ne? putrI- hA, hA, Indriyo to nimitta mAtra che. evIja rIte jenAthI khATo, mITho, kaDavo, kapAyalo ane tIkho svAda jANI zakAya che, te ja rasanendriya che. jIbhane ja rasanA kahe che. mAtA- ane sparzana zuM che? putrI- sparzana to AkhuM zarIra ja che. hA, ane jenAthI ApaNe sULIe chIe te ja nAka dhrANendriya kahevAya che, e sugaMdha ane durgadhanA jJAnamAM nimitta thAya che. mAtA- ane raMganA jJAnamAM nimitta koNa che? putrI- AMkha. ene ja cakSu kahe che. jenAthI kALA, nIlA, pILA, lAla ane sapheda Adi raMgonuM jJAna thAya te ja cakSuIndriya che ane jenAthI ApaNe sAMbhaLIe chIe, te ja kAna che; jene kAna athavA zrotrendriya kahevAmAM Ave che. mAtA- tuM to badhuM jANe che paNa e batAva ke A pAMce ya Indriyo kai vastune jANavAmAM nimitta thai? putrI- sparza, rasa, gaMdha, varNa ane avAja tathA zabdone jANavAmAM ja nimitta thaI. 14 Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mAtA- sparza, rasa, gaMdha ane varNa to pudgalanA guNa che tethI enA nimittathI to mAtra pudgalanuM ja jJAna thayuM, AtmAnuM jJAna to thayuM nahi. putrI- avAja ane zabdonuM jJAna to thayuM ne? mAtA- te paNa pudagalanI ja paryAya che ne? AtmA to amUrtika cetana padArtha che. temAM sparza, rasa, gaMdha, varNa ane avAja, zabda che ja nahi. tethI indriyo tene jANavAmAM nimitta thaI zakatI nathI. putrI- na thAya to bhale na thatI. jene jANavAmAM nimitta che, te ja barAbara che. mAtA- kevI rIte? AtmAnuM hita to AtmAne jANavAmAM che. tethI IndriyajJAna paNa tuccha thayuM. jevI rIte Indriyasukha (bhoga) heya che, tevI rIte mAtra parane jANanAra IndriyajJAna paNa tuccha che, tathA AnaMda ane atIndriya jJAna ja upAdeya che. prazna 1. jaina kone kahe che? 2. Indriyo kone kahe che? te keTalI che? nAma sahita lakho. 3. Indriyo kone jANavAmAM nimitta che? 4. zuM Indriyo mAtra jJAnamAM nimitta che? 5. jo Indriyo jJAnamAM mAtra nimitta che to jANe che koNa? 6. IndriyajJAna tuccha kema che? 15 Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pAThamAM AvelAM sUtrAtmaka siddhAnta vAkya. 1. jeNe moha-rAga-dveSa ane Indriyone jItI te jina che. 2. jinano bhakta athavA jinaAjJAne mAne te jaina che. 3. saMsArI AtmAne jJAnamAM nimitta (thanAra) zarIranAM cihna vizeSa te ja Indriyo che. 4. jene sparza karatAM ja hukkA-bhAre, lUkhA-cIkaNA, ane kaThaNa-naramanuM jJAna thAya te ja sparzana Indriya kahevAya che. 5. je khATA, mIThA, khArA, tIkhA Adi svAdane jANavAmAM nimitta thAya | (che) te jIbha ja rasanA Indriya kahevAya che. 6. sugaMdha ane durgadha jANavAmAM nimittarUpa nAka ja ghANa Indriya che. 7. raMgonA jJAnamAM nimittarUpa AMkha ja cahyu Indriya che. 8. je avAjanA jJAnamAM nimitta thAya, te ja karNa Indriya che. 9. A Indriyo mAtra pudgalanA jJAnamAM nimitta che, AtmajJAnamAM nahi. 10. IndriyasukhanI peThe IndriyajJAna paNa tuccha che. atIndriya sukha ane atIndriya jJAna ja upAdeya che. 16 Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pATha pAMcamo sadAcAra (bhakSyAbhaDhya vicAra) subodha- kema bhAI prabodha, kyAM jAva cho? cAlo Aje to cokamAM baTATAnAM bhajIyAM khAIe, ghaNA divasothI khAdhAM nathI. prabodha- cokamAM ane baTATAnAM bhajIyAM! ApaNe koI paNa vastu bajAramAM na khAvI joIe ane baTATAnAM bhajIyAM zuM kAMi khAvAnI vastu che? yAda nathI, kAle gurujIe kahyuM hatuM ke baTATA to abhakSya che? subodha- e abhakSya zuM vastu che, mArI to samajaNamAM AvatuM nathI. pAThazALAmAM paMDitajI kahe che-A nA khAvuM ne te na khAvuM. davAkhAne vaidarAja kahe cheA na khAvuM, te na khAvuM. ApaNane to kAMI pasaMda nathI. je manamAM Ave te khAvuM ane AnaMdamAM rahevuM. prabodha- je khAvA yogya te bhakSya ane je khAvA yogya nathI te abhakSya che. e ja to kahe che ke potAno AtmA eTalo pavitra banAvo ke temAM abhakSya 17. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates khAvAno bhAva (IcchA ) Ave ja nahi. jyAre paMDitajI kahe che ke abhakSyanuM bhakSaNa na karo tyAre tamArA hitanI ja vAta kahe che kema ke abhakSya khAvAthI ane khAvAnA bhAvathI AtmAnuM patana thAya che. subodha- to kayA padArtho abhakSya che? prabodha- je padArtho khAvAthI trasa jIvono ghAta thato hoya athavA ghaNA sthAvara jIvono ghAta thato hoya ane je sArA mANasone mATe sevana karavA yogya na hoya, te badhI vastu abhakSya che, e abhakSyone pAMca bhAgamAM vaheMcI zakAya che. subodha- kayA kayA ? prabodha 1) trasaghAta 3) anupasevya 2) bahughAta 4) nazAkAraka 5 ) aniSTakAraka je padArtho khAvAthI trasa jIvono ghAta thato hoya tene trasaghAta karyu che. jema ke pAMca ubhuMbara phaLa, (vaDanAM phaLa, pIpaLAnAM phaLa, umaraDAnAM phaLa, Thumara ane aMjI2) A padArthomAM ghaNA trasa jIvonI niraMtara utpatti thayA kare che ane rahyA kare che, ane kadI na khAvA joIe. je padArtho khAvAthI ghaNA (anaMta ) sthAvara jIvono ghAta thato hoya tene bahughAta kahe che. badhAM kaMdamULa jevAMke baTATA, gAjara, zariyAM, lasaNa, DuMgaLI vagere vastuomAM anaMta sthAvara nigodiyA jIva rahe che, ene khAvAthI anaMta jIvono ghAta thAya che, tethI e paNa na khAvA joIe. 18 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates subodha- ane anupasevya? prabodha- jenuM sevana uttama puruSo kharAba gaNe, te lokaniMdya padArtho ja anupasevya che. jema ke lALa, maLa-mUtra Adi padArtho. anupasevya padArthonuM sevana lokaniMdha hovAthI tIvra rAga vinA thaI zakatuM nathI tethI te paNa abhakSya che. je vastuo nazo vadhAranArI hoya tene nazAkAraka abhakSya kahe che. jema ke dAru, aphINa, bhAMga, gAMjo tamAkU vagere. tethI enuM paNa sevana na karavuM joIe. jene khAvAthI zarIramAM vyAdhi utpanna thatI hoya te aniSTakAraka che, kAraNa ke zarIramAM vyAdhi thatAM AkuLatAnuM nimitta che ane evI vastu tIvra rAgabhAva vinA khAvAmAM AvatI nathI tethI te abhakSya che. prabodha- ThIka, AjathI huM paNa koI paNa abhakSya padArthano upayoga nahi karuM. huM tamAro upakAra mAnuM chuM ke tame mane abhakSya bhakSaNanA mahApApathI bacAvI lIdho. prazna 1. abhakSya kone kahe che? te keTalA prakAranA hoya che? 2. anupasevyano artha zuM samajo cho? tenA sevanathI hiMsA kevI rIte thAya che? 3. koIpaNa cAra bahughAtanAM nAma gaNAvo. 4. nazAkAraka abhakSyano artha zuM samajo cho? 19 Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pATha chaThTho dravya guNa paryAya vidyArthI- gurujI, Aje chApAmAM vAcyuM hatuM ke have A aNubomba banI gayA che ke jo laDAI thAya to vizvano nAza thaI jAya. zikSaka- zuM vizvano paNa kadI nAza thaI zake kharo? vizva to cha dravyonA samUhane kahe che ane dravyano kadI nAza thato nathI, mAtra paryAya badale che. vidhArthI- vizva to dravyonA samUhane kahe che ane dravya? zikSaka- guNonA samUhane dravya kahe che. vidyArthI- maMdirajImAM sUtrajInA pravacanamAM to sAMbhaLyuM hatuM ke dravya, guNa ane paryAyavALu hoya che. (gukha paryavardravyama ) zikSaka- barAbara to che, guNomAM samaye samaye thatA parivartanane ja paryAya kahe che. tethI dravyane guNono samUha kahevAmAM paryAyo AvI ja jAya che. vidyArthI- guNonA pariNamanane paryAya kahe che, e to samajyo paNa guNa kone kahe zikSaka- je dravyanA saMpUrNa bhAgamAM (pradezomAM) ane tenI saMpUrNa avasthAo (paryAyo ) mAM rahe che tene guNa kahe che. jema ke jJAna AtmAno guNa che, te AtmAnA samasta pradezomAM tathA nigodathI mAMDIne mokSa sudhInI badhI hAlatomAM hoya che, tethI AtmAne jJAnamaya kahevAmAM Ave che. vidhArthI- AtmAmAM evA keTalA guNo che? zikSaka- AtmAmAM jJAna jevA anaMta guNo che, AtmAmAM ja zuM, badhA dravyomAM, darekamAM, potapotAnA judA-judA anaMta guNo che. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates vidhArthI- to ApaNo AtmA anaMta guNono bhaMDAra che? zikSaka- bhaMDAra zuM? evuM thoDuM ja che ke AtmA judo che ane guNI temAM bharyA che, ke jethI tene guNono bhaMDAra kahIe. te to guNamaya ja che, te to guNono akhaMDa piMDa che. vidyArthI- te anaMta guNa kayA-kayA che? zikSaka- zuM vAta karo cho? anaMta paNa gaNAvI ke batAvI zakAya? vidyArthI- kAMIka to batAvo? zikSaka- guNa be prakAranA che. sAmAnya guNa ane vizeSa guNa. je guNo badhAM dravyomAM rahe che temane sAmAnya guNa kahe che ane je badhAM dravyomAM na rahetA potapotAnA dravyamAM ja hoya tene vizeSa guNa kahe che. jema ke astitva guNa badhAM dravyamAM hoya che, tethI te sAmAnya guNa thayo ane jJAna guNa mAtra AtmAmAM ja hoya che, tethI jIva dravyano te vizeSa guNa thayo. vidyArthI- sAmAnya guNa keTalA hoya che? zikSaka- aneka, paNa temAM cha mukhya che-astitva, vastutva, dravyatva, prameyatva, agurulaghutva ane pradezatva. je zaktinA kAraNe dravyano kadI paNa abhAva (nAza) na thAya tene astitva guNa kahe che. pratyeka dravyamAM astitva guNa che, tethI te pratyeka dravyanI sattA potAthI ja che, tene koIe banAvyuM nathI ane na koI eno nAza karI zake che kema ke te anAdi anaMta che. A ja astitva guNanI apekSAe to dravyanuM lakSaNa "sat' kahevAmAM Ave che. ("satadravyanakSama") ane satano kadI vinAza thato nathI. tathA asatnI kadI utpatti thatI nathI. mAtra paryAya badale che. 21 Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check hffp://www.AtmaDharma.com for updates vidhArthI ane vastutva...? zikSaka- je zaktinA kAraNe dravyamAM arthakriyA (prayojanabhUta kriyA) thAya, tene vastutva guNa kahe che. vastutvaguNanI mukhyatAthI ja dravyane vastu kahe che. koI paNa vastu lokamAM 52nA prayojana mATe nathI, paNa dareka vastu potapotAnA prayojanathI yukta che kemake temAM vastutva guNa che. vidhArthI- dravyatva guNa kone kahe che? zikSaka- je zaktinA kAraNe dravyanI avasthA niraMtara badalatI rahe tene dravyatva guNa kahe che. dravyatva guNanI mukhyatAthI vastune dravya kahe che. eka dravyamAM parivartananuM kAraNa koI bIjuM dravya nathI kemake temAM dravyatva guNa che, tethI tenuM pariNAma thavAmAM paranI apekSA nathI. vidyArthI- A traNa guNomAM taphAvata zuM thayo ? zikSaka astitva guNa to mAtra 'che' paNuM batAve che. vastutva guNa 'nirarthaka nathI' ema batAve che ane dravyatva guNa 'niraMtara pariNamanazIla che' ema batAve che. , vidhArthI- prameyatva guNa kone kahe che? zikSaka- je zaktinA kAraNe dravya koIne koI jJAnano viSaya hoya tene prameyatva guNa kahe che. vidyArthI- ghaNIye vastuo atyaMta sUkSma hoya che tethI te samajavAmAM AvatI nathI kemake te dekhAtI ja nathI. jemake ApaNo AtmA ja che, tene kevI rIte jANavo; te to dekhAto ja nathI ? 22 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates zikSaka- bhAI, pratyeka dravyamAM evI zakti che ke te avazya jANI zakAya che. e vAta judI che ke te IndriyajJAna vaDe pakaDavAmAM na Ave. e to ApaNA jJAnanI khAmIne lIdhe che. jemanuM jJAna pUrNa vikAsa pAmyuM che temanA jJAna (kevaLajJAna) mAM badhuM ja AvI jAya che. ane anya jJAnomAM potapotAnI yogyatAnusAra AvI jAya che. tathA jagatano koI paNa padArtha ajJAta rahe ema banI zakatuM nathI. vidhArthI- agurulaghutva guNa kone kahe che? zikSaka- je zaktinA kAraNe dravyamAM dravyapaNe kAyama rahe che arthAt eka dravya bIjA dravyarUpa thaI jatuM nathI, eka guNa bIjA guNarUpa thato nathI dravyamAM rahelA anaMta guNo vikharAIne alaga-alaga thaI jatA nathI, tene agurulaghutva guNa kahe che. vidyArthI ane pradezatva? zikSaka- je zaktinA kAraNe dravyano koIne koI AkAra avazya hoya che tene pradezatva guNa kahe che. vidhArthI- sAmAnya guNa ( viSe) to samajI gayo paNa (have) vizeSa guNa vadhAre samajAvo. zikSaka- kahyuM hatuM ne ke badhAM dravyomAM na rahetAM potapotAnA dravyomAM ja rahe che te vizeSa guNa che. jema ke jIvanAM jJAna, darzana, cAritra, sukha Adi. pudgalamAM sparza, rasa, gaMdha, varNa Adi. 23 Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates vidhArthI- dravya, guNa, paryAyane jANavAthI lAbha zuM che? zikSaka- huM ane tame paNa jIva dravya chIe, ane dravya guNono piMDa hoya che tethI ApaNe paNa guNonA piMDa chIe. ema jJAna thatAM "ApaNe dIna, guNahIna chIe" evI bhAvanA nIkaLI jAya che, tathA mArAmAM astitva guNa che tethI mAro koI nAza karI zakatuM nathI, evuM jJAna thavAthI anaMta nirbhayatA AvI jAya che. jJAna ApaNo guNa che teno kadI nAza thato nathI. ajJAna ane rAga-dveSa vagere svabhAvathI viparIta bhAva ( vikArI paryAya) che, tethI AtmAnA Azraye teno abhAva thaI jAya che. prazna 1. dravya kone kahe che? 2. guNa kone kahe che? te keTalA prakAranA che? 3. sAmAnya guNa kone kahe che? te keTalA che? darekanI paribhASA lakho. 4. vizeSa guNa kone kahe che? jIva ane pudgalanA vizeSa guNa batAvo. 5. paryAya kone kahe che? 6. dravya-guNa-paryAyane samajavAthI zuM lAbha che? 24 Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pATha sAtamo : bhagavAna neminAtha bahena- bhAI ! meM sAMbhaLyuM che ke neminAtha bhagavAna potAnI patnI rAjulane taraphaDatI choDIne cAlyA gayA hatA. bhAI- neminAtha bhagavAna to bALabrahmacArI hatA. temaNe to lagna ja karyA nahotA tethI patnIne choDIne javAno prazna ja UThato nathI. bahena- to pachI loko ema zA mATe kahe che? bhAI- vAta ema che ke nemikumAra jyAre rAjakumAra hatA tyAre temanuM sagapaNa jUnAgaDhanA rAjA ugrasenanI putrI rAjula (rAjamati ) sAthe thaI gayuM hatuM. paNa jyAre nemikumAranI jAna jatI hatI tyAre maraNa-sanmukha nirdoSa, mUMgA pazuone joIne saMsAranuM svArthIpaNuM ane kurapaNuM khyAlamAM AvatAM ja, temane saMsAra ane bhogo pratye vairAgya thaI gayo hato. teo AtmajJAnI to hatA ja. tethI te ja vakhate samasta bAhya parigraha, mAtA pitA, dhana-dhAnya, rAjaya Adi tathA aMtaraMga parigraha rAga-dveSano tyAga karIne nagna digaMbara sAdhu thaI gayA hatA. jAna choDIne giranAra tarapha cAlyA gayA hatA. tethI ja loko kahe che ke teo patnI rAjulane choDI gayA. 25 Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bahena- jo neminAtha cAlyA gayA to pachI...rAjulanAM lagna....? bhAI- nA bena, rAjulA paNa tattvapremI rAjakumArI hatI. uparokta ghaTanAnuM nimitta pAmIne rAjulano AtmA paNa vairAgya pAmyo. temanA pitAjIe temane bahu samajAvyAM paNa teo pharIvAra lagna karavAne rAjI na thayAM. bahena- e to bahu khoTuM thayuM. bhAI- khoTuM zuM thayuM ! rAgamAMthI vairAgya tarapha javuM e zuM khoTuM che? bahena- to zuM teo pachI AkhI jiMdagI pitAjIne ghera ja rahyA? bhAI - nA, bena! putrI AkhI jiMdagI pitAjIne tyAM rahetI nathI, temane to vairAgya thaI gayo hato ne? temaNe bhogonI asAratAno anubhava karyo ane jJAnAnaMdasvabhAvI, rAga-dveSarUpa vikArathI rahita AtmAno anubhava karyo ane arjikAnuM vrata laine AtmasAdhanAmAM lIna thai gayAM. bahena- e neminAtha koNa hatA ? bhAI- zaurIpuranA rAjA samudravijayanA rAjakumAra hatA, zrIkRSNanA pitarAI bhAI hatA. emanI mAtAnuM nAma zivAdevI hatuM. e bAvIsamAM tIrthakara hatA. anya tIrthakaronI jema emano paNa janmakalyANaka khUba ja utsAhathI ujavavAmAM Avyo hato. AtmabaLa sAthe temanuM zarIra-baLa paNa atulya hatuM. temaNe rAjyakArya ane viSayabhogane potAnuM kAryakSetra na banAvatAM giranAranI guphAomAM zAntithI AtmasAdhanA karavI tene ja potAnuM dhyeya banAvyuM. temaNe samasta jagatamAMthI potAnA upayogane haThAvIne ekamAtra jJAnAnaMdasvabhAvI potAnA AtmAmAM joDayo. teo pahelethI AtmajJAnI to hatA ja. AtmasthiratArUpa cAritranI zreNImAM AgaLa vadhIne, dIkSA lIdhA pachI pa6 divase, Atma-sAdhanAnI carama pariNati evI kSapakazreNImAM ArohaNa karIne temaNe kevaLajJAna (pUrNajJAna) prApta karI lIdhuM. tyAra Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pachI lagabhaga sAtaso varSa sudhI satata samavasaraNa sahita AkhA bhAratamAM temano vihAra thato rahyo ane temanI divya dhvani dvArA tattvano pracAra thato rahyo. aMte giranAra parvata uparathI ja eka hajAra varSanuM AyuSya puruM karIne teo mukti pAmyA. bahena- to giranArajI "siddhakSetra' tethI ja kahevAyuM haze? bhAI - hA, giranAra parvata neminAtha bhagavAnanI nirvANa-bhUmi ja nathI, tapobhUmi paNa che. rAjule paNa tyAM ja tapazcaryA karI hatI ane zrIkRSNanA putra pradhumnakumAra tathA zabnakumAra paNa tyAMthI ja mokSa pAmyA hatA. jaina samAjamAM zikharajI pachI giranAra siddhakSetranuM sauthI mahattvapUrNa sthAna che. prazna: 1. neminAtha bhagavAnano saMkSipta paricaya Apo. 2. neminAtha bhagavAnanI tapobhUmi ane nirvANa-bhUmino paricaya Apo. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pATha AThamo jinavANI-stuti vIra himAcalateM nikasI, guru gautamake mukha kuMDa DharI hai; moTuM mahAcala bheda alI, jagakI jaDatApa dUra karI hai. jJAna pAyonidhi mAMhi ralI, bahu bhaMga taraMganisoM ucharI hai tA zuci zArada gaMga nadI prati,meM aMjuli kara zIza dharI che. 1. yA jagamaMdirameM anivAra, ajJAna aMdhera chakyo ati bhArI; zrI jinakI dhuni dIpazikhAsama, jo nahiM hota prakAzana-rI. to kisa bhAMti padAratha pAMti, kahAM lahate rahate avicArI; yA vidhi saMta kahe dhani hai, dhani jina vaina baDa upakArI. 2. A jinavANInI stuti che. emAM dIpazikhAnI jema ajJAna-aMdhakArano nAza karanAra pavitra jinavANI-rUpa gaMgAne namaskAra karavAmAM AvyA che. jinavANI arthAt jinendra bhagavAne Apelo tattvano upadeza temanA dvArA batAvavAmAM Avelo mokSano mArga. 28 Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates he jinavANI rUpI pavitra gaMgA ! tuM mahAvIra bhagavAnarUpI himAlaya parvatamAMthI nIkaLIne gautama gaNadharanA mukharUpI kuMDamAM AvI cho. tuM moharUpI mahAna parvatone bhedIne jagatamAM ajJAna ane tApa (duHkho) dUra karI rahI cho. saptabhaMgIrUpa nayonA taraMgothI UchaLatI rahIne jJAnarUpI samudramAM maLI gaI cho. evI pavitra jinavANI rUpI gaMgAne huM mArI buddhi ane zakti anusAra aMjalimAM bharIne mastaka upara dhAraNa karuM chuM. 1. A saMsArarUpI maMdiramAM ajJAnarUpI ghora aMdhakAra chavAI rahyo che. jo te ajJAnAMdhakArano nAza karavA mATe jinavANI-rUpa dIpazikhA na hota to pachI tattvonuM vAstavika svarUpa kevI rIte jANI zakAta? vastu svarUpa jANyA vinAnuM ja rahI jAta. tethI saMta kavi kahe che ke jinavANI ghaNo ja upakAra karanArI che, jenI kRpAthI ApaNe tatvanuM sAcuM svarUpa samajI zakyA. 2. huM te jinavANIne vAraMvAra namaskAra karuM chuM. prazna: 1. jinavANI-stutinI koIpaNa cAra lITI artha sahita lakho. 29 Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com