Book Title: Yogvinshika Prakaranam
Author(s): Haribhadrasuri, Yashovijay Gani, Kirtiyashsuri
Publisher: Sanmarg Prakashan

View full book text
Previous | Next

Page 103
________________ योगविंशिका गाथाroommmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmit अवन्ध्यं न कदाचिन्निष्फलं एतत् धर्मस्थानमहिंसादि, एतस्मिन् विनियोगे सति, अन्वयसम्पत्या अविच्छेदभावेन, तत् विनियोगसाध्यं धर्मस्थानं, सुन्दरम् / इतिः भिन्नक्रमः समाप्त्यर्थश्च, यावत्परमित्येवं योगः, यावत् परं प्रकृष्टं धर्मस्थानं, समाप्यत इत्यर्थः / इदमत्र हृदयम् - धर्मस्तावद्रागादिमलविगमेन पुष्टिशुद्धिमञ्चित्तमेव / पुष्टिश्च पुण्योपचयः, शुद्धिश्च घातिकर्मणां पापानां क्षयेण या काचिन्निर्मलता, तदुभयं च प्रणिधानादिलक्षणेन भावेनानुबन्धवंद् भवति, तदनुबन्धाञ्च शुद्धिप्रकर्षः सम्भवति, निरनुबन्धं च तदशुद्धिफलमेवेति न तद्धर्मलक्षणम् / सञ्जाते अन्वयसम्पत्त्याऽविच्छेदसम्पत्त्या हेतुभूतया सुन्दरमेतत्पूर्वोक्तं धर्मस्थानमितिशब्दो भिन्नक्रमः, परमित्यनेन सम्वन्धनीयो यावत्परमिति तद्धर्मस्थानं परं प्रकृष्टं . यावत्सम्पन्नमनेन विनियोगस्याऽनेकजन्मान्तरसन्तानक्रमेण प्रकृष्टधर्मस्थानावाप्तिहेतुत्वमावेदयति / इदमत्र हृदयं - अहिंसादिलक्षणधर्मस्थानावाप्तौ सत्यां स्वपरयोरुपका-रायाविच्छेदेन तस्यैव धर्मस्थानस्य वस्तुनो विनियोगः सम्यक्कृतो भवति / यदि परस्मिन्नपि तत्सम्पद्यते विशेषेण नियोगो नियोजनमध्यारोपणमितिकृत्वा / आशयभेदत्वाञ्च विनियोगस्यावन्ध्यत्वप्रतिपादनप्रक्रियया स्वरूपोपकार-हेतुत्वं दर्शयति सूत्रकारः / / 11 / / ___उ० - विनियोगं लक्षयति - सिद्धेश्चेत्यादि / सिद्धेश्चोत्तरकालभाविकार्य विनियोगो नामाशयभेदो विज्ञेयः, एतद्विनियोगाख्यं सिद्धयुत्तरकार्यमवन्ध्यं न कदाचिनिष्फलमेतस्मिन् सति सञ्जातेऽन्वयसम्पत्त्या भङ्गेऽपि सुवर्णघटन्यायेन सर्वथा फलानपगमाद्विनियोजितधर्मापगमेऽपि भूयो झटिति तत्संस्कारोबोधसम्भवादनेकजन्मान्तरसन्तानक्रमेणाविच्छेदसम्पत्त्या हेतुभूतया इतिहेतोस्तत्सिद्ध्युत्तरकाएँ, परं शैलेशीलक्षणं सर्वोत्कृष्टधर्मस्थानं यावत्सुन्दरं परोपकारगर्भक्रियाशक्त्या तीर्थकरविभूतिपर्यन्तसुन्दरविपाकार्थकं अयं विनियोगफलोपदेशः लक्षणं तु स्वात्मतुल्यपरफलकर्तृत्वमित्यवसेयम् / / 11 / / . - षोडशक - 3, वृत्तिः / / ___B - तुला - अन्यस्य योजनं धर्मे, विनियोगस्तदुत्तरम् / कार्यमन्वयसम्पत्त्या, तदवन्ध्यफलं मतम् / / 15 / / वृ० - अन्यस्येति / अन्यस्य स्वव्यतिरिक्तस्य योजनं धर्मेऽहिंसादौ विनियोगः / तदुत्तरं सिद्ध्युत्तरं कार्यं / तदन्वयसम्पत्त्याऽविच्छेदसिद्ध्या अवन्ध्यफलमव्यभिचारिफलं मतं / स्वपरोपकारबुद्धिलक्षणस्यानेकजन्मान्तरसन्ततोद्बोधेन प्रकृष्टधर्मस्थानावाप्तिहेतुत्वात् / / 15 / / - द्वा. द्वा., 10 - योगलक्षणद्वात्रिंशिका संवृत्तिः / / 2/16] - न प्रणिधानाद्याशयसंविद्वयतिरेकतोऽनुबन्धि तत् / भिन्नग्रन्थेनिर्मलबोधवतः स्यादियं च परा / / 5 / / वृ० य० प्रणिधानाद्याशयसंविद्वयेतिरेकत इति / प्रणिधानादयश्च ते आशयाश्च वक्ष्यमाणाः पञ्चाध्यवसायस्थानविशेषास्तेषां संवित्संवित्तिः संवेदनमनुभवस्तस्या व्यतिरेकोऽभावस्तस्मात्तदाशयसंविद्वयतिरेकेणैतद् द्वयं पुष्टिशुद्धिरूपं नानुबन्धि भवति / तस्मादेतद्वयमनुबन्धिकर्तुकामेन प्रणिधानादिषु यतितव्यं / इयं च कस्येत्याह - भिन्नग्रन्थेरपूर्वकरणबलेन कृतग्रन्थिभेदस्य तत्प्रभावादेव निर्मलबोधवतो विमलबोधसम्पन्नस्य स्याद्भवेदियं च प्रस्तुता प्रणिधानाद्याशयसंवित्परा प्रधाना / / 5 / /

Loading...

Page Navigation
1 ... 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214