Book Title: Yogsaar
Author(s): Dhirajlal D Mehta
Publisher: Dhirajlal D Mehta

View full book text
Previous | Next

Page 290
________________ ૨૯૦ પંચમ પ્રસ્તાવ યોગસાર કડવાશભરી, બંગતાભરી, વક્રતાભરી, અપશબ્દોવાળી તુચ્છ ભાષા ક્યારેય ન બોલવી. આવા પ્રકારની કડવી વાણી વેરઝેર વધારે, પરસ્પર ક્લેશ અને કષાયોની વૃદ્ધિ જ કરે. માટે ઉત્તમ આત્માઓએ પ્રસંગ જોઈને સમજી-શોચીને અને વિચારીને ઉચિત હોય તેવું જ અને તેટલું જ બોલવું. IITી. औचित्यं च विजानन्ति, सर्वकार्येषु सिद्धिदम् । सर्वप्रियङ्करा ये च, ते नरा विरला जने ॥१०॥ ગાથાર્થ - સર્વે પણ કાર્યોમાં સિદ્ધિ આપનારા એવા ઔચિત્યને જેઓ જાણે છે અને સર્વ લોકોને પ્રિય લાગે એવું જે મનુષ્યો કરે છે, તેવા મનુષ્યો આ જગતમાં વિરલા જ હોય છે. |૧ળી વિવેચન - આપણું વર્તન-પ્રવર્તન સર્વ જીવોની પ્રત્યે ઉચિત હોય તેવી યોગ્યતાવાળું જ વર્તન કરવું. આવા પ્રકારનું ઉચિત પ્રવર્તન આ જીવને લૌકિક અથવા લોકોત્તર એમ સર્વ કાર્યોમાં સિદ્ધિ-સફળતા આપનારું બને છે. સંસારી કાર્યોમાં જેમ ઔચિત્યતા જરૂરી છે, તેમ આધ્યાત્મિક ક્ષેત્રે પણ ઔચિત્યતા અતિશય જરૂરી છે. આવા પ્રકારનો આ ઔચિત્યતા ગુણ છે. આમ સમજીને સર્વ સ્થાનોમાં બોલવામાં-વર્તન વ્યવહાર કરવામાં પણ ઔચિત્યતા જાળવવી. જે આત્માઓ ઔચિત્યતાને સમજીને બોલવા-ચાલવાનો વ્યવહાર કરે છે, તે આત્માઓ તે તે કાર્યોમાં સિદ્ધિ પણ મેળવે છે, યશ પણ મેળવે છે અને સર્વ લોકોને અતિશય પ્રીતિપાત્ર થાય છે, માટે ઔચિત્યતા ગુણનો આદર કરવો. ઔચિત્યતાનું ક્યારેય પણ ઉલ્લંઘન ન કરવું. જે આત્માઓ પરોપકાર, પોતાના પાપોની જુગુપ્સા, ઉદારતા અને દાક્ષિણ્યતા આદિ ગુણો પ્રાપ્ત કરવા પૂર્વક સ્વ-પરનું કલ્યાણ કરે

Loading...

Page Navigation
1 ... 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350