________________
૪૯૮ ]
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન
વિ-ગુખ્યમંત્રા-ગુખ્યવિ-કુત્રિવિ-ચુંબન કરીને. -ફુટ છેદ-વિટ-વિ૬૩+વા-વિછોડેશ્મવે-વિછ વછેડીને-ટા
પડી જઈને-છેડી દઈને.
हिअडा ! जइ वेरिअ घणा तो किं अभि चडाहुँ ? ।
अम्हाहँ बे हत्थडा जइ पुणु मारि मराहुँ ॥ હે હૃદય ! જે ઘણા વેરી છે તે શું આભમાં ચડી જઈએ-ભાગી જઈએ? અમારે પણ બે હાથ છે, જે વળી ભરવાનું આવે તો એમને એમ નહીં, પણ મારીને મરીએ.
જય-g૩ મન્નિા નંતિ | જુઓ ૮૪ રૂપા
रक्खइ सा बिस-हारिणी बे कर चुम्बिवि जीउ ।
पडिबिम्बिअ-मुंजालु जलु जेहिं अडोहिउ पीउ । ડહોળ્યા વિનાનું અને જે મુંજવાળું છે એટલે જેમાં મુંજ નામના ઘાસનું પ્રતિબિંબ પડેલ છે અર્થાત જે મુંજવાળું હોય તે “મુંજાલ' કહેવાય એવું પાણી જે બે હાથે એ પીધું છે તે પિતાના બે હાથનું ચુંબન કરીને તે પનીહારી જીવતી રહેલ છે. અહીં પાણીને “મુંજાલ” વિશેષણ આપીને પનીહારી આડકતરી રીતે વિશેષ રાગને લીધે-મુંજાલ ઉપર વિશેષ સ્નેહ હોવાને લીધે મુંજાલ' નામની વ્યક્તિનું સ્મરણ કરતી જણાય છે અર્થાત મુંજાલ પ્રતિ અનુરાગવાળી કોઈ સ્ત્રી મંા” એવા વિશેષ નામની સાથે સમાનતા રાખનાર એટલે– મુંજ' ઘાસ જેમાં ઉગેલ છે એવા મુંજવાળા-મુંજાલ-પાણી પીને જીવતી રહેલી છે.
बाह विछोडवि जाहि तुहै, हउँ तेइ, को दोसु ?
हिययदिउ जई नीसरहि. जाणउ मुंज! सरोसु ।। તું મારી બાય-મારો હાથ-વછોડીને જા તો જા, હું પણ તેમ કરું તેમાં શે. દેશ–વાંધો ? જે તું મારા હૃદયમાંથી જ જાચાલ્યો જા–નીકળી જા–તો હે મુંજ! તને ખરા અર્થમાં રોષવાળો જાણું–સમજુ.
સંભવ છે કે માલવાના રાજા મુંજની લોક પ્રસિદ્ધ કઈ હકીકત ઉપરના બને પઘોમાં સેંધાયેલ હોય.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
