Shatkhandagama Pustak 15

Author(s): Bhutbali, Hiralal Jain, Fulchandra Jain Shastri, Balchandra Shastri
Publisher: Jain Sanskruti Samrakshak Sangh Solapur

Page 401

२८)
परिशिष्ट
उदीरेंति त्ति तिणि उदीरणभंगाणि होति त्ति । अहवा चत्तारिजगलाणं संजोगेण सोलसाणि उदीरणभंगाणि होति त्ति वा जाणाविदं । ण केवलमेदं वयणमेत्तं चेव, किंतु सुहुमदिट्ठीए जोइज्जमाणे एग-दु-तिसंजोगादिपयडीणमुदीरणाणं एग-दु-ति-चउ-पंचिदियजादीसु दिस्सदि, जहा देवाणं तित्थयरकुमाराणं च सुरभिगंधो णेरइएसु दुरभिगंधो आगमभेदेण दिस्सदि ।
__णेदं सण्णिकासं घडदे । कुदो ? अणुभागुदीरणाए एगजीवकालाणुगमेण सह विरुद्धत्तादो। तं कथं ? पसत्थवण्ण-गंध-रसाणं णिध्दण्णाणमुक्कस्साणुभागाणं उदीरणकालो जहण्णुक्कस्सेण एगसमयो । कुदो ? सजोगिचरिमसमए उक्कस्साणुभागउदीरणं जादं । तदो अणुवकस्साणुभागस्स उदीरणकालो अणादिओ अपज्जवसिदो अणादिओ सपज्जवसिदो इदि उत्तं । पुणो मउग-लहुगाणमुक्कस्साणुभागुदीरणकालो केवचिरं? जहण्णेणेगसमयमुक्कस्सेण बेसमयमिदि उत्तं। तं कुदो? आहाररिद्धीए जादत्तादो। अणुक्कस्साणुभागस्सुदीरणकालो अणादिओ अपज्जवसिदो अणादिओ सपज्जवसिदो सादि-सपज्जवसिदो इदि परूविदं । पुणो काल-पील-तित्त-कडुग-दुग्गधसीदुल्लु- (दल्हु) क्खाणं जहण्णाणुभागस्सुदीरणकालो जहण्णुक्कस्सेणेगसमयो । कुदो ? सजोगिचरिमसमये जहण्णाणुभागुदीरणं जादत्तादो। अजहण्णाणुभागुदीरणकालो अणादिओ अपज्जवसिदो अणादिओ सपज्जवसिदो च । पुणो कक्खड-गरुवाणं जहण्णाणुभागुदीरणकालो जहण्णुक्कस्सेणेगस(म) यो। कुदो ? मत्थे (मंथे) जहण्णुदीरणं जादत्तादो । अजहण्णाणुभागुदीरणकालो अण्णादिओ अपज्जवसिदो अणादिओ सपज्जवसिदो सादिओ सपज्जवसिदो इदि परूविदं । पुणो एदेहि वयणेहिं वण्ण-गंध-रस-फासाणं सग-सगभेदेसु अण्णदरस्स एगमुदीरिज्जमाणे सेसाणि णियमेणुप्पज्जति त्ति सिद्धं । तदो एदेसि धुवोदएण होदव्वमिदि सिद्धं । विरुद्धं चेव तोक्खहि । कथं विरुद्धाणं दोण्हं परूवणा करिदे ?
ण, भिण्णाभिप्पायत्तादो। तं कथं ? पंचसरीराणमकम्माणि पोग्गलविवाई चेव । तदो सग-सगोदयएण णोकम्मपरमाणूणं सविस्सासोवचयाणं च आगमणं करेंति । पुणो विस्सासोवचयसहगदणोकम्मपरमाणूणं बंधण-संघादगुणे पोग्गलविवाई (इ) बंधण-संघादणामकम्माणि करेंति । विस्सासोवचयाणि वि करेंति त्ति कुदो णव्वदे ? तेसि बांधण-संघादगुणाणमगहाणुववत्तीदो। पुणो ओरालियसरीरविस्सासोवचयणोकम्मपरमाणूणं चेव संठाणंगोवगं-संघडणाणं जादिवसेणाणेयभेदभिण्णणिबंधणाणं पोग्गलविवाइसंठाणंगोवंग-संघडणणामकम्माणि णिप्पज्जणवावारं करेंति । पुणो वेउव्वियआहारसरीरणोकम्मपरमाणणं सविस्सासोवचयाणं संठाणंगोवंगणामकम्माणि पुव्वं व जोग्गसंठाणंगोवंगाणं वावारं करेंति। पुणो तेजा-कम्मइयाग णोकम्मपरमाणणं सविस्सासोवचयाणं संठाणादिसरूवुप्पायणवावारमेदाणि ण करेंति । पुणो पोग्गलविवाइवण्ण-गंध-रस-फासकम्माणि ओरालिय-वेउव्विय-आहारसरीरणोकम्मपरमाणणं सविस्ससोवचयाणं जादिपडिबद्धाणं वण्ण-गंध-रस-फासाणं पुव्वुत्तकमेणुप्पायणं करेंति । पुणो तेजाकम्मइयसरीरणोकम्मपरमाणूणं सविस्ससोवचयाणं जहासंभवेण पंचवण्ण-दोगंध-पंचरस-अट्टफासाणं णिप्पत्तीए सव्वकालं करेंति । कुदो एवं णव्वदे ? विग्गहे वि तदुदयाणं अत्थित्तदसणादो । तम्हा ओरालिय-वेउव्विय-आहारसरीरणोकम्मपरमाणूणं सविस्ससोवचयाणं वप्णगंध-रस-फाससरूवफलाणि कम्मेणुप्पाइदाणि । जोयियसण्णि कासपरूवणा कदा, पुणो तेजाकम्मइयसरीरणोकम्मपरमाणूणं सविस्ससोवचयाणं वण्ण-गंध-रस-फासफलदायिकम्मावेक्खाए कालाणुयोगद्दारो परूविदो। तदो ण दोसो त्ति सिद्धं । तदो अभिप्पायंतरमिदि वत्तव्वं ।
कथं विग्गहावत्थाए कम्मयियसरीरणोकम्मपरमाणूणं सविस्ससोवचयाणं पंचवण्ण