________________
(૨૪) ભેગવનારા, આ લેકમાં ઘણા લોકોની નિંદાના પાત્રરૂપ તે અધમ પુરૂષે પરલોકમાં નરકાદિ ગતિને પામે છે. જેમ મોહરતિ નામને મંત્રી, તીર્થ કર શ્રી મહાવીર સ્વામીની પહેલાં થયેલી સિદ્ધ છે. કારણ કે શ્રી મહાવીર સ્વામીએ કથન કરેલા શાસ્ત્રોમાં ચાર્વાક મત્તનું નિરૂપણ કરેલું છે. ચાર્વાક મતની ઉત્પતિ એ પ્રમાણે છે. તેમનાં નામ =ચાવક લૌકયતાદિ છે. “વવ વ, વન્તિ મક્ષતિ તત્વો અન્ય पुण्य पापादिकं परोक्ष वस्तु जातमिति चार्वाकाः
' હવે ચાર્વાક મતનું સ્વરૂપ લખીએ છીએ. નાસ્તિક એમ કહે છે કે પરલેકમાં ગમન કરનાર છવ, ચેતના લક્ષણ કઈ છે નહિ. પાંચ ભૂતેથી જે ચેતન ઉત્પન્ન થાય છે તે પણ ભૂતને નાશ થતાં અહીં જ નાશ પામી જાય છે. જે જીવ પરોકથી આવ્યું હોય, તે પરલેકનું તેને મરણ હોવું જોઈએ. પરંતુ તે તે થતું નથી. તે કારણથી જીવ પલેકથી આવ્યો નથી, તેમજ પાકમાં જાનાર પણ નથી. તથા વસ્થાનમાં જે દેવ શબ્દ સ્થાપન કરીએ, તે સર્વજ્ઞાદિ વિશેષણ વિશિષ્ટ કોઈ દેવ નથી, તથા મેક્ષ પણ નથી. ધર્મ અધર્મ નથી, પુણ્ય પાપ નથી, પુણ્ય પાપનું જે ફળ સ્વર્ગ નરક તે પણ નથી. “તથાવત .”
एता वानेव लोकोय, यावा निंद्रिय गोचरः ॥. भगिनि वृकपदं पश्य, यद्वदंत्य बहुश्रुतोः ॥ १॥
જેટલે પ્રત્યક્ષ દેખવામાં આવે છે, તેટલે જ મનુષ્ય લેક છે. કારણ કે જે પદાર્થ ઇદ્રીથી ગ્રહણ થાય છે તેજ પદાર્થ છે. તે
