________________
(૪૮)
માટે કબુદ્ધિએ કલ્પિત આ વાત ત્યાગ કરવા ચાગ્ય છે, આવી રીતે મહાત્માનાં વચન સાંભળી જીવાદિકના તત્વને જાણનારા, જેઓની ધમ માં બુદ્ધિ થઇ છે, એવા અત્યંત ખુશી થએલા રાજા વિગેરે સભાસદે સિદ્ધપુત્રને વખાણવા લાગ્યા.
હું ધર્મના તત્વને જાણનારા મહાત્મન્ ! આપના વ
દાષા ઉપરાંત થવાથી અકસ્માત મૃત્યુ પામે છે. અને કેટલાએક અ ત્યંત દુષ્ટ દોષોથી પીડાતાં છતાં પણ મૃત્યુ પામતા નથી. આ વાત તમારા મતમાં સિદ્ધ થઈ શક્તિ નથી. આવ ॥ दोषस्योपशमेप्यस्ति मरणं कस्यचित् पुनः ॥
जीवनं दोष दुष्टत्वे ऽप्येतन्नस्याद् भवन्मते || અમારા મતમાં તા જ્યાં સુધી આયુષ્ય હોય, ત્યાં સુધી દો પોથી પીડાતાં છતાં પણ પ્રાણી જીવતા રહે છે, અને જ્યારે આયુ: ક્ષય થઇ જાય છે, ત્યારે દોષોના વિકાર વિના પણ મૃત્યુ પામે છે. તે કારણથી દેહજ્ઞાનનુ" નિમિત્ત નથી.
1
વળી એક સવાલ છે કે, દેવને જે તમે જ્ઞાનનું કારણ માના છે. તે શું સહકારી કારણ માને છે ? કે ઉપાદાન કારણ માતા છે ? જો સહકારી કારણ માના છે તે તો અમે પણ દેહને ક્ષયાપશમના હેતુ તો માનીએ છીએ. કથંચિત વિજ્ઞાનના હેતુ માનીએ છીએ. જો ઉપાદાન કારણ માનશે। તાતા અયુક્ત છે. ઉપાદાન કારણ તો તે થઇ શકે, જે કારણ વિકારી થતાં કાય પણ વિકારી થઈ જાય, જેમકે સૂતિકા તેમજ ઘટ; અને અહીંઆં તે દેહવિકાર પામતાં છતાંપણ સંવેદન વિકાર પામતા નથી. તેમજ દેવિકાર પામ્યા વિના
