________________
(૧૧) ઉત્તમોત્તમ પુરૂષનું સ્વરૂપ.
તીર્થકર નામકર્મના વિપાકેદયમાં વર્તનારા, ત્રણે લેકના ઈશ્વર, ત્રણે લેકના નાથ, ત્રણે લોકમાં અતિ પૂજનીય, ત્રણે લોકમાં સ્તુતિ કરવા લાયક, ત્રણે લોકમાં ધ્યાન કરવા યેગ્ય, નિર્દોશ, સર્વગુણોથી સંપૂર્ણ એટલા માટે જ સર્વ પ્રકારે કરી સર્વ જી કરતાં ઉત્તમત્તમ તીર્થકરેને જાણવા. - જ્યારે એ તીર્થકરે અનાદિકાલથી અવ્યવહાર રાશિમાં રહેલા હોય છે ત્યારે પણ તેવા ભવ્યપરિણામે કરી બીજા છ કરતાં કેટલાએક વિશેષ ગુણવડે ઉત્તમપણે રહે છે. જેમ, રત્નની ખાણમાં ઉત્પન્ન થએલાં, રજથી ઢંકાએલાં રત્નમાં ચિંતામણી રત્ન વિશેષ છે. તેમાં
યથા પ્રવૃત્તિકરણેકરી વ્યવહાર રાશિને પ્રાપ્ત થયા સતા તથાવિધ કર્મના વિપાકે કરીને પૃવીકાયિકને વિષે જે ઉત્પન્ન થાય તે ચિંતામણી પદ્મરાગ, લક્ષમીપુષ્પ, સૌભાગ્યકરાદિક રત્નની જાતિમાં તીર્થકરે ઉત્પન્ન થાય. અષ્કાયિકને વિષે ઉત્પન્ન થાય તે તીર્થોદકાદિકમાં ઉત્પન્ન થાય. તેજ કાયિકમાં ઉત્પન્ન થાય તે યજ્ઞના અગ્નિમાં તથા મંગલ પ્રદીપાદિકમાં ઉત્પન્ન થાય. જે વાયુકાયિકમાં ઉત્પન્ન થાય તે વસંતરૂતુમાં થનારા મૃદુ શીતલ તથા સુગંધિ મલયાચલના પવનાદિકમાં ઉત્પન્ન થાય. વનસ્પતિ કાયિકને વિષે
