________________
તાલુકાનું નાનું ગામ છે. સર્વોદય આશ્રમ, ગુંદીના ઉપક્રમે અનેકવિધ સેવાકાર્યો થયાં અને આજે પણ થઈ રહ્યા છે. બાલમંદિર, ઔષધાલય, મહાવીર સાહિત્ય પ્રકાશન મંદિર, વિશ્વવાત્સલ્ય (પાક્ષિક), ખેડૂતમંડળ, ગોપાલક મંડળ, દુષ્કાળ કર્તવ્ય સમિતિ, ખાદી ગ્રામોદ્યોગ પ્રવૃત્તિ, શિક્ષણ સંચાર સમિતિ, શ્રમજીવી મજૂર મંડળ, સર્વોદય યોજના સહકારી મંડળીઓ વગેરે. ટૂંકમાં, લોકોના આર્થિક, સામાજિક, નૈતિક, આધ્યાત્મિક એમ સર્વાંગી વિકાસ માટે કામ કરતો સંઘ. સંઘની પ્રણાલી :- આ સંઘ નૈતિક પાયા પરનું આર્થિક સામાજિક સંગઠન છે. ગાંધીજીને ‘લોકસેવકસંઘ' રચવાની ભાવના હતી તે ભાવના આ સંઘ દ્વારા પ્રગટ રૂપ લેશે. તેથી આ સંઘના કેટલાક વિશિષ્ટ આદર્શોને કેન્દ્રમાં રાખી, બધી પ્રવૃત્તિઓ યોજાશે, જેમાંની કેટલીક બાબતો આ પ્રમાણે છે ઃ
દાન અને સત્તાને પ્રતિષ્ઠા ન આપવી.
નીતિમય અને ન્યાયસંપન્ન આજીવિકાના પાયા ઉપર વ્યવહાર કરવો.
સામાન્ય ગણાતા પણ પ્રામાણિક અને નિષ્ઠાવાન સેવકોનું ટ્રસ્ટીમંડળ
બિનહિસાબી નાણાનું દાન લેવું નહીં.
ધર્મદ્રષ્ટિએ સમાજરચનાનું આ પ્રયોગક્ષેત્ર બની રહેશે.
રાજકીય પક્ષાપક્ષીથી પર એવું તટસ્થ અને રચનાત્મક વિકાસમાં સક્રિય કામ કરવાનું રહેશે.
લોકકલ્યાણના નવા નિયમો બનાવાશે, જૂના સુધારશે. અહિંસક ક્રાંતિના માર્ગે વિકાસ કરવાનો રહેશે.
-
૩૨
આ સંઘે ગુંદી આશ્રમના ઉપક્રમે હાથ ધરેલી વિવિધ પ્રવૃત્તિઓ વિશે તો
સંતબાલજી - જીવનકવન અને પ્રેરક પ્રસંગો
સ્વતંત્ર પુસ્તક થઈ શકે એટલી હકીકતો મળે છે. આજે પણ અનેકવિધ કાર્યક્રમોથી આ સર્વોદય આશ્રમ ખૂબ જ વિકાસ સાધી રહેલ છે અને આખાય ભાલનળકાંઠા પ્રદેશને અનેક રીતે ઉપયોગી થઈ, લોકકલ્યાણને વરેલાઓને માટે નવી દશા અને દિશા દર્શાવે છે. પૂ. સંતબાલજીના પાયાના પ્રદાનને વંદન સાથે યાદ કરી ગૌરવ અને આનંદનો ઉદ્ગાર વ્યક્ત કરીએ.
D: R
સંતબાલજી - જીવનકવન અને પ્રેરક પ્રસંગો
33
