________________
प्राकृत व्याकरणे
पिउहरं। माउसिआ। पिउसिआ। पिउवणं। पिउवई। (अनु.) (समासामध्ये) गौण शब्दाचा जो अन्त्य ऋ, त्याचा उ होतो. उदा.
माउमंडलं...पिउवई. (सूत्र) मातुरिद्वा ।। १३५।। (वृत्ति) मातृशब्दस्य गौणस्य ऋत इद् वा भवति। माइ-हरं माउ-हरं।
क्वचिदगौणस्यापि। माईणं। (अनु.) (समासात) गौण असणाऱ्या मातृ शब्दाच्या ऋ चा इ विकल्पाने होतो.
उदा. माइ...हरं. क्वचित् (मातृ हा शब्द समासात) गौण नसतानाही त्यातील ऋ चा इ होतो. उदा. माईणं.
(सूत्र) उदूदोन्मृषि ।। १३६।। (वृत्ति) मृषाशब्दे ऋत उत् ऊत् ओच्च भवन्ति। मुसा मूसा मोसा। मुसावाओ
मूसावाओ मोसावाओ। (अनु.) मृषा या शब्दात, ऋ चे उ, ऊ आणि ओ होतात. उदा. मुसा...मोसावाओ.
(सूत्र) इदुतौ वृष्ट-वृष्टि-पृथङ्-मृदङ्ग-नप्लके ।। १३७।। (वृत्ति) एषु ऋत इकारोकारौ भवतः। विट्ठो वुट्ठो। विट्ठी वुट्टी। पिहं पुहं।
मिइंगो मुइंगो। नत्तिओ नत्तुओ। (अनु.) वृष्ट, वृष्टि, पृथक्, मृदङ्ग आणि नप्तृक या शब्दांत, ऋ चे इकार आणि
उकार होतात. उदा. विट्ठो.....नत्तुओ.
(सूत्र) वा बृहस्पतौ ।। १३८।। (वृत्ति) बृहस्पतिशब्दे ऋत इदुतौ वा भवतः। बिहप्फई बुहप्फई। पक्षे।
बहप्फई। (अनु.) बृहस्पति या शब्दात, ऋ चे इ आणि उ विकल्पाने होतात. उदा. बिहप्फई,
बुहप्फई. (विकल्प-) पक्षी:- बहप्फई.
१ माइ शब्दाचे षष्ठी अ.व.
२ मृषा.
३ मृषावाद.
