Prakaran Bhashya Sar

Author(s): Akalankvijay, Chidanandsuri
Publisher: Mahendrabhai J Shah

Page 9

શ્રીકૃષ્ણ મહારાજાએ પણ ૨૨ માં શ્રી નેમિનાથ પ્રભુને તથા તેઓશ્રીના ૧૮ હજાર સાધુને ભાવથી વંદન કરવા દ્વારા ક્ષાયિક સમ્યફત્વ તથા શ્રી તીર્થકર નામકર્મનું પુણ્ય ઉપાર્જન કર્યું. અને ચાર નરકનાં કર્મો ક્ષય કર્યા હતા.
વિધિપૂર્વક ગુરુવંદનથી છ પ્રકારના ગુણો પ્રાપ્ત થાય છે. વળી પૂર્વભવના સંચિત અનંત કર્મો જે ગાઢ મજબુત બંધાયા હોય તે શિથિલ થાય છે. દીર્ધકાળની સ્થિતિ બંધાય હોય તે અલ્પકાળની થાય છે. તીવ્ર રસ બંધાયે હેય તે મંદ રસ થાય છે. ઘણું કર્મના પ્રદેશને સમુહ હોય તે અલ્પ પ્રદેશેવાળો થઈ જાય છે. વળી નીચ ગોત્ર કર્મ ખપે છે, અને ઉચ્ચત્ર બંધાય છે. અંતે જીવ મુક્તિ પદ પામે છે.
ગુરુની આજ્ઞા ન માનનાર, આજ્ઞાથી વિપરીત કરનાર, કઠોર ભાષણ કરનાર શિષ્ય ઉત્કૃષ્ટ આશાતના કરનાર ગણાય છે. એવી આશાતના કરનાર કુલવાલક મુનિની જેમ દુર્ગતિમાં જઈ અનંત સંસાર ભમે છે.
ગુરુતત્વની ઉપાસનાથી પારસમણિની જેમ આત્માને સુવર્ણ જેવો બનાવવો હોય તે શ્રી તીર્થંકર પરમાત્માએ પચ્ચખાણ-પ્રતિજ્ઞા–નિયમ ત્યાગ એ મોક્ષનું પરમ અંગ ફરમાવ્યું છે. દ્રવ્ય પચ્ચખાણ કરતા કરતા ભાવ પચ્ચખાણના પરિણામ જાગે છે. ભાવ પચ્ચકખાણુ વિના મુક્તિ નથી, આવી શ્રદ્ધા ન હોય તે મિથ્યાત્વ મેહનીય કર્મને ઉદય ગણાય છે.
કેટલાક જી ગુડ્ઝમના અભાવે પચ્ચક્ખાણ ન લેતાં મનની ધારણું માત્રથી જ સંતોષ માને છે. મનની ધારણમાં આગાર ન હોવાથી માનવના સહજ સ્વભાવના કારણે ભૂલ થતાં ધાણાને ભંગ થાય છે. વળી મનની ધારણમાં પાપ નહિ આચરે તે પણ અવિરતિનું પાપ તે લાગે જ છે. વળી કોઈવાર મનને થાય કે, મારે નિયમ કયાં છે! એટલે સંજોગને વશ થતાં ધારણું ઢીલી પડે છે જ્યારે પચ્ચકખાણવાળાને એક જાતને અંકુશ-બંધન રહે છે.