________________
લખ્યું છે. આ પુસ્તકમાં તીર્થંકર પ્રભુના નામમંત્રના જપને કારણે ઓછા દરમાં હતી. એ જમાનામાં એમણે કચ્છ-માંડવીમાં એક થતા લાભનું વર્ણન છે.
આશ્રમની સ્થાપના કરી. આશ્રમમાં નિરાધાર એવા જૈન વૃદ્ધો. હાલના યુગમાં વલ્લભસૂરિ મહારાજ સાહેબે મહાવીર જૈન નિઃશુલ્ક રહી શકે અને જમી શકે એવી વ્યવસ્થા શરૂ કરી છે જેથી વિદ્યાલયની સ્થાપના કરી હતી. અમુક જૈનાચાર્યોની ચઢામણીથી એવા વૃદ્ધો પોતાનો અંતિમ સમય સારી રીતે પસાર કરી શકે. ઘણા જૈન સંઘોએ વલ્લભસૂરિ મહારાજ સાહેબના આ પગલાનો એમની પ્રેરણાથી કચ્છ ભદ્રેશ્વર તીર્થમાં ભોજનશાળાની શરૂઆત વિરોધ કર્યો હતો. આવા આચાર્યોનો દૃષ્ટિકોણ એકાંતિક હતો. થઈ. શુભવિજયજી સોનગઢવાળા મુનિશ્રી કલ્યાણચંદ્રજીના નિકટના મહાવીર જૈન વિદ્યાલયમાં રહીને ભણેલા ૬૫ વર્ષથી ઉપરની પરિચયમાં હતા. એમનું માર્ગદર્શન પણ લેતા હતા અને સોનગઢમાં ઉંમરના ઘણા ડૉક્ટરો, વકીલો, એન્જિનિયરો કે ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટને રોકાતા પણ હતા. પૂછજો કે, જો મહાવીર જૈન વિદ્યાલય ન હોત તો તમે ભણી શક્યા તિથલસ્થિત બંધુ ત્રિપુટી મહારાજસાહેબે પણ વાહનનો ઉપયોગ હોત? તમને જવાબ મળશે કે, જો મહાવીર જૈન વિદ્યાલય ન હોત કર્યો. વિદેશ ગયા. વિદેશમાં વસતા જૈન શ્રાવકોને માર્ગદર્શન તો અમે ગામડામાં પડ્યા રહ્યા હોત! આજથી લગભગ ૫૦ વર્ષ આપ્યું અને વિદેશમાં જિનમંદિરોની પ્રતિષ્ઠા કરી વિદેશસ્થિત પહેલાં ગામડામાં રહેતા જૈન સમાજના યુવાનો શિક્ષણ ક્ષેત્રે આગળ જૈનોને એક અવલંબન પૂરું પાડ્યું કે જેથી વિદેશમાં જૈનો પોતાના વધે એ માટે વલ્લભસૂરિ મહારાજ સાહેબનું ઘણું મોટું પ્રદાન છે. ધર્મમાં સ્થિર રહી શકે. આજે વિદેશમાં લાખો જૈનો વસે છે.
મુનિશ્રી ચારિત્રવિજયજી મૂર્તિપૂજક પરંપરાના હતા. મુનિશ્રી એમની ધર્મભાવના પ્રબળ રહે, એમના સંતાનોમાં જૈન ધર્મના કલ્યાણચંદ્રજી સ્થાનકવાસી સંપ્રદાયના હતા. બંને ખાસ મિત્રો બની સંસ્કાર ટકી રહે એ માટે આવું પગલું બહુ જરૂરી હતું. બંધુ ગયા. મુનિશ્રી ચારિત્રવિજયજી કહેતા કે પ્રથમ જ્ઞાનોદ્ધાર કરો, ત્રિપુટીમાંના શ્રી કીર્તિ મહારાજે વિદેશમાં યોગસાધના શિબિરો શ્રાવકોદ્ધાર કરો પછી દેરાસરનો જીર્ણોદ્ધાર કરો. બંને મુનિઓએ દ્વારા સેંકડો શ્રાવકોને આત્મસાધનાના પંથે પ્રયાણ કરાવ્યું. એમનું સાથે મળીને સૌરાષ્ટ્રમાં સોનગઢ ગામમાં શ્રી મહાવીર જૈન ચારિત્ર આ પ્રદાન પણ બહુ મૂલ્ય છે. કલ્યાણ રત્નાશ્રમની સ્થાપના કરી જે સોનગઢ બોર્ડિંગના નામે બુદ્ધિશાળી જૈનોને પોતાના પુસ્તક “આત્મજ્ઞાન અને ઓળખાય છે. આ સંસ્થામાં બાળકોને મેટ્રિક સુધી નિ:શુલ્ક સાધનાપથ', “આપણે આત્મનિરીક્ષણ કરીશું, ‘વિજ્ઞાન અને ભણાવવાની, રહેવાની અને જમવાની સગવડ છે. આજ દિન અધ્યાત્મ' દ્વારા જૈન ધર્મની સ્પષ્ટ સમજણ આપી અને વિપશ્યના સુધી આ સંસ્થા કાર્યરત છે. આ સંસ્થામાંથી ભણીને ઘણા વિદ્યાર્થીઓ સાધના પદ્ધતિ વિશે જૈનોને માહિતગાર કર્યા એવા પૂજ્ય પોતપોતાના ક્ષેત્રમાં મોખરાનું સ્થાન ધરાવતા થયા છે. જૈન સમાજના અમરેન્દ્રવિજયજીએ પણ ઘણું પ્રદાન આપ્યું છે. અગ્રણી સ્વર્ગસ્થ શ્રી ધનવંતભાઈ પણ સોનગઢ બોર્ડિંગમાં જ ભદ્રબાહુસ્વામી, ઉમાસ્વાતિજી, સિદ્ધસેન દિવાકર, ભણ્યા હતા. સોનગઢ બોર્ડિંગમાં ભણતા વિદ્યાર્થીઓ માટે રમતગમત, હરિભદ્રસૂરિ, આનંદઘનજી, શ્રીપાળ રાજાના રાસના રચયિતા સ્વિમિંગ, પૂજાવિધિ શીખવું ફરજિયાત હતું. વિદ્યાર્થીઓને જૈન વિનયવિજયજી અને ઉપાધ્યાય યશોવિજયજી, ચિદાનંદજી, સ્તવનો કંઠસ્થ કરાવાતા હતા. દરરોજ રાત્રે વિદ્યાર્થીઓ ભાવના બુદ્ધિસાગરસૂરિ આદિ આચાર્યોએ પણ જૈન ચતુર્વિધ સંઘ માટે દરમ્યાન સ્તવનોની સંગીતમય પ્રસ્તુતિ કરતા હતા અને આજે પણ અનેક ગ્રંથો, સ્તવનો આદિ રચીને ઘણું મોટું પ્રદાન કર્યું છે. કરે છે.
- સૌરાષ્ટ્ર યુનિવર્સિટીના વાઈસ ચાન્સેલર રહી ચૂકેલા વિદ્વાન અને - ચંદ્રશેખર મહારાજ સાહેબે પણ શિક્ષણને સમર્પિત ‘તપોવન' સંશોધક શ્રી બળવંત જાની કહે છે, નરસિંહ મહેતા અગાઉના નામના આશ્રમની સ્થાપના નવસારીમાં કરી. અહીં બાળકો ગુરુકુલની બસો વર્ષથી જૈન સાહિત્ય મળે છે, મધ્યકાલીન યુગમાં અંદાજે જેમ રહી જૈન ધર્મના સંસ્કાર, આહાર અને જૈન ધર્મના નિયમોના ૩૫00 સર્જકો થયા છે એમાંથી અંદાજે ૨૨૦૦ સર્જકો જૈન પાલન આદિ સાથે શાળાના અભ્યાસક્રમ મુજબ અભ્યાસ કરે છે. મુનિઓ હતા. આ જૈન મુનિ સર્જકોએ અન્ય ધર્મના શાસ્ત્રોમાં
વિજયવલ્લભસૂરી મહારાજ સાહેબના સંપ્રદાયમાં દીક્ષિત થયેલા અધ્યયન કર્યું હતું અને સાહિત્યના ૬૨ સ્વરૂપો પર પુસ્તકો લખ્યાં મુનિશ્રી શુભવિજયજીનું મૂળ વતન વડોદરા કે અમદાવાદની છે જેવાં કે ખગોળ, જ્યોતિષ, નાટ્યશાસ્ત્ર આદિ. વિનોબાજીએ આસપાસનું કોઈ ગામ હતું. મુનિશ્રીનું કચ્છ સાથે કોઈ ઋણાનુબંધ લખ્યું છે કે, વૃક્ષ પર જેટલાં પાંદડાં હોય છે એટલા ગ્રંથો જૈનાચાર્યોએ હશે કે એમણે સંપ્રદાયનો ત્યાગ કર્યા પછી એપ્રિલ ૧૯૫૨માં રચ્યા છે. જૈનાચાર્યોના આટલા વિશાળ પ્રદાનને કારણે વિષમ સેન્ડહર્ટ રોડ સ્ટેશનની નજીક કચ્છના શ્રેષ્ઠીઓની મદદથી સર્વોદય પરિસ્થિતિમાં પણ જૈન સમાજ શુભભાવમાં અને નિશ્ચિત રહી કેન્દ્રની સ્થાપના કરી કે જે પાંચ માળનું મકાન છે. આ કેન્દ્રમાં શક્યો છે. ખાસ કરીને કચ્છના ગામડાંઓમાંથી ઉચ્ચ અભ્યાસ માટે મુંબઈ આજના યુગમાં સ્થાનકવાસી સંપ્રદાયના સાધુઓએ ક્રાંતિકારી આવતા છાત્રો માટે રહેવાની અને જમવાની સગવડ ખૂબ જ પગલા લઈ જૈન ધર્મને એક નવો આયામ આપ્યો છે. શિક્ષણક્ષેત્ર,
પ્રબુદ્ધqs
જાન્યુઆરી - ૨૦૧૭
