________________
પંથે પંથે પાથેય એક અનોખો સેવાયજ્ઞઃ “ના નેરા ભવાન'
| માલતી શાહ આ સૃષ્ટિ ઉપર એવા કેટલાક ક્રાંતદષ્ટા સજ્જનો હોય છે કે જ્યોતિ આઈ હોસ્પિટલના સુસજ્જ ઓપરેશન થિયેટરનો પણ જેઓ આ દુર્લભ માનવજન્મમાં પોતાને મળેલ તન-મન-ધનની સઉપયોગ કરવામાં આવે છે. અહીં આવતા દરેક દર્દીની સાથે સર્વ શક્તિઓ સત્કાર્યોમાં વહાવ્યા જ કરે છે. આવા અમૂલ્ય એક સહાયકને પણ રહેવા જમવાની સુવિધા આપવામાં આવે છે. માનવરત્નોમાંનું એક નામ એટલે શ્રી મહેશભાઈ ભણશાળી. આ સારવાર બાદ જતી વખતે દર્દીને એક થેલીમાં જરૂરી દવા-ચશ્માં ભાવના સાથે તેમના દ્વારા શરૂ કરાયેલ એક અનોખા સેવાયજ્ઞમાં વગેરે આપવામાં આવે છે. જરૂરિયાતમંદ દર્દીઓને પોતાના ગામ સામેલ થવાનો નાનકડો અનુભવ પ્રાપ્ત થયો જે અનેકને માટે સુધી જવા આવવાનું ભાડું પણ અપાય છે. પ્રેરણાસ્ત્રોત રૂપ બની શકે તેમ છે.
મોતિયો, ઝામર, વેલ જેવા આંખના દર્દીના ઓપરેશન કરવા પંચોતેર વર્ષીય શ્રી મહેશભાઈએ સોળ વર્ષની ઉંમરે લગ્ન ન સર્જન ડૉક્ટર કાર્યરત રહે છે. ડૉક્ટરો પોતાની અનુકુળતા પ્રમાણે કરવાનો નિર્ણય લઈ લીધો હતો. તેમના કુટુંબમાં થોડામાંથી થોડું તથા અમુક ડૉક્ટરો આખો મહિનો રોકાય છે. ડૉ. કિશોરભાઈ કાઢીને પણ પોતે મેળવેલ ધનનો સત્કાર્યોમાં સદુપયોગ કરવાની અસનાની જેવા સેવાભાવી ડૉક્ટરો આ શિબિરની શરૂઆતથી પરંપરા હતી. ઈ.સ. ૧૯૬૭માં બિહારમાં ભયંકર દુષ્કાળ પડ્યો, જોડાયેલા છે. ઓપરેશનો પૂરા થઈ ગયા પછી તેનું ફોલોઅપ પણ ત્યારે શ્રી મહેશભાઈ, મિકેનિકલ એંજિનિયર, આ તકનો લાભ ચાલુ રહે છે. ચાર-પાંચ ગાય વચ્ચે એક કેન્દ્ર નક્કી કરી પહેલા લઈ સેવા કરવાનો મોકો ઝડપી લીધો. તેમણે શ્રી જયપ્રકાશ દસ-દિવસે અને પછી એક મહિના બાદ ડૉક્ટર અને તેમની ટીમ નારાયણજીના માર્ગદર્શન નીચે બોધગયામાં આવેલ સમન્વય આશ્રમનાં દર્દીઓની આંખ તપાસે છે. દવાઓ આપે છે. ત્રીજા ફોલો અપ સહયોગથી આજુબાજુનાં ગામડાઓમાં રાહતકાર્ય શરૂ કર્યું. માટે દર્દીઓ બોધગયા આવીને આંખ બતાવી જાય છે. નિગ્મા
આ સમન્વય આશ્રમમાં, તેમના સ્થાપક વરિષ્ઠ શ્રી દ્વારકોજી મોનેસ્ટ્રીથી નેત્રજ્યોતિ આઈ હૉસ્પિટલ સુધી જવા આવવાની સુંદરાની સાથે વાત થઈ. વાત કરતાં તેઓએ ખૂબ જ સહજભાવે વ્યવસ્થા રાખવામાં આવે છે. ભણશાળી ટ્રસ્ટ દ્વારા (૧) નારોલી જણાવ્યું કે ઈ.સ. ૧૯૫૪માં શ્રી વિનોબાજીએ તેમને બોધગયામાં (તા. થરાદ) (૨) રડાવ (તા.વાવ) (૩) બોધગયા વગેરે સ્થળોએ રહીને લોકકલ્યાણનાં કાર્યો કરવાનો આદેશ આપ્યો અને આશ્રમની જીવનલક્ષી શાળાઓ ચલાવાય છે. શાળાના વિદ્યાર્થીઓ અહીં ૧૫ સ્થાપના થઈ.
દિવસ કે મહિનો સ્વયંસેવક તરીકે કામ કરી અનુભવ મેળવે છે જે
તેમના જીવનમાં ખૂબ જ માર્ગદર્શક બની રહે છે. શ્રી મહેશભાઈએ ઈ.સ. ૧૯૬૯માં ભણશાળી ટ્રસ્ટની સ્થાપના આ વિશાળ કાર્યનું આયોજન કરવામાં શ્રી તનેસિંગભાઈ કરી અને લોકસેવાનાં કાર્ય શરૂ કર્યો. આ ટ્રસ્ટ દ્વારા ઈ.સ. ૧૯૮૪માં સોઢા, શ્રી મનુભાઈ માળી તથા કેટલાય અનુભવી કાર્યકરોનો સમન્વય આશ્રમના સહયોગથી સૌપ્રથમ નિઃશુલ્ક નેત્રચિકિત્સા સતત સહકાર પ્રાપ્ત થાય છે. સમન્વય આશ્રમમાં રહેતી કન્યાઓ શિબિરની શરૂઆત થઈ. આજુબાજુનાં ગામડાઓના લગભગ દ્વારા આ શિબિરનું ઉદ્દઘાટન કરવામાં આવે છે. ૨000 આંખના દર્દીઓએ પહેલી શિબિરનો લાભ લીધો, દર શ્રી મહેશભાઈ યુવાનવયથી સ્પષ્ટપણે એ સમજણ ધરાવતા વર્ષે દિવાળી પછી લાભ પાંચમના દિવસથી યોજાતી ૩પમી નેત્ર કે શિક્ષણ અને આરોગ્ય આ બે બાબતની કમી, વ્યક્તિ, કુટુંબ, ચિકિત્સા શિબિર સુધીમાં લગભગ સાત લાખ દર્દીઓએ લાભ સમાજ અને અંતે રાષ્ટ્રના વિકાસમાં અવરોધરૂપ બને છે. શિક્ષણ લીધેલ છે. આ શિબિર દર વર્ષે લગભગ એક મહિના માટે દ્વારા પાયાના જીવનમૂલ્યોનો વિકાસ થાય તે માટે નારોલી, ટડાવ, રાખવામાં આવે છે.
બોધગયા જેવાં સ્થળોએ શાળાઓની સ્થાપના કરી સમાજના બાળકોને દર વર્ષે નેત્રચિકિત્સા શિબિર પહેલાં બોધગયાની આજુબાજુના કેળવવાના પ્રયત્નો કર્યા. તેવી જ રીતે નિઃશુલ્ક નેત્ર ચિકિત્સા ગામડાઓમાં ડૉક્ટર અને તેમના સાથી ફરીને દર્દીઓને તપાસી શિબિર જેવી આરોગ્યલક્ષી પ્રવૃત્તિ દ્વારા સમાજને આંખની રોશની તેમને શિબિરમાં આવવાની તારીખ જણાવે છે. બૌદ્ધ ભિક્ષુઓ પ્રાપ્ત કરવામાં ઘણો મોટો સહયોગ આ ટ્રસ્ટ દ્વારા મળ્યો. અને ભિક્ષણીઓ માટે બનાવેલ “નિગ્મા મોનેસ્ટ્રીના ધાર્મિક ભવનનો આ વર્ષે ૩૬મી નિઃશુલ્ક નેત્રચિકિત્સા શિબિરના સાતેક કરોડના દર્દીઓ માટે રહેવા-જમવાની તથા ડ્રેસિંગ કરવા માટે સદઉપયોગ ખર્ચ માટે નીચેની ૬ સંસ્થાઓનો ઉદાર આર્થિક સહયોગ પ્રાપ્ત માટે લેવાય છે. બોધગયાના સમન્વય આશ્રમમાં આવેલ નેત્ર થયેલ છે. (૧) મેસર્સ મહેન્દ્ર બધર્સ એન્ડ પરીખ ફાઉન્ડેશન મુંબઈ
જાન્યુઆરી - ૨૦૧૭
પ્રબુદ્ધ જીવન
(૩૫) |