________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૩. જેથી શંભુપ્રસાદ પાસેના મૂળ પત્રને આધારે ૧૪. જ્ઞાન પ્રાહક સભા માસિક, “સૌરાષ્ટ્ર દર્પણ” ૧૮૮૦, પૃ. ૨૪, સી. ના પ્રકાશ, ષ, જૂનાગઢ ૧૫ હસ્તપત્ર દ. નં. ૪, ફ, ૪, પત્ર નં. ૪ ફે ૫ દીદ૫, ૧૫૮૮ ૧૬. જતા. રાજય પ્રકાશિત-છપ્પનિયા દુકાળને અહેવાલ, સંપા. ઝાલા યુ . ૧૯૦૨, પૃ. ૬ ૧૭. રાજયપ્રકાશિત-ગૅઝેટ-દસ્તૂરલ–અમલ-સરકાર,’ મેંગસ્ટ, ૧૮૯૭ ૧૮. રાજ્ય-પ્રકાશિત “સિનેસિઝ ઑફ ધ ઓફિસીઝ ઍન્ડ ડિપાર્ટમેન્ટ્સ ઈન ઍમિસ્ટ્રિયન ઑફ
બાખી રૂલ ઑફ જૂનાગઢ સ્ટેટ,” ઈ. સ. ૧૯૦૭, પૃ. ૧૧૫ ૧૯. મિનિસ્ટ્રેટિવ રિપેરિસ ફ જુનાગઢ સ્ટેટ, ઈ.સ. ૧૯૧૧-૧૨, પૃ. ૫૮ ૨૦, મહારાષ્ટ્ર દ. ભંક— મ ૧૯/૧૮૯૨, ફાઈલ નં. ૨૯, પૃ. ૨૪ ૨૧. દેસાઈ શં, “પ્રકાશ અને પરિચય” ૧૯૮૦, જુનાગઢ, પૃ. ૧૧૩ ૨૨. રાજય-પ્રકાશિત–દરતૂ અમલ-સરકાર', સપ્ટે. ૧૮૭૦ પૃ. ૫ ૨૩. મહારાષ્ટ્ર દ. ભંડાર-લૂમ ૧૦૩-૧૮૯૨, ફ. નં. ૧૭૭૬, પૃ. ૧૦૩ ૨૪. તકરારી દફતર-જૂનાગઢ ૬, ભંડાર ૨૫. પાદનોંધ નં. ૨૩ પ્રમાણે, પૃ. ૭૩૩ ૨૬. રાજ્ય-પ્રકાશિત-બાબી રૂલર્સ ઑફ જૂનાગઢ', ૧૯૦૩–. ૧૩૪ ર૭. ગિરનાર લેટરી પત્રિકા - કટ, ૧૮૮૯ ૨૮. રાજ્ય-પ્રકાશિત- દસ્તૂરલ-અમલ-સરકાર', ૧૯૦૫
------------------
------
[અનુ. ૫. ૧૬ થા]
સુલતાનના તાજને ભપકે બહુ છે, પણ એમાં જિંદગીનું જોખમ છે. એના કરતાં મનને આનંદ આપે તે ટેપી છે કે જેનાથી શિર જતું નથી, સચવાઈ રહે છે.”
સુલતાન અહમદશાહ ત્રીજો કુમારચયમાં ગાદીપતિ થયેલે અને માત્ર સાત વર્ષનું રાજય કર્યું, પણ એ એક યા બીજા અમીરના કેદી જે હતો અને એને રાજતંત્રમાં ભાગ લેવા દી નહિ તેથી એ હલકા ચાકરે સાથે ખાવાપીવામાં સમય વ્યતીત કરતે. એને રાજમહેલની ખટપટોને કાંઈ અનુભવ ન હતો તેમજ એને સારી શિખામણ આપે તે સલાહકાર પણ ન હતું. પરિણામે એનું કરુણ મૃત્યુ થયું અને તેથી જ 'મિરાતે સિકંદરી’ એના મૃત્યુનું “વર્ષ મકતલ શુદ બી ગુનાહ” “કઈ પણ ગુના વગર ના નિર્દોષને મારી નાખવામાં આવ્યો” એ શબ્દ ઉપસ્થી આપે છે.
એના સમયમાં ઈ,સ, ૧૫૬૦ માં ભરૂના ચંગીઝખાને એના પિતા ઈમાદ-ઉલ-મુછતી કબર ઉપર એક સુંદર મકબરે બળે એ એમાં મુકાયેલા શિલાલેખથી જાણવા મળે છે.
એ સિવાય સૌરાષ્ટ્રના લેલિયાણામાં ઈ.સ. ૧૫૫૫ માં રિજદમાં સમારકામ કર્યાને લેખ છે એ સિવાય કોઈ નેધપાત્ર મકાન બંધાયાનો ઉલ્લેખ નથી. '
અહમદશાહને અમીર નામના સુલતાન તરીકે બેસાડી ગુજરાતના સમૃદ્ધ રાજ્ય અને પ્રજાને અંદર અંદર વહેચી લીધાં અને ગુજરાતની સલતનતને પાયમાલ કરવાની હઠ કરી. આમાં માત્ર ઈત્તમાદખાનના નસીબે જેર કર્યું અને છેક સુધી એ બીજ અમીરાનું કાસળ કાઢ જીવતે રહ્યો.
ગુજરાતની ગાદી અહમદશાહના મૃત્યુથી ત્રીજી વાર વારસ વગરની ખાલી પડી, ઠે. “ઓજસ, ટાઉનહેલ સામે, સરદાર ચોક, જૂનાગઢ-૩૬૨૦૦૧
જસ્ટ ૧૯૯૦
For Private and Personal Use Only
