________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આ પછી આ અમીર અંદર અંદર લડવા પ્રવૃત્ત થયા. એક વાર સૌયદ મુબારક બુખારી તથા ઈત્તિમાદખાન ઉપર નાસિર-ઉલ-મુલકના વતી અતખાને હુમલો કર્યો, પણ એ માર્યો ગયો, ત્યાં નાસિર મોટું રીન્ય લઈ આવી પહોંચ્યા અને ભયંકર યુદ્ધ થાય એમ હતું, પણ એનું સંખ્યાબળ જોઈ સૈયદ તથા ઈત્તિમાદખાન રણ છોડી ગયા.
નાસિ-ઉલ-મુક જન્મથી વાણિયો હતો, પણ ધમાંતર કરી, “નાસિર' નામ ધારણ કરી દરબારમાં અમીર થયે હતું તે સૌયદ મુબારક બુખારીનું કાસળ કાઢી નાખવા એની પાછળ કપડવંજ ગયો. સૌયદે ઓચિંતે છાપો મારી એને હરાવ્યું અને એ ચાંપાનેર તરફ નાસી ગયે, જય જંગલમાં રખડતી ભટકતે એ મરી ગયે.
એ વખતે દિલ્હીને અમીર હાજીખાન, દિલ્હીમાં હુમાયુને વિજય થતાં, એના સૈન્ય સાથે ગુજરાતમાં આવી પહોંચે અને શેરખાન કીલાદી એને મળી ગયે, ઈત્તમાદખાન તથા ઈમાદ-ઉલ-મુકને મોટી બીક લાગી. એમને એમ પણ થયું કે એ મુબારકચાહને પક્ષ લે અને સુલતાન અહમદ નાસીને મુબારકશાહને ત્યાં આશ્રય લઈ રહ્યો છે તે અમને નુકસાન કરશે તેથી એ સેને સજજ કરી સૈયદ મુબારકશાહ સામે આવ્યા અને ઝપાઝપીમાં ભરાઈ ગયા તો એમનું લકર પાછું ફરી ગયું. સુલતાન અહમદ એ પછી સામે થયે, પણ એને સફળતા મળી નહિ અને સૌયદ મુબારકનું જ્યાં રહેઠાણ હતું તે સોયદપુર લૂંટી લેવામાં આવ્યું.
એ પછી ઈમાદ-ઉલ-મુક તથા ઈતિમાદખાન વચ્ચે પ્રગટ વૈમનસ્ય થયું. બંને વચ્ચે મેચ ગોઠવાયા. ઈતિમાદખાનનું બળ જોઈ ઇમાદ-ઉલ-મુક ભરૂચ ચાલ્યું ગયું અને થોડા વખત પછી સુરતના જાગીરદાર અને એના સસરા ખ્યાજ સફરના પુત્ર ખુદાવંદખાને એનું ખૂન કર્યું. ઈમાદના પુત્ર ચંગીઝખાને પોચુગીઝોની મદદથી ખુદાવંદખાનને મારી સુરત લીધું. - ચંગીઝખાને સીદી અમીર જુહારખાનને હરાવી ભરૂચ-સુરતમાંથી કાઢી મૂક્યો તેથી એણે ત્તિમાદખાનનું શરણ લીધું. ઈતિમાટે એની ઉપર ચડાઈ કરી દરમ્યાન મુસખાન અને શેરખાન નામના અમીરે અમદાવાદ જેને હવાલે હતું તે ફતેહ ખાન ઉપર ચડથી તેવી ઈતિમાદખાન સુરત તરફથી પાછા આવ્યો અને અમદાવાદમાં મેર બાંધ્યો.
ઈતિમાદખાનને કહેવામાં આવ્યું કે સુલતાન અહમદશાહ વારંવાર તલવારના ઘા કળની ઉપર કી કહે છે કે “આમ જ ઈત્તમાદખાનનું માથું હું એક વાર જુદું કરીશ.”
અહમદશાહ ઘણો જે નીચે પ્રકૃતિને હતા અને દારૂના ધેનમાં રહતે. એ “વહ-ઉલ-મુક તથા રઝ-ઉલ-મુલકના માથાં પણ તલવારથી ઉડાવી દઈશ.' એમ બેલ્યા કરે એટલે ઈતિમાદખાન તથા આ બંનેએ પોતાનાં માથાં સુલતાન ઉડાડે એ પહેલાં એને પતાવી દેવા નિર્ણય લીધે. એક વાર સુલતાન ને વહ-ઉલ-મુકે એની હવેલીમાં બેલાવી એના મુખથી ઈતિમાદખાનની હું કતલ કરોશ એવા શબ્દ કહેવરાવ્યા, જે પાછળ છુપાઈ રહેલા ઈતિમાદખાને કાનેકાન સાંભળ્યા એટલે એણે બહાર આવી એના કરીને સુલતાનને માર મારી ઠાર કરવા હુકમ આયે, સુલતાનને પ્રાણ જતાં એના મૃત દેહને ઈ.સ. ૧૫૬૧ ની ૩ મી જાન્યુઆરીના રોજ નદીની રેતીમાં નાખી દીધો અને વાત ફેલાવી કે લતાન નામી ગયો છે. બીજે દિવસે કોઈએ એને મારી નાખે છે એમ કહી એની લાશને દાન કરી.
મિરાતે સિંકદરી' આ પ્રસંગ વર્ણવી લખે છે કે શએ તાજે સુલતાની કે દીદમ જાન દર દર જીત, કલાહ દિલકશ અસ્ત આમા બતકે સર નમી અરઝદ છે
[ અ. ૫. ૧૪ નીચે ] ગર/૧
For Private and Personal Use Only