Book Title: Padarth Prakash 10 Karmprakruti Bandhankaran
Author(s): Vijayhemchandrasuri
Publisher: Sanghvi Ambalal Ratanchand Jain Dharmik Trust
View full book text
________________ દ્વાર ૮મુ-વૃદ્ધિનહાનિ 2 5 | ઉત્કૃષ્ટ યોગસ્થાનકમાં જેટલા સ્પર્ધકો છે તેની અપેક્ષાએ શ્રેણિના અસંખ્યાતમા ભાગમાં રહેલ આકાશપ્રદેશપ્રમાણ યોગસ્થાનકો પૂર્વેના યોગસ્થાનકમાં અડધા સ્પર્ધકો છે. ત્યાંથી ફરી તેટલા યોગસ્થાનકો પૂર્વેના યોગસ્થાનકમાં અડધા સ્પર્ધકો છે. એમ પ્રથમ યોગસ્થાનક સુધી જાણવું. અડધા અડધા સ્પર્ધકોવાળા યોગસ્થાનકો (દ્વિગુણહાનિ યોગસ્થાનકો) સૂક્ષ્મ અદ્ધા પલ્યોપમના અસંખ્યાતમા ભાગમાં રહેલ સમયો જેટલા છે. દ્વિગુણવૃદ્ધિ યોગસ્થાનકો કે દ્વિગુણહાનિ યોગસ્થાનકો સૌથી થોડા છે. તેના કરતા બે દ્વિગુણવૃદ્ધિ યોગસ્થાનકોના કે બે દ્વિગુણહાનિ યોગસ્થાનકોના અંતરમાં રહેલા યોગસ્થાનકો અસંખ્યગુણ છે. (તે શ્રેણિના અસંખ્યાતમા ભાગમાં રહેલ આકાશપ્રદેશપ્રમાણ છે.) (8) વૃદ્ધિ-હાનિ : વીઆંતરાય કર્મનો ક્ષયોપશમ વિવિધ પ્રકારનો હોવાથી તેનાથી થતા યોગસ્થાનકો ક્યારેક વર્ધમાન (વધુ) સ્પર્ધકવાળા હોય, ક્યારેક હીયમાન (ઓછા) સ્પર્ધકવાળા હોય. વૃદ્ધિ 4 પ્રકારની છે - અસંખ્યાતભાગવૃદ્ધિ, સંખ્યાતભાગવૃદ્ધિ, સંખ્યાતગુણવૃદ્ધિ, અસંખ્યાતગુણવૃદ્ધિ. હાનિ પણ 4 પ્રકારની છે. અસંખ્યાતભાગહાનિ, સંખ્યાતભાગહાનિ, સંખ્યાતગુણહાનિ, અસંખ્યાતગુણહાનિ. અપર્યાપ્તાવસ્થામાં પ્રતિસમય અસંખ્યગુણ યોગવૃદ્ધિ હોય છે. અપર્યાપ્તાવસ્થામાંથી પર્યાપ્તાવસ્થામાં જતા અસંખ્યગુણ યોગવૃદ્ધિ હોય છે. પર્યાપ્તાવસ્થામાં ચારે પ્રકારની યોગવૃદ્ધિ અને ચારે પ્રકારની યોગહાનિ હોય છે.