Book Title: Padarth Prakash 10 Karmprakruti Bandhankaran
Author(s): Vijayhemchandrasuri
Publisher: Sanghvi Ambalal Ratanchand Jain Dharmik Trust
View full book text
________________ 44 પ્રથમ ધ્રુવશૂન્ય વર્ગણા, પ્રત્યેકશરીરી દ્રવ્ય વર્ગણા તેટલા પરમાણુવાળા સ્કંધોની જઘન્ય અધુવાચિત્ત દ્રવ્ય વર્ગણા છે. ત્યાર પછી ઉત્કૃષ્ટ અધુવાચિત્ત દ્રવ્ય વર્ગણા સુધી એકોત્તરવૃદ્ધિવાળા પરમાણુવાળા સ્કંધોની વર્ગણાઓ છે. જઘન્ય અધુવાચિત્ત દ્રવ્ય વર્ગણાના દરેક સ્કંધમાં રહેલ પરમાણુને સર્વ જીવ કરતા અનંતગુણથી ગુણતા જે આવે તેટલા પરમાણુવાળા સ્કંધોની ઉત્કૃષ્ટ અધુવાચિત્ત દ્રવ્ય વર્ગણા છે. આ વર્ગણાઓમાંથી કેટલીક વર્ગણાઓ ક્યારેક લોકમાં હોય, ક્યારેક ન પણ હોય. તેથી તે અધ્રુવ છે. આ વર્ગણાઓને જીવ ક્યારેય ગ્રહણ કરતો નથી. તેથી તેને અચિત્ત કહેવાય છે. આ વર્ગણાને સાન્તરનિરન્તર વર્ગણા પણ કહેવાય છે. ' (19) પ્રથમ ધુવશૂન્ય વર્ગણા : ઉત્કૃષ્ટ અછુવાચિત્ત દ્રવ્ય વર્ગણાના દરેક સ્કંધમાં રહેલ પરમાણુમાં 1 પરમાણુ ઉમેરતા જે આવે તેટલા પરમાણુવાળા કંધોની જઘન્ય પ્રથમ ધ્રુવશૂન્ય વર્ગણા છે. ત્યાર પછી ઉત્કૃષ્ટ પ્રથમ ધ્રુવશૂન્ય વર્ગણા સુધી એકોત્તરવૃદ્ધિવાળા પરમાણુવાળા સ્કંધોની વર્ગણાઓ છે. જઘન્ય પ્રથમ ધ્રુવશૂન્ય વર્ગણાના દરેક સ્કંધમાં રહેલા પરમાણુને સર્વ જીવ કરતા અનંતગુણથી ગુણતા જે આવે તેટલા પરમાણુવાળા સ્કંધોની ઉત્કૃષ્ટ પ્રથમ યુવશૂન્ય વર્ગણા છે. આ વર્ગણાઓ લોકમાં ક્યારેય હોતી નથી. તેથી ધ્રુવશૂન્ય છે. આગળ આવનારી દ્વિતીય, તૃતીય અને ચતુર્થ ધ્રુવશૂન્ય વર્ગણાઓની અપેક્ષાએ આ પ્રથમ છે. ધ્રુવશૂન્ય વર્ગણાઓ નિશ્ચિતપણે વિશ્વમાં નથી જ હોતી, છતાં પણ તેમની પછી આવનારી પ્રત્યેકશરીરી વર્ગણા, બાદરનિગોદ વર્ગણા, સૂક્ષ્મનિગોદ વર્ગણા, અચિત્તમહાત્કંધ વર્ગણામાં રહેલા પરમાણુઓની સંખ્યાની મહત્તા બતાવવા તેમની પ્રરૂપણા કરી છે. (20) પ્રત્યેકશરીરી દ્રવ્ય વર્ગણા : ઉત્કૃષ્ટ પ્રથમ ધ્રુવશૂન્ય વણાના દરેક સ્કંધમાં રહેલ પરમાણુમાં 1 પરમાણુ ઉમેરતા જે