Book Title: Padarth Prakash 10 Karmprakruti Bandhankaran
Author(s): Vijayhemchandrasuri
Publisher: Sanghvi Ambalal Ratanchand Jain Dharmik Trust
View full book text
________________ 1 14 દ્વાર પમુ-વૃદ્ધિ (5) વૃદ્ધિ - તે બે રીતે છે - અનંતરોપનિધા - જઘન્ય રસબંધસ્થાનથી 8 સમયવાળા ચરમ રસબંધસ્થાન સુધીના રસબંધસ્થાનોને બાંધનારા જીવો ઉત્તરોત્તર વિશેષાધિક છે. 8 સમયવાળા ચરમ રસબંધસ્થાનથી 2 સમયવાળા ચરમ રસબંધસ્થાન સુધીના રસબંધસ્થાનોને બાંધનારા જીવો ઉત્તરોત્તર વિશેષહીન છે. પરંપરોપનિધા - જઘન્ય રસબંધસ્થાનથી અસંખ્યલોકાકાશપ્રદેશ પ્રમાણ રસબંધસ્થાન ઓળંગીને પછીના રસબંધસ્થાનને બાંધનારા જીવો દ્વિગુણવૃદ્ધ (બમણા) છે. ફરી તેટલા રસબંધસ્થાન ઓળંગીને પછીના રસબંધસ્થાનને બાંધનારા જીવો દ્વિગુણવૃદ્ધ છે. એમ 8 સમયવાળા ચરમ રસબંધસ્થાન સુધી બંધક જીવોની દ્વિગુણવૃદ્ધિ કહેવી. ત્યાર પછી અસંખ્યલોકાકાશપ્રદેશ પ્રમાણ રસબંધસ્થાનો પછીના રસબંધસ્થાનને બાંધનારા જીવો દ્વિગુણહીન (અડધા) છે. ત્યાર પછી ફરી તેટલા રસબંધસ્થાનો પછીના રસબંધસ્થાનને બાંધનારા જીવો દ્વિગુણહીન છે. એમ પોતપોતાને (સ્થાવર જીવો અને ત્રસ જીવોને) પ્રાયોગ્ય ઉત્કૃષ્ટ રસબંધસ્થાન સુધી બંધક જીવોની દ્વિગુણહાનિ કહેવી. જો કે વિવક્ષિત સમયે ત્રસ જીવોને બંધ પ્રાયોગ્ય નિરંતર રસબંધસ્થાનો આવલિકાના અસંખ્યાતમા ભાગમાં રહેલા સમયો પ્રમાણ હોવાથી તેમને બાંધનારા ત્રસ જીવોની એક પણ દ્વિગુણવૃદ્ધિ કે દ્વિગુણહાનિ ઘટી ન શકે, કેમકે અસંખ્યલોકાકાશપ્રદેશ પ્રમાણ રસબંધસ્થાન ઓળંગીને પછીના રસબંધસ્થાનને બાંધનારા જીવો દ્વિગુણવૃદ્ધ કે દ્વિગુણહીન કહ્યા છે. પણ અહીં ત્રણે કાળના જીવોની અપેક્ષાએ દ્વિગુણવૃદ્ધિ કે દ્વિગુણહાનિની વિવક્ષા કરી છે. તેથી ત્રણે કાળની અપેક્ષાએ બધા રસબંધસ્થાનો ત્રસ જીવોને બંધ પ્રાયોગ્ય
