Book Title: Padarth Prakash 10 Karmprakruti Bandhankaran
Author(s): Vijayhemchandrasuri
Publisher: Sanghvi Ambalal Ratanchand Jain Dharmik Trust
View full book text
________________ 196 કર્મપ્રકૃતિ બધનકરણ - મૂળગાથા અને શબ્દાર્થ એક એક પરમાણુનો સમુદાય, સંખ્યાતા પ્રદેશવાળા સ્કંધોનો સમુદાય, અસંખ્ય પ્રદેશવાળા સ્કંધોનો સમુદાય અને અનંત પ્રદેશવાળા સ્કંધોનો સમુદાય તે વર્ગણાઓ છે. અભવ્ય કરતા અનંતગુણ અને સિદ્ધના અનંતમા ભાગ જેટલા પ્રદેશોના સમુદાયરૂપ વર્ગણાઓ ઔદારિક શરીર-વૈક્રિય શરીર-આહારક શરીર એ ત્રણ શરીરોની ગ્રહણયોગ્ય વર્ગણાઓ છે. તૈજસ, ભાષા, શ્વાસોચ્છવાસ, મન અને કાર્મણની ગ્રહણયોગ્ય વર્ગણાઓ અગ્રહણયોગ્ય વર્ગણાઓથી અંતરિત છે. ત્યાર પછી ઝુવાચિત્ત વર્ગણા, અધુવાચિત્તવર્ગણા અને ચાર ધ્રુવ શૂન્યવર્ગણાઓ છે. ચાર ધ્રુવશૂન્યવર્ગણાઓના આંતરામાં અને ઉપર પ્રત્યેકશરીરી વર્ગણા, બાદરનિગોદવર્ગણા, સૂક્ષ્મનિગોદવર્ગણા અને મહાત્કંધવર્ગણા ક્રમશઃ છે. આ વર્ગણાઓના નામ તેમના ગુણોથી બનેલા છે. આ વર્ગણાઓની અવગાહના અંગુલના અસંખ્યાતમા ભાગની છે. (18, 19, 20) एगमवि गहणदव्वं, सळ्यणयाइ जीवदेसम्मि / सव्वप्पणया सव्वत्थ, वावि सव्वे गहणखंधे // 21 // એક જીવપ્રદેશમાં રહેલા એક પણ ગ્રહણયોગ્ય દ્રવ્યને જીવ બધા આત્મપ્રદેશો વડે ગ્રહણ કરે છે. સર્વ જીવપ્રદેશોમાં રહેલા બધા ગ્રહણયોગ્ય સ્કંધોને જીવ બધા આત્મપ્રદેશો વડે ગ્રહણ કરે છે. (21) नेहप्पच्चयफडगमेगं, अविभागवग्गणाणंता / हस्सेण बहू बद्धा, असंखलोगे दुगुणहीणा // 22 // સ્નેહપ્રત્યયસ્પર્ધક એક છે. તેમાં અવિભાગોની વર્ગણાઓ અનંત છે. અલ્પ સ્નેહથી બંધાયેલા પુદ્ગલો ઘણા છે.