Padarth Prakash 10 Karmprakruti Bandhankaran

Author(s): Vijayhemchandrasuri
Publisher: Sanghvi Ambalal Ratanchand Jain Dharmik Trust

Page 194

વિકસેન્દ્રિય-અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિયને કર્મપ્રકૃતિઓની સ્થિતિ 16 7 તેઈન્દ્રિય, ચઉરિન્દ્રિય, અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિયની કર્મપ્રકૃતિઓની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિમાંથી પલ્યોપમનો સંખ્યાતમો ભાગ ન્યૂન કરતા ક્રમશ: બેઈન્દ્રિય, તેઈન્દ્રિય, ચઉરિન્દ્રિય, અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિયની કર્મપ્રકૃતિઓની જઘન્ય સ્થિતિ આવે છે.] વિકલેન્દ્રિય 125 પ્રકૃતિઓ બાંધે છે. તે એકેન્દ્રિયને બંધયોગ્ય 125 પ્રકૃતિઓની સમાન છે, પણ એકેન્દ્રિયજાતિની બદલે બેઈન્દ્રિયજાતિ, ઈન્દ્રિયજાતિ કે ચઉરિન્દ્રિયજાતિ બાંધે છે. વિકલેન્દ્રિયને મનુષ્યાયુષ્ય - તિર્યંચાયુષ્યની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ અને જઘન્ય સ્થિતિ એકેન્દ્રિયની જેમ જાણવી. વિકસેન્દ્રિયને શેષ 123 પ્રકૃતિઓની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ અને જધન્ય સ્થિતિ ઉપર કહ્યા મુજબ જાણવી. અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય 133 પ્રકૃતિઓ બાંધે છે. કુલ 158 પ્રકૃતિઓ છે. સમ્યકત્વ મોહનીય અને મિશ્ર મોહનીય બંધાતી નથી. 15 બંધન અને પ સંઘાતનનો શરીરમાં સમાવેશ કર્યો છે. અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય જીવો આહારક ર અને જિનનામકર્મ બાંધતા નથી. તેથી અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય 158 - (2 + 15 + 5 + 3) = 158 - ર૫ = 133 પ્રકૃતિઓ બાંધે છે. તેમને મનુષ્યાયુષ્ય - તિર્યંચાયુષ્યની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ અને જઘન્ય સ્થિતિ એકેન્દ્રિયની જેમ જાણવી. દેવાયુષ્ય - નરકાયુષ્યની ઉત્કૃષ્ટસ્થિતિ : ઝિટ પલ્યોપમ , પૂર્વકોડવર્બ 3 * અને જઘન્ય સ્થિતિ 10,000 વર્ષ છે. વૈક્રિય 6 ની . ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ : સાગરોપમ અને જઘન્ય સ્થિતિ જે અસંખ્ય | D પંચસંગ્રહના પાંચમા દ્વારની ગાથા પપ માં કહ્યું છે કે એકેન્દ્રિયની કર્મપ્રકૃતિઓની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિને 25,50,100,1000 થી ગુણતા ક્રમશઃ બેઈન્દ્રિય, તેઈન્દ્રિય, ચઉરિન્દ્રિય, અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિયની કર્મપ્રકૃતિઓની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ આવે છે અને એકેન્દ્રિયની કર્મપ્રકૃતિઓની જઘન્ય સ્થિતિને 25,50, 100, 1OOO થી ગુણતા ક્રમશ: બેઈન્દ્રિય, તેઈન્દ્રિય, ચઉરિન્દ્રિય, અસંજ્ઞા પંચેન્દ્રિયની કર્મપ્રકૃતિઓની જઘન્ય સ્થિતિ આવે છે.