Book Title: Padarth Prakash 10 Karmprakruti Bandhankaran
Author(s): Vijayhemchandrasuri
Publisher: Sanghvi Ambalal Ratanchand Jain Dharmik Trust
View full book text
________________ દ્વાર રજુ, ૩જુ, ૪થુ, પમુ (ર) વર્ગણા - સૌથી અલ્પ રસના અવિભાગવાળા કર્મપરમાણુઓનો સમુદાય તે પહેલી વર્ગણા છે. ત્યાર પછી એકોત્તરવૃદ્ધિવાળા રસના અવિભાગવાળા અલ્પ-અલ્પ પરમાણુઓની અભવ્ય કરતા અનંતગુણ અને સિદ્ધના અનંતમા ભાગ જેટલી વર્ગણાઓ છે. પ્રથમ વર્ગણામાં કર્મપરમાણુ સૌથી વધુ છે. ત્યાર પછી ઉત્કૃષ્ટ વર્ગણા સુધી ઉત્તરોત્તર વર્ગણામાં વિશેષહીન વિશેષહીન કર્મપરમાણુ છે. (3) સ્પર્ધક - અભવ્ય કરતા અનંતગુણ અને સિદ્ધના અનંતમા ભાગ જેટલી વર્ગણાઓનો સમુદાય તે એક સ્પર્ધક છે. (4) અંતર - પહેલા સ્પર્ધકની છેલ્લી વર્ગણા પછી એકોત્તરવૃદ્ધિવાળા રસના અવિભાગવાળા પરમાણુઓની વર્ગણા મળતી નથી, પણ સર્વ જીવ કરતા અનંતગુણ જેટલા અધિક અવિભાગવાળા પરમાણુઓની વર્ગણા મળે છે. તે બીજા સ્પર્ધકની પહેલી વર્ગણા છે. પહેલા સ્પર્ધકની ચરમ વર્ગણા અને બીજા સ્પર્ધકની પ્રથમ વર્ગણા વચ્ચે સર્વ જીવ કરતા અનંતગુણ રસના અવિભાગોનું અંતર છે. બીજા સ્પર્ધકની પહેલી વર્ગણા પછી એકોત્તરવૃદ્ધિવાળા રસના અવિભાગવાળા પરમાણુની અભવ્ય કરતા અનંતગુણ અને સિદ્ધના અનંતમા ભાગ જેટલી વર્ગણાઓ છે. તેમનો સમુદાય તે બીજુ સ્પર્ધક. ત્યાર પછી પૂર્વે કહ્યા પ્રમાણે અંતર, ત્રીજુ સ્પર્ધક, અંતર, ચોથું સ્પર્ધક.. જાણવા. (5) રસબંધસ્થાન - એક કાષાયિક અધ્યવસાયસ્થાનથી ગ્રહણ કરાયેલા કર્મપરમાણુઓના રસસ્પર્ધકોનો સમુદાય તે એક રસબંધસ્થાન છે. અભવ્ય કરતા અનંતગુણ અને સિદ્ધના અનંતમાં ભાગ જેટલા સ્પર્ધકોનો સમુદાય તે જઘન્ય રસબંધસ્થાન છે.
