________________
जं न हु भणिओ बंधो, जीवस्स वहम्मि समिइगुत्ताणं ।
भावो तत्थ पमाणं, न पमाणं कायवावारो ॥१८॥ અર્થ : સમિતિ ગુપ્તિવંત સાધુઓથી કવચિત જીવનો વધ થઈ જાય તો પણ જે તેમને નિચે બંધ કહ્યો નથી તેમાં ભાવ જ પ્રમાણ છે, પણ કાયવ્યાપાર પ્રમાણ નથી. /૧૮
भाव चिय परमत्थो, भावो धम्मस्स साहगो भणिओ ।
सम्मत्तस्स वि बीअं, भाव चिय बिंति जगगुरुणो ॥१९॥ અર્થ : ભાવ જે ખરો પરમાર્થ છે. ભાવ જ ઘર્મનો સાધક મેળવી આપનાર છે અને ભાવને જ સમ્યક્ત્વનું બીજ ત્રિભુવન ગુરુ શ્રી તીર્થકરો કહે છે. /૧લી
किं बहुणा भणिएणं, तत्तं निसुणेह भो ! महासत्ता !
मुख्खसुहबीयभूओ, जीवाण सुहावहो भावो ॥२०॥ અર્થ : ઘણું ઘણું શું કહીએ ? હે સત્ત્વવંત? હું તમોને તત્વ (નિચોડ) કહું છું, તમે સાવધાનપણે સાંભળો. મોક્ષ સુખના બીજરૂપ જીવોને સુખકારી ભાવ જ છે. અર્થાત્ સદ્દભાવ યોગે જ જીવો મોક્ષ સુખ મેળવી શકે છે. તેવા
इय दाणसीलतवभावणाओ, जो कुणइ सत्तिभत्तिपरो;
देविंदविंदमहिअं, अइरा सी लहइ सिद्धिसुई ॥२१॥ અર્થ : આ દાન, શીલ, તપ અને ભાવનાઓને જે ભવ્યાત્મા શક્તિ અને ભક્તિના ઉલ્લાસ વડે કરે છે, તે મહાશય ઈન્દ્રોના સમૂહ વડે પૂજિત એવું અક્ષય મોક્ષ સુખ અલ્પકાળમાં મેળવી શકે છે. આ કુલકમાં છેવટે ગ્રંથકારે પોતાનું દેવેન્દ્રસૂરિ એવું નામ ગર્ભિતપણે સૂચવ્યું જણાય છે. રના
आकर्णितोऽपि महितोऽपि निरीक्षीतोऽपि, नूनं न चेतसि मया विधृतोऽसि भक्त्या । जातोऽस्मि तेन जन बांधव ! दुःख पात्रम्,
यस्मात् क्रियाः प्रतिफलन्ति न भाव शून्या ॥ અર્થ : હે જગત બંધુ ! મેં આપના ઉદ્દેશને ઘણો સાંભળ્યો, આપની ખૂપ પૂજા કરી તથા દર્શન પણ આપના ઘણાં કર્યા. છતાં એ બધું નિશ્ચયપૂર્વક ભાવથી નથી કર્યું તેથી ઘણાં દુઃખનો પાત્ર બન્યો છું. (હવે સમજાયું કે, ભાવશૂન્ય (દ્રવ્ય ક્રિયા) ક્રિયા ક્યારેય ફળવંતી થતી નથી.
૧૫૧
