________________
૩૮
ફાગણ-ચૈત્ર તૃણથી ઢાંકેલો અગ્નિ પ્રગટ થાય છે, તેમ ભવિતવ્યતા જે હોય છે તે થયા જ કરે માયાથી છૂપાવેલું પણ મનમાં રહેલું ઉસૂત્ર છે, છતાં હંમેશા ઉદ્યમ કરે નહિતર સર્વના વચન અવશ્ય પ્રગટ થાય છે. ૮૭ કાર્યમાં સહુ આળસુ થઈ જાય. ૯૨ - मधरवचनेन युक्तं सर्वहितमेव वेत्ति न त्वहिती वशा सुशीला सुकुला, शीलं धरति दुर्धरम् । सकलं धवलं दुग्धं पश्यति बालस्तु नो तक्रम् दृढपादा यथा भित्तिर्भार वहति समनः ।९३॥
| ૮૮ કુલીન અને સુશીલ સ્ત્રી દુર્ધર એવા મધુર વચનથી યુક્ત સઘળી વાણીને શીલને ધારણ કરે છે કારણ કે, મજબૂત બાળજી હિત તરીકે ઓળખે છે, પણ તેમાં પાયા વાળી ભીંત મકાનના ભારને જરૂર રહેલા અહિતને જાણી શકતા નથી. કારણ, ઉપાડી શકે છે. ૯૩ જેટલું ધોળું એ દુધ દેખાય છે, પણ ધોળી છાશ થઃ પથતિ મારું સુuહું પરવરિા હોય છે, એમ બાળકે સમજી શકે નહિ. ૮૮ તથા ઘાસના મૂઢ થતિ નાસ્તિક ૧૪ સા વિહિતે , gછા કિં વિજિનામ? જેમ બીલાડ દૂધને જુએ છે, પણ ડાંગને વિવાદે વિદિત છૂછવા કિં કથાનના જેતે નથી, તેમ મૂઢ પુરૂષ પરસ્ત્રીનાં સુખને જે કાર્ય એકદમ થઈ ગયું, તેમાં વિવેકી
જુએ છે, પણ ભાવિમાં દુર્ગતિનાં દુખને પુરૂષોએ પાછળથી શું વિચારવાનું હોય?
જેતા નથી. ૯૪ કારણ કે, વિવાહ થયા પછી લગ્ન મહત 9થત રદ ધાન્ય, ઝૂરે વનૈઃા પૂછવાની શી જરૂર? ૮૯
यादृशं दीयते दानं तादृशं प्राप्यते फलैः।९५। વથોણપરે ત્રે, ધન્ય ધાવજો રજા જે જેવું વાવે તેવું તેને લણવાનું હોય છે. धर्मबुध्या तथा दानं कुपात्रे निष्पयोजनम्।९०।
ને ના તેજ રીતે મનુષ્ય જેવું આપે છે તેવાં ફલ ઉખર ભૂમિમાં ધાન્ય અને ધનની ઈરછાથી તેને મળે છે. ૯૫ વાવેલું બી જેમ નિષ્ફળ જાય છે, તેમ ધમ રત મો, પ્રિતી બુદ્ધિથી કુપાત્રમાં આપેલું દાન તે પણ તળેિ દેના, મનીપજામ થવા નિષ્ફળ છે. ૯૦
સંસારથી કંટાળેલાને તેના સ્નેહી કહે છે તાર અથા સાજન = વિરારા કે, “અમને સાચ’ આ તેને માટે દાઢી પનોતથા સત્તા ન વિહોરા દિ ધીરે સળગાવીને અજવાળું કરવા જેવું છે. ૯૬
॥ अमेध्यं वनितासङ्गस्त्याज्यो दुर्गतिदखदः । ઉદારતાથી દાન દેનારનું દાન થવું હોય ઇટાતિવણાયા: પ્રારા જ્ઞાતિ ૧૭ કે વધારે હોય તે જોવાનું હોતું નથી કારણકે, કાંટા પર રહેલી વિષ્ટાના સ્વાદ જેવો ધમની ગાયના દાંત બુદ્ધિશાળીએ જેવાનાં સ્ત્રીસંગ, અપવિત્ર અને દુર્ગતિનાં દુઃખને હોતા નથી. ૯૧
આ પનારે છે માટે તે ત્યાજ્ય ગણાય છે. ૧૭ भवितव्यं भवत्येव, परं सततमुद्यमः। क्षणिकैकसुखायात्मन् मोक्षमार्गविमोचनम् । कर्तव्योऽपरया सर्वऽलसाः स्युः सर्वकर्मसु।९। एकपूपकृते कूपजलयन्त्रस्य विक्रयः ॥९८॥
