________________
[૧૪]
નિષધ પર્વત હરિવર્ષ ક્ષેત્રની ઉત્તરે તપનીયમય નિષધ નામના પર્વત હરિવર્ષ ક્ષેત્રથી બમણું પ્રમાણવાળો (૧૬૮૪ર જન ને બે કળાને) છે. તે ચારસો જન ઊંચો છે. તે પર્વત પર મધ્ય ભાગે તિગિછિ નામને દ્રહ ચાર હજાર જન પૂર્વ પશ્ચિમ લાંબે અને બે હજાર જન ઉત્તર દક્ષિણ પહોળે છે. તેમાં ધૃતિદેવીના નિવાસ છે. તે દ્રહમાં કમળો પદ્મદ્રહ પ્રમાણે છે. તે દ્રહમાંથી દક્ષિણબાજુના દ્વારથી નીકળીને હરિસલિલા નામની નદી પિતાના કુંડમાં પડી તેમાંથી નીકળીને હરિકાંતા નદીની જેમ પ૬૦૦૦ નદીથી પરિવરેલી થઈ પૂર્વસમુદ્રને મળે છે. તેની જિહુવા, કુંડનું પ્રમાણ, દ્વીપનું પ્રમાણ, પ્રવાહનું પ્રમાણુ બધું હરિકાંતા નદી પ્રમાણે જાણવું.
તે પર્વત પરના દ્રહના ઉત્તર દ્વારથી નીકળીને સીતાદા નામની નદી પ્રારંભમાં પચાસ જનના પ્રવાહવાળી, તેટલા જ પ્રમાણવાળી જિલ્લિકાવડે હરિસલિલા નદીથી બમણું (૪૮૦ જન) પ્રમાણવાળા લાંબા પહોળા અને બમણું પ્રમાણુના (૬૪ . ના) દ્વીપવાળા પોતાના નામવાળા પ્રપાતકુંડમાં પડી તેમાંથી નીકળીને દેવકુક્ષેત્રમાં રહેલા ૧ નિષધ, ૨ દેવકુરુ, ૩ સૂર્ય, ૪ જુલસ અને ૫ વિદ્યુતપ્રભ નામના પાંચ દ્રહને ભેદીને તેના મધ્યમાંથી નીકળી ૮૪૦૦૦ નદીઓથી પરિવરી સતી દક્ષિણબાજુના ભદ્રશાળવનમાં થઈને મેરુપર્વતથી બે યેાજન દૂર રહી વિદ્યુતપ્રભ ગજદંતાને ભેદીને પશ્ચિમ મહાવિદેહના બે ભાગ કરતી એકેક વિજયમાંથી અઠ્ઠાવીશ અઠ્ઠાવીશ હજાર નદીથી પરિવૃત થઈને. કુલ ૫૩૨૦૦૦ નદીથી