________________
૫૫૮
શ્રી જન ધે.
કે. હેરલ્ડ.
આવી હીલચાલ કરે તે ઘણું સારું કામ કરી શકે; કારણ કે હેમને સેક્રેટરી, ઉપદેશક, ઓફીસ વગેરે કાંઇ જાતનું ખર્ચ કરવું પડે નહિ અને પગારદાર સમર્થમાં સમર્થ કામગીર કરતાં ભાનાધિકારી (એટલે આનરરી) કામગીરે (સાધુઓ) લાખ ગણ અસર ઉપજાવી શકે. વળી તેમના વચન વીરપિતાના નીમેલા અમલદાર તરીકે (સત્તા સહિત) નીકળે, કે જે વચનનો અમલ કરવા ગૃહસ્થ પિતાને બંધાયેલા જ સમજે છે. પરતું એ વાતની હમણાં આશા રાખી શકાય તેમ નથી. પ્રથમ એકાદ પ્રાંતની સાધુપરિષદ્ થશે; પછી આખા હિંદના સ્વધર્મી સાધુવર્યોની સાધુપરિષદ્ થશે; અને પછી આવું કામ તેઓ ઉઠાવી શકશે. તે બધું શરૂ કરવા પહેલાં હેમાંના ઉત્તમ રત્નોએ પિતાના સાધુમિત્રામાં જ્ઞાનને, જનસેવાપ્રેમને, આત્મભોગનો અને નિષ્પક્ષપાતપણાને પ્રચાર પુર શ્રમથી કરવો જોઈએ. તે બધું થતાં સુધી રાહ જોઈ બેસી રહેવા કરતાં શ્રાવક વર્ગ પિતા તરાને પ્રયાસ શરૂ કરે તો એમાં કાંઈ દોષ હોવાનું કોઈ કહી શકશે નહિ. અલબત, તેઓ મહાભાશ્રીઓની કિમતી સલાહ તરફ લક્ષ આપતા જ રહેશે અને બને તેટલી કાળજીથી (સંજોગ હરકત ન કરે તેટલે દરજજો ) હેને અમલ પણ કરશે.
તે છતાં કોન્ફરન્સના કાર્યવાહકો ખુલ્લી રીતે કહે છે કે “અમે અપૂર્ણ છીએ; “સંસારી” હેવાથી સ્વાર્થના કામકાજમાં મશગુલ છીએ; અને તે ઉપરાંત આ કામ નવું જ હોવાથી અનેક મુશ્કેલીઓ અમને નડે છે. તે વગેરે કારણોથી અમે વખાણવા લાયક જ કામ કરીએ છીએ એવું અમારું માનવું નથી. અમે ન કરવાનું કરી બેસીએ એ જેટલું સંભવિત છે તેટલું જ, કરવાનું ન કરીએ એ પણ સંભવિત છે. અમને પૂર્ણ ન સમજશે. અમારી અપૂર્ણતા, હમારે પુરવાની છે. ભગવાને “સંધ” શબ્દમાં અમને શ્રાવકને એકલા સમાવી દીધા નથી; સાધુ-સાધ્વી એ બે તીર્થની સામેલગીરી વગર સંધનું આખું અંગ” થાય જ નહિ એમ અમારું ચેકસ માનવું છે. માટે અમારા અધુરા પ્રયાસોને હમે મહાત્માશ્રીઓ પૂર્ણ કરે, અમારા કામમાં સલાહ આપવાનું (હમારાં વ્રતોને બાધક ન થાય એવી રીતે) કામ બજાવો. અમારી ભૂલો પ્રેમમય શબ્દોથી અમને બારોબાર લખાવી જણાવે. અમારા ઠરાવ પૈકી જે કોઈ આપને લગતા હોય હેને અમલ ચુસ્તપણે કરી-કરાવી અમારી આ સંસ્થાનું ગૈરવ વધારો, કે જેથી શ્રાવકગણ હમારા જેટલું જ બલકે હમે આપે છે તેથી વિશેષ માન કેંન્ફરન્સ પ્રત્યે બતાવવાને તૈયાર થશે. હમારા ઉગ્ર વિહાર વખતે દરેક જણને પૂછો કે –“ હમને મુંબઈ, વડોદરા, પાટણ, અમદાવાદ, ભાવનગર પુના વગેરેના મેળાવડાની ખબર મળી છે? હાં શું શું કામ થયાં તે હમે જાણો છો? એ કામો પૈકી કેટલાં અને ક્યાં કામમાં હમારે શામેલ રહેવાનું છે તે હમે કદી વિચાયુ છે? ચાર તીર્થમાંના એ તીર્થની હમે કોઈ રીતે ભકિત કરી છે? ન કરી છે તો વ્યાજ સાથે તે દેવું ચૂકવવાનું હમને હવે પણ મન થાય છે?” આવા સવાલો દરેક જગાએ પૂછો. અમારા જીવદયાના અને કેળવણીના ઠરાવ માત્ર અમે હમારે જે ઉપદેશ સાંભળેલો તે ઉપદેશ રૂપી પાયા ઉપર બાંધેલી ઈમારતે તુલ્ય છે. હમને શું હમારી ઇમારત માટે જરા પણ લાગણી ન થાય એ બનવા જોગ છે ? જમીન હમારી છે, પાયો હમારે છે, અમે તો તે પર કડીઆકામ કર્યું છે. લોકો હેમાં રહેવા નહિ આવે તે હમે એટલું ભાડું ગુમાવશો. અમારે શું? અમને તે કરેલા કડીઆ કામની મંજુરી મળશે જ. તે કયાંઈ જવાની નથી.