________________
શ્રી શ્વેતાંબર જૈન કૅન્ફરન્સ.
૨૫૯
વળી હમેજ અમને શીખવ્યું હતું કે “ શીલવત અમૂલ્ય છે. પરસ્ત્રી ત્યાગ કરો અને સ્વીમાં નિયમિત રહે ” અમે આપના આ ઉપદેશને અમલ કરવા માટે કૅન્કરન્સમાં ઠરાવ કર્યો કે બાળલગ્ન અને કન્યાવિક્રયથી દૂર રહેવા આ કોન્ફરન્સ સર્વને ભલામણ કરે છે. આ તો માત્ર આપના જ હુકમને અમલ થાય છે. છતાં હમે પૂછશે કે –
આવી “ભલામણે” થી શુ દહાડે વળવાને ? ખરૂં છે. ગુરૂદેવ ! તદન ખરૂં છે. અમારું બળ છેકજ થોડું છે. પાછલા જમાનામાં હમારા ગુરૂઓ રાજાઓને ઉપદેશ કરી જન બનાવતા તે વખતે નીતિ અને ધર્મના નિયમોને રાજ્યસત્તાના બળ વડે પળાવી શકાતા. હવે હમે તે ઉદ્યમ કરે. રાજાઓને જેના બનાવો અને જે કન્યાવિક્રય વગેરે કરે હેમને રાજા તરફથી શિક્ષા થાય એવું ઠરાવરાવી એ બદીને નાશ કરાવો. અમે તો રાજા નથી, પ્રજા છીએ; અમે માત્ર ભલામણ કરી શકીએ, ઉપદેશકો દ્વારા અને કૅન્ફરન્સમાં ભરાયેલા ગામ ગામના જેને વચ્ચે વિદ્વાન ભાષણ કર્તાઓ દ્વારા અમે માત્ર લોકોને હિતાહિત સમજાવી શકીએ અને અમે ધીમેધીમે લેકમત કેળવવાનું જ કામ કરી શકીએ. કોઈ વખતે અત્યંત દુષ્ટ કાર્ય કરનાર તરફ જાહેર તિરસ્કાર ઉત્પન્ન કરીને એ રસ્તે બીજાને ધડ બેસાડી શકીએ. એ સિવાય બીજું શું કરી શકીએ તે આપ ગુરૂદેવ જ કહે. કહે, અમે હમારા નમ્ર શિષ્યો છીએ અને હમારી સલાહને સ્વીકાર કરવા તૈયાર છીએ. હમે જ્યહાં સુધી રાજાઓને જૈન બનાવી રાજ્યસત્તાની મદદથી ખોટા રીવાજો વગેરેને નાબુદ ન કરાવે ત્યહાં સુધી હાથ પગ જોડીને બેસી રહેવા કરતાં અમે આટલી ભલામણ કરવાનો–લાગવગ પહોંચાડવાને લોકમત કેળવવાને ઉધમ કરીએ એ આપને હવે પસંદ પડયો કે કેમ ? અને પસંદ પડે હેય તે આપ અમને આશીશ! કરે અમારા કામને બને તેટલી (તે સાચવીને) મદદ!
હમે જે ભાષાસમિતિ જાણતા હો તે કરન્સના એક એક ઠરાવને મદદ કરવા શ્રાવકને સમજાવી શકો એ વાતની મહને પૂર્ણ ખાત્રી છે. (ભાષાસમિતિ જાળવીને ઉપદેશ આપવાનું છે, એમ હું ફરીફરી અરજ કરું છું.)
ગચ્છો ? શું કામના? મુનિરાજે ! ગુરૂદેવ ! “ગ ” તરફ હું માનની નજરથી જોઉ છું. “ગ ” છે તે જુદી જુદી “ ક્લાસો” છે. જૂદી જૂદી “સ્કૂલો” છે. બધી માં “પાંચ દુ દશ” જ શીખવાય; કઈ “પાંચ દુ બાર' ન શીખવે. અને આખા દેશના છોકરા એક જ મહેતાની નિશાળમાં ન બેસી શકે એવડું હે મકાન મેળે જ નહિ અને કદાચ જ ગલમાં નિશાળ બેસાડીએ તો પણ બધા દેશની બોલી જુદી તેથી એક મહેતાજી બધાને સમજાવી શકે નહિ. માટે જાદા જૂદા ગચ્છે” રૂપી સ્કુલો સ્થપાઈ અને તેઓએ મહાવીરના શબ્દો જૂદા જૂદા પ્રાંતોમાં જૂદી જૂદી ભાષામાં ઉપદેશવાનું ઠરાવ્યું. એ બધા ગછો અમારા પૂજનીક છે. એકેક ગચ્છ” ને સાધુ ૫–૫૦ ગામના શ્રાવકે • પર (ઉપકાર બુદ્ધિના કારણે ) સારો કાબુ ધરાવે છે : અને એ સાધુઓ બધાએ એમના જ ભકતોના હિતાર્થ
સ્થપાયેલી આ કોન્ફરન્સને મદદ કરવાનું અને હેના ઠરાવોનો અમલ કરવાનું પોતપોતાના ક્ષેત્રમાં સમજાવે તો અમારે પગારદાર–જેમને પિટ લાગેલું છે એવા–જેને રગેરગે ધર્મ