________________
૫૬૮
શ્રી જૈન . કોન્ફરન્સ હેરલ્ડ.
શુભ આશિષના પ્રતાપે આટલું કરી શકી છે તો હવે ગ્રેજ્યુએટોની મદદ સાથે તો ધણજ કરી શકશે, એમ માનવાની કણ ના પાડી શકશે ? કૅન્કરન્સ સર્વ શીય કામ ઉપાડયું છે. એ કાંઈ જીવદયા સાચવીને બેસી રહી નથી. કેળવણીનાં કામોને એણે પ્રાધાન્ય આપ્યું છે. પણ ‘ગ્રેજ્યુએટનું મંડળ’ બનાવીને સલાહ આપવાની-સ્કાર કાણુ કરે છે ? ગ્રેજ્યુએટો ઉપદેશનું કામ ઉઠાવે તે પણ કેટલું સારૂ? ઍરિસે એકંદર જૈન વેગમાં સંપ અને એકતાના પ્રચાર માટે અત્યંત શ્રમ લીધો છે ગ્રેજ્યુએટે આ કામમાં સામેલ થાય તે પણ ઘણું કરી શકેહાં સુધી ગ્રેજ્યુએટ અને કેળવાયેલાઓ કુદરતે હેમનાં “પૂર્વ કર્મો ” એ બક્ષેલો (અને તે કારણથી હેમને માટે શ્રેષ્ઠ અને વધારે અનુકુળ) “સ્વાભાવિક કર્મ” જાણવામાં બેદરકાર રહી દૂરના દૂરજ નાસશે હાં સુધી તેમને આફિસના કામને અને મુશ્કેલીઓનો ખ્યાલ કેમ કરી આવી શકે ? રાજ્યપ્રપંચથી પણ કૉન્ફરન્સનું કામ મુશ્કેલ છે. “રાજ સત્તા વગર પાંચ લાખ માણસો પર રાજ્ય કરવાનું કીમ નથી. એ કાઇ માત્ર ભાષણ કે શયદનું કામ નથી; રેતીમાં વહાણ ચલાવવાનું છે. ઘણું બુદ્ધિ, અનુભવ, સહનશીલતા અને સમયસૂચકતાથી કામ લેવાય તો જ કાંઈક સેવા બની શકે. સેવા થેડી કે આસ્તે આસ્તે બને તે માટે કાંઈ ચિંતા કરવાની નથી, પણ સેવા કરવા જતાં ઉલટું ભંગાણ પડે તે મહા ખેદજનક ગણાય. કોઈ વૈધની દયાથી દરદી એકદમ સાજો ન થાય હેની ચિંતા નહિ, પણ કોઈ ઉંટવૈધ નેપાળાને રેચ આપી હેને “ જીવીઆઓ' વવરવીઆ' કરી ન નાંખે એ સહુ સાચવવાનું છે. પ્રમાદ, અંધશ્રદ્ધા વગેરે દુર્ગણે ભયંકર છે પણ તે દુર્ગણો દૂર કરવાનું કામ યુક્તિપુરઃસર થવું જોઈએ છે. માટે કેળવાયેલા મિત્રો ! આ; અમારા કામને અભ્યાસ કરે; પાંચલાખ જનોના સર્વદેશીય ઉદ્ધારનો સવાલ વિચારે; અમારા સાથે હાથ સાથે હાથ મેળવી કામ કરી પાકો અનુભવ મેળવી તે અનુભવ વડે હિંદનાં–સ્વદેશ હિંદના એક પાંચ લાખ જેટલા ટુકડાને સુધારવા આત્મભોગ આપે અને નામ અમર કરે. હમે પ્રાન્તિક સેક્રેટરી બને; કેટલાકે આનરરી ઉપદેશક તરીકે ( રજાના દિવસોમાં ) કોઈ પ્રાંતમાં મુનિની માફક વિહાર કરી ‘ઉપકાર’ કરો; કેટલાક જૈન સાહિત્યનો અભ્યાસ કરી હેને ખીલવવાનો પ્રયાસ કરો; કેટલાક કૅન્ફરસનું ચાર આના ફંડ પિતતાના ગામ ( કે જે બને તે પ્રાંત ) માંથી ઉધરાવી મોકલવા કમર કસો; કેટલાક મુંબઈ બોર્ડીંગ હાઉસ તથા કૉન્ફરન્સ ઑફિસમાં જઈ હેના રીતભાતનો અભ્યાસ કરી ભૂલચૂક શોધી કહાડો અને તે સુધારવા સૂચના કરે; કેટલાકે બને તેટલા સ્વધર્મી ગરીબ યુવાનોને રાત્રે એક કલાક મફત ભણાવવાની “રાત્રીશાળા ” ચલાવે. આમ કોન્ફરન્સને હાયભૂત થાઓ આમ છંદગી સફળ કર. આપ તરે અને આપણું પાંચ લાખ જેને ભાઈઓ જેટલા હિંદના એક ટુકડાનો ઉદ્ધાર કરો. દાદાભાઈ, ગરીબલ્ડી, મેઝીની, વૈશગ્ટન, નેલ્સન વગેરે સ્વાત્મત્યાગીઓનાં જીવન ચરિત્ર વાંચતી વખતે હમારાં હદયચક્ષુ ખરેખર ખુલ્લાં રાખ્યા હેય તે હેમનું અનુકરણ કરી આત્મભોગ આપવા બહાર પડો.
(૩) કેટલાક કહે છે કે “અમને આગેવાન નથી બનાવતા માટે અમે કૉન્ફરન્સની વિરૂદ્ધ પડીશું.” કેાઈને આગળ ખુરશી નથી મળતી તેથી છણકે છે. આહાહા ! કેટલું બધું અજ્ઞાન ! કેટલી બધી પછાત દશા ! અને આ દશા છતાં ગ્રેજ્યુએટ મિત્રો કહે છે. છે હમે એકદમ જળાહળા નથી કરી દેતા માટે અમને હમારું કામ પસંદ નથી !”
