________________
શ્રી જૈન શ્વેતાંબર કોન્ફરન્સ.
૫૬૭
ખરો કરે છે. ” એ ખ્યાલ ન રાખતાં “ હા મનની ઉત્તમ વાત આ બધાને સમજાવું તો મ્હારા પાંચ લાખ ભાઈઓને વધારે લાભ થેડી મહેનતે પહોંચી શકે. એવા
ખ્યાલથી હમારો વિચાર સર્વને સમજાવવા, થોડા પણ મુદ્દાસરના શબ્દોમાં, કોશીશ કરે. કદાચ અન્ય મહાશયે હમારા મતને મળતા થશે. કદાચ તેઓ પિતાનો વિચાર બદલશે અને મત ગણતી વખતે હમારી સલાહની તરફેણમાં ઘણું મત થવાથી તે વાત પસાર થશે, અને કદાપિ કોઈ લોકોની જ ખાતર, કોઇની લાગવગના જોરથી, કે સંધના કમનશીબે હમારી ખરેખર હિતકર સલાહ પણ નકામી જય તે ગુસ્સો ન કરશો. હમને “સામુદાયિક કર્મ ” ના સિદ્ધાંતમાં શ્રદ્ધા હોય તે ભવિતવ્યતા આગળ ખુદ ભગવાનનું પણ કાંઈ ચાલે નહિ એમ વિચાર કરી સહનશીલ બનો. હમારી ફરજ માત્ર એકાંતમાં વિચાર ગોઠવીને, જાહેરમાં તે વિચાર સમજાવ એટલી જ છે. પરિણામ હમારા હાથમાં નથી. હમે વ્યાપાર કરો છો હારે શું કરો છો ? ઘણએ સારી યોજના ગઠો છે. છતાં કવચિત નુકસાન કેમ ખાઓ છે ? હમારો અધિકાર માત્ર ઉદ્યમ કરવાનો હતો, પરિણામ હમારા અધિકાર બહારની વાત છે.
જે સઘળા લોકો પોત પોતાનું જ ધાર્યું થયેલું જોવા ઇચ્છે તો કદી સંપ રહેશે? કરો કાંઇ બની શકશે ? એ તો ઉલટો " ખાણું ખરાબી’ નો રસ્તો !
આટલી “ શ્રદ્ધા નક્કી રાખજે કે હમે ખરા દીલથી સલાહ આપતા હશો તો આજે નહિ ને બે વર્ષ પછી પણ તે સલાહનો અમલ થવાનો વખત આવશે. હમે રદ ગયેલી હમારી સલાહ પેપરો દ્વારા પ્રગટ કરે, પ્રસંગોપાત તે તરફ લોકોનું લક્ષ ખેંચવા દલીલો પ્રગટ કરે, એટલે લેકમત કેળવાશે અને ભવિષ્યની એકાદ બેઠકમાં હમારી દરખાસ્ત તાલીઓના ગડગડાટ વચ્ચે પસાર થશે.
[ ૨ ] કેટલાક કેળવાયલા ભાઈઓ કહે છે [ અને કેળવાયેલા ભાઈઓ અમારી આંખના “ તારા ' છે, કારણ કે એમની બુદ્ધિવડે અમારે આગળ વધવાનું છે; અને શ્રીમતે અમારા હાથ પગ છે ] કેળવાયેલા ભાઈએ કેટલાક કહે છે કે, આમાં અમને કાંઈ આકર્ષક થતું નથી. બરાબર છે; દેશદેશના સમર્થ વિદ્વાને જેમાં છટાદાર ભાષ
કરતા હોય એવી નૅશનલ કોન્ટેસ જઇ આવ્યા પછી આપણું શરૂઆતની કોંફરન્સ હમને આકર્ષણ કેવી રીતે કરી શકે ? હમે તે શું પણ અમે જ કહીએ છીએ ( જે કે જૂદા દષ્ટિબિંદુથી ) કે મહાવીરની પ્રષદાને જે ઠાઠ હતો તે આગળ આપણું આ કોન્ફરન્સ પાણી ભરે છે ! પણ તે શેક કરવાથી શું સાર્થક થશે ? મહાવીરની પ્રષદા કરતાં આ કૅન્ફરન્સ ઝાંખી હોય અગર ઈન્ડીઅન નેશનલ કોંગ્રેસ કરતાં લુખી લગ્ન હોય તે દેષ કોને વારૂ ? મહાવીરના જેવા સમર્થ ઉપદેશક કહાં છે ? અને નેશનલ કોન્ટેસના ગોખલે, ફીરોજશાહ કે સુરેન્દ્રનાથ આપણી કોન્ફરન્સમાં કયહાં દીઠા ? હમે ગ્રેજ્યુએટ થયેલા નાના ગોખલે, હાના ફીરોજશાહ અને હાના સુરેન્દ્રનાથે પણ સ્વા- ની સોડ તાણીને સૂતા છે તો પછી બીજાનું તે કહેવું જ શું? હું પૂછું છું. “ અ
મારી કેંન્ફરન્સ ઓફીસમાં ગ્રેજયુએટ કાર્યવાહક કેટલા છે? આનરરી કે પગારદાર ગ્રેજ્યુએટ ઉપદેશકો કેટલા છે? ” તો પછી આટલું જે કાંઈ આ કૅન્ફરન્સ કરી શકી છે તે ગ્રેજ્યુએટના અતડાપણાના પ્રમાણમાં તે ઘણું જ છે એમ કબુલ કરવા જેટલી સન્મતિ હેમનામાં નથી શું ? અને આ ઓફિસ જે હેમની મદદ વગર માત્ર જાહેરની
