________________
પપદ
જૈન ધે. કોન્ફરન્સ હેરલ્ડ.
થઈ જતા હોવાથી સંયુક્ત બળને વિસ્તાર જ્હોટ હોય. અને “ગચ્છ” ના સંયુક્ત બળ કરતાં પણ હમે જેને “કોન્ફરન્સ ” એ નામે ઓળખો છો હેનાવડે વધુ કામ થાય; કારણ કે તેમાં બધાએ સંધ, ગ૭ રૂપી નદીઓ જઈ મળે છે એટલે એ સાગરમાં જળ ઝાઝું જ હોય.
પણ મહને અહીં ધાસ્તી લાગે છે કે આ હાની ઉપમાથી ( હમે જે “ગંભીર’ સહદય પુરૂષ નહિ હે તો) હમને હસવું આવશે અને હમે કહેશે કે “સમુદ્ર તો ખારો હેય; એનું જળ કોઈના કામમાં ન આવે ! એ તો બધી નદીઓનું જળ બચાવી પડવાનું જ જાણે !”
વાહવાહ ! કે મજાનો તર્ક કર્યો ? બરાબર છે. દરીઓ તે સઘળી નદીઓનું પાણ લેનારો છે, પણ તે પાણી લઈ—લઇને શું કામ બજાવે છે તે જોયું ? તે યુરોપ અને અમેરીકા, હિંદુ અને જૈપાન, આફ્રિકા અને ઓસ્ટ્રેલીઓ વગેરે દૂરના દેશો વચ્ચે જોડાણ કરી હમને તેઓ સાથે વધારે સહેલાઈથી વ્યાપાર ચલાવવાની સગવડ કરી આપે છે. રેલ્વે રસ્તે હાં પહોંચતાં હમને ઘણું મોંઘુ પડત અને ઘણે વિલંબ થાત તેવી જમીનપર હમને દરીઓ થોડા ખર્ચે અને ઓછા વખતમાં પહોંચાડે છે. વિશ્વની સુંદરતામાં વધારે કરે છે. અને ઓછા જ્ઞાનથી છલકાઈ જતા જગતને મર્યાદાને પાઠ શીખવનાર હેટા પેટવાળા' ગુરૂનું કામ બજાવે છે. હમે કદાપિ જે દરીઓ ના જોયા હોય તે
જે હમે ભણેલા હોઇને અભિમાનમાં આવી જઈને કદાપિ બોલ્યા હો કે “ કૅન્ફરન્સ તો અભણ લોકેની છે ! એમનાં કરતાં કરતાં અમે અંગ્રેજી ભણેલા બહુ ડાહ્યા છીએ. અમને કોન્ફરન્સમાંથી શું શીખવાનું મળે? અમે તો એ ગ્રામ્ય જનોથી જૂદાજ પડીશું!” એવું કદાપિ હમારાથી બોલી જવાયું હોય, કે મનમાં વિચારી જવાયું હોય, તો પણ હમારા બધાના સંયુક્ત બળને બનેલો કૉન્ફરન્સ રૂપી સમુદ્ર કાંઈ પોતાની પેઢાનપેઢીની
મર્યાદા ” મુકીને હમને કડવા અક્ષર કહે એ આશા રાખવી જ નહિ; અને કદાપિ હમો ૫-૨૫ રૂ. કૉન્ફરન્સમાં આપવાની સખાવત કરી હોય તેથી ફુલાઈ જઈને બોલ્યા હે કે “ કોન્ફરન્સને આપે શું લીલું થવાનું છે?” તે હમારી એ ભાષા તરફ પણ સમુદ્ર રૂપ કોન્ફરન્સ કાંઈ લક્ષ નહિ આપે. એનું ઑટું પેટ છે એજ એનો મોટામાં મ્હોટે ગુણ છે.
અને હમારે એજ ગુણ શીખવાને છે કે, વિધા કે લક્ષમી વડે છલકાઈ ન જતાં સધળી નદીઓના પતિ રૂ૫ સમુદ્રને પૂજ્યભાવે જઈ મળવું, સઘળા “સંઘ” ના પતિ રૂ૫ “કૌન્ફ. રન્સ મંડળ” ની સેવાભક્તિ યથાશક્તિ બુદ્ધિ, લક્ષ્મી અને લાગવગ વડે કરવી. એક નદી પૂર્વથી આવતી હશે, એક પશ્ચીમથી અને એક ઉત્તર-દક્ષિણથી, તે સર્વને ભેગી કરી, સઘળી હેને એક મધુર ગરબામાં જોડનાર, આ હેમને પતિ “સમુદ્ર” ન હોત તો એ નદીઓ એક બીજાનું હે પણ જોવા ન પામત, તે ખ્યાલ હમને આવી શકે છે કે? ઘણી નદીઓ મળે છે તે જગાને લોકો પવિત્ર સ્થળ તરીકે પૂજે છે, તે ઘણું સંઘ જે જગાએ મળે તે જગાને-કૉન્ફરન્સના સમેલનને પૂજ્યભાવે હમે ન જુઓ એ કેવું કમનશીબ !
હમને ગુજરાતનાને કચ્છથી, કચ્છનાને પંજાબથી, દક્ષિણનાને કાઠિયાવાડથી એમ સહવાસ કરાવનાર, ભાઈચારો કરાવનાર, કૅન્ફરન્સ સિવાય બીજી કોઈ સંસ્થા હેય તો બતાવે. હા; એક સંસ્થા છે. સાધુની. સાધુઓ એક પ્રાંતમાંથી બીજે પ્રાંત વિહાર કરી
