________________
૧૫
અને તેથી જ આપણા આત્મા શુભ અને શુદ્ધ અનુષ્ઠાનામાં ઉપયેાગવત અને એવા ધ્યેયપૂર્વક જીવન જીવવું.
૬ આવેન્દ્રિય દ્વીતીયા મેટ્ઃ (મ. ૮૭)
પાંચ ઇન્દ્રિયાના આવરણીય કર્માંના ક્ષયાપશમ થવાથી ગમે તેટલી લબ્ધિએ આત્માને પ્રાપ્ત થઇ હાય છતાં પણ આત્મા પેાતેજ પેાતાની મૈતન્ય વિશિષ્ટ શક્તિ દ્વારા ઉપયાગવાળે થશે ત્યારે જ પદાર્થાનું યથા જ્ઞાન થશે.
૭. ઉપયોગ: આન્તશ્રુતપરિણામઃ (વિશે. ૨૯૭)
આત્માના આન્તર–શ્રુતપરિણામ જ ઉપયેગ કહેવાય છે. કોઇપણ ક્રિયા પછી તે દેવપૂજા હાય, સામાયિક પૌષધ હાય અથવા આપણે પેઢીના મુખ્ય ટ્રસ્ટી હાઇએ કે બીજી કોઈ પણ સંસ્થાના સભ્ય સેક્રેટરી યા અધ્યક્ષ હાઈએ એ બધી જવાબદારીઓમાં આપણે જે ઉપયેગ શૂન્ય (ક્તવ્યજ્ઞાન શૂન્ય) રહ્યાં તે જૈનશાસન એ ક્રિયાઆને દ્રવ્યક્રિયા તરીકે સખાધે છે, અને દ્રવ્યક્રિયા (જ્ઞાનપરિણામવિનાની ક્રિયા) કદાચ વિષાનુષ્ઠાન અથવા ગરલાનુષ્ઠાનમાં પણ પરિણત થઈ શકે છે, માટે આત્મ કલ્યાણના ખ્યાલ રાખીને જ પ્રત્યેક ક્રિયામાં જ્ઞાનપરિણામ લાવવા અને વધારવા પ્રયત્ન કરવા, જેથી અમૃતાનુષ્ઠાનના આનન્દ મળી શકે.
૮. ચેતનાવિશેષ સત્ત્વા: (મા. ૧૪૯)
જે ક્રિયા કરતાં ભવાભવની જડતા દૂર થાય અને ચેતના શક્તિના વિકાસ સધાય તેને ઉપયાગ કહેવાય છે. આત્માના એક ભાગમાં અનંત–અનત કર્માથી ઉપજેલી, અને પ્રત્યેક ભવમાં કષાયા દ્વારા વૃદ્ધિ પામેલી, તથા જાતિમઢ, કુળ
