________________
૨૬
રાખીને ક્રાય કષાયની ભાવના છેડવી, અને તેની ઉદીરણાના પ્રસંગા પણ છેડી દેવાના આગ્રહ રાખવા. અન્યથા માહુકમના ઉદયકાળમાં જ્ઞાનાપયેાગ અદૃશ્ય થશે, તથા શાસ્ત્રીય જ્ઞાન પણ આપણા માટે ઉપયાગી થઇ શકે તેમ નથી એ અનુભવ ગમ્ય છે. તાધમને અને કષાયવૃત્તિને પરસ્પર હાર્ડવેર છે. ચારિત્ર ધર્મ'ની સુગંધ પણ માહુકમ'ની ઉદ્દીાઁવસ્થામાં કયાંથી હાય ?
અને પરાક્રમ પણ (વીય સ્ફૂરણા) સત્પંથગામી ન બને એ પણ સમજાય એવી વાત છે.
હવે એજ વાતને થોડાક દાખલાઓથી તપાસીએ.
(૧) પ્રસન્નચન્દ્ર રાજર્ષિના ત્યાગ, તપ, તથા ધ્યાનમાં કોઈને કંઈ પણ કહેવાં જેવુ` છે જ નહી. શાસ્ત્ર આપણી સન્મુખ છે કે ધ્યાનારૂઢ થયેલા એ મુનિરાજ શુદ્ધ જ્ઞાનાપયેાગની ધારામાં ખૂબ ખૂબ આગળ વધી ગયા છે. પરન્તુ દુર્મુખ તના બે શબ્દો જ કાનમાં પડતાં શુદ્ધ જ્ઞાનાપચેગની ધારા તૂટી, અને માહુરાજાનાં સૈનિકો એક પછી એક હુમલા કરવા લાગ્યા. મુનિરાજ જાણે રણાંગણમાં ઊભા ઊભા જોરદાર માનસિક યુદ્ધ ખેલવા લાગ્યા. માહ્ય દૃષ્ટિએ બધુ એ ખરાખર હાવા છતાં પણ આન્તર જીવન યુદ્ધમય બન્યુ. અને અશુદ્ધ જ્ઞાનાપયેાગ ( પુત્ર માહથી ઉત્પાદિત રૌદ્ર ધ્યાન ને લઈને સાતમી નરક પૃથ્વી સુધી પહોંચી ગયા છે. પરન્તુ છેલ્લુ શસ્ત્ર લેવા માટે પેાતાના માથા ઉપર હાથ પડતાં જ જાતિવાન ઘેાડો પેાતાના માલિકની ચાબુક જોઇને જેમ ચમકી જાય છે તેમ એ મુનિરાજ મનરૂપી અશ્વને જ્ઞાનરૂપી લગામથી
