________________
ખરી રીતે તો બહારના લોકોની ડખલથી કૃત્રિમ રીતે આવેલી ખામીઓને દૂર કરીને ધર્મતંત્રને સુવ્યવસ્થિત ચાલવા દેવાની, અને વિનો દૂર કરવાની માગણી થયે જરૂરી સહાય કરવાની રાજ્યની ફરજ હોય છે. તેને બદલે ખામીઓ આગળ કરીને કબજો કરી સીધે સીધો હસ્તક્ષેપ કરવામાં આવે છે, જે મહા અન્યાય રૂપ છે. તેને આડકતરા જુલ્મ શિવાય બીજું શું કહી શકાય ? તેમાં ન્યાયનો અંશ પણ શી રીતે સંભવી શકે ?
આ જાતની આજની આંતરરાષ્ટ્રીય યોજનાઓ અને તેને પગલે ચાલી ભારતના વર્તમાન તંત્રની ગોઠવણ નથી' એમ પ્રમાણિકપણે સાચા પુરાવાથી કોઈ પણ સાબિત કરી શકે તેમ નથી. એટલું જ નહીં, પરંતુ પ્રમાણિક અને સાચા પુસવાથી ઉપર જણાવ્યા પ્રમાણેની તમામ ગોઠવણો છે તે પણ બરાબર સાબિત કરી શકાય તેમ છે.
જુદા જુદા નામે જગતના પ્રચલિત ધર્મો અને ધર્મશાસનો છે, ધર્મસંસ્થાઓ છે. શાશ્વત ધર્મમાંથી જુદા જુદા સિદ્ધાંતો અને જુદા જુદા આચારોમાંથી ક્રિયાઓ, ધાર્મિક આચારો, પ્રવૃત્તિઓ વિગેરે તેમાં લીધેલી હોય છે.
અને સ્યાદ્વાદમય જૈનધર્મ તે સર્વનો યોગ્ય સમન્વય કરે છે કેમકે સર્વનું મૂળ કેન્દ્ર તે છે. આ પક્ષપાત નથી, સાચી વસ્તુસ્થિતિનું નિરૂપણ છે. સંસ્કૃતિના મૂળ કેન્દ્રમાં પણ જૈનશાસન છે. ભલે તેના અનુયાયીઓ બહારથી થોડા દેખાતા હોય, પરંતુ ઈતર ધર્મ માનનારા પણ અપેક્ષા વિશેષે તેના જ અનુયાયીયો છે. - વર્તમાન રાજ્યતંત્રની રચના પ્રાગતિક આદર્શો ઉપર થયેલ હોવાથી ધર્મક્ષેત્રને માટે તેનું સૌથી વિપરિત પરિણામ એ આવશે કે ધર્મતંત્ર, ધર્મપ્રણેતા, ધર્મગુરૂ, ધર્મશાલી, અને ધાર્મિક સંપત્તિઓ વિગેરે ઉપર
