________________
૮. વિશ્વ હિતકર અપૂર્વ દીવાદાંડીની દશા
જૈન ધર્મ એ જૈન ધર્મ જ નથી, જૈન દર્શન જ નથી, ઉંચામાં ઉચી કોટિનું તત્ત્વજ્ઞાન જ નથી, વિશ્વ કલ્યાણકર મંગળ જ નથી, વિશ્વસ્થિતિનું માપક સાધન માત્ર જ નથી, મોક્ષમાર્ગ રૂપ માર્ગજ નથી,
અહિંસા-સંયમ-તપ રૂપ ધર્મજ નથી, પરંતુ તે સર્વમય, અને એથી પણ વિશેષ એક અદ્ભુત વસ્તુ છે, ખરાબે ચડતા માનવોને ગમે ત્યારે સન્માર્ગે જવાની પ્રેરણા આપે તેવી શક્તિ ધરાવતી વિશ્વમાં એક અજોડ અને અપૂર્વ દીવાદાંડી રૂપ છે. જગતમાં તેનું અસ્તિત્વ જ સન્માર્ગ તરફ જવા ફરજ પાડતું રહે છે, માનવ હિતના ઉન્માર્ગથી માનવ જાતિને દૂર રહેવા દે છે.
આ અતિશયોક્તિ નથી, અંધશ્રધ્ધાથી તેની પ્રશંસા નથી, સાચી વસ્તુસ્થિતિનું આ નિરૂપણ છે. યમેવ ચ નિર્વિધ્વાસી સંકુશિત | અર્થાતુ ખોટી સમજ અને ખોટા માર્ગથી સાચા ઉપદેશ વડે દૂર રાખનાર છે.
આજે એમ કહેવામાં આવે છે કે પોતાના ધર્મની મહત્તા ન ગાઓ. સર્વ ધર્મ સમભાવ રાખો. સર્વ ધર્મ સમન્વય કરો. સંપ્રદાયવાદ દૂર કરો. પરંતુ સર્વના હિતની સાચી વાત જનતાને કહેવાથી રોકવાની કુટ નીતિનો ભારતમાં ઘણા વર્ષોથી શરૂ કરાવાયેલો આ એક પ્રયોગ માત્ર છે. જગતમાં બહુમતના ધોરણે એક જ ધર્મ રાખવાનો અને બીજા બધા જ ધર્મોને ક્રમે ક્રમે લુપ્ત કરવાના ઉદેશને સફળ કરવા, બીજા કોઈ પણ ધર્મો પોતાની મહત્તા કે સ્વરૂપ સમજાવે તો તેને ધમધતા ગણાવીને ચૂપ કરી દેવા આ પ્રયોગ શરૂ કરવામાં આવ્યો છે.
આંતરરાષ્ટ્રીય ક્ષેત્રે જગતમાં જૈન ધર્મનું ધર્મ તરીકેનું અસ્તિત્વ હોવાનું રદ ગણવામાં આવ્યું છે. ૧૯૬૦ ની મનીલાની સર્વ ધર્મ