________________
આવે ? શાસન સંઘ વિગેરેને વિષમ પરિસ્થિતિમાં મૂકી દેવામાં તેમનો ઉપયોગ કરાયો છે એ એક નિર્ભેળ સત્ય છે.
જૈનશાસન યતિઓ એટલે યતિ નામધારી મુનિઓ હસ્તક હતું. તે ભલે શિથિલતાનો વખત ગણાતો હોય, પરંતુ ત્યારે તેની જેટલી બૂમ પડાઈ તેટલી શિથિલતા હોવાનું કલ્પનામાં બેસી શક્યું નથી. કેમકે ભારતની પ્રજાનું જે નૈતિક બળ આજે તૂટયું છે, તેટલું ત્યારે તૂટયું નહોતું. પ્રાચીન કાળની અપેક્ષાએ શિથિલતા ખરી, પણ ઘણા કુળવાન આત્માર્થી આત્માઓ તેમાં ન હોય એમ માનવા કારણ નથી. ચાર હજાર જેટલી મોટી સંખ્યામાં ઘણા ઉત્તમ આત્માઓ હોવામાં શંકા નથી. પરંતુ બુમ ભેગી કિકિયારી - મુંબઈ જેવા શહેર દ્વારા પ્રચાર મારફત વિદેશીઓએ બૂમ પડાવી નાખી હોવામાં હવે શંકા નથી. અને એક ગઢ પડયા પછી તો કેટલા પડે તેની સીમા ન રહે. પછી તો એ સંસ્થા છેલ્લા પાટલા સુધી પહોંચતી ગઈ.
ત્રણ ત્રણ ચાર ચાર પેઢી સુધી લશ્કરી હિલચાલ અને અશાંતિ . વચ્ચે વિહાર-પઠન-પાઠન-સંયમ પાલન, વિગેરે શી રીતે શક્ય બને ? તે પણ વિચારવું જોઇએ. છતાં તેવા કપરા કાળમાં પણ અનેક મહાપુરૂષોએ શાસનના દિવ્ય તેજને ચમકતું રાખ્યું છે. એ પુરુષાર્થનું મૂલ્ય જેવું તેવું આંકી શકાય તેવું નથી. છતાં મૂળ પરંપરા તોડવા આપણને ત્યારની શિથિલતાનો અધ્યાસ વધારે પડતો કરાવવામાં આવ્યો છે. કોઈ કોઈ વ્યક્તિ અણછાજતી ન હોય એમ ન બને, પરંતુ સાર ભાગને દબાવી રાખી દુષિત ભાગને આગળ કરવામાં આવે એટલે જાહેર છાપ શિથિલતાની ઊઠે એ સ્વાભાવિક છે.
હવે આ બધી વસ્તુસ્થિતિ ધ્યાનમાં લઈને વયોવૃધ્ધ જ્ઞાની અને પ્રતિષ્ઠા સંપન્ન પૂજ્ય પુરુષો સત્વર યોગ્ય માર્ગ કાઢે તે ઇચ્છનીય છે. જુદી જુદી શક્તિ ધરાવતા તેમની પછીની કક્ષાના પૂજ્ય પુરૂષો તેમાં
[
]
[
]