________________
કરી તેમાં યથાશક્તિ અનુભવ મેળવ્યો હતો. તેમનું હૃદય જે પોતાના વ્યાપારની ચિંતામાં પ્રેરાયેલું ન હતું તે તેઓ તીવ્ર બુદ્ધિના યોગથી એક સારા વિદ્વાન તરીકે પ્રખ્યાત થાત. પણ તેમના સત્કર્મનો ઉદય અને તીવ્ર બુદ્ધિનું બળ વ્યાપાર કળામાંજ કૃતાર્થ થવાથી તેની પ્રવીણતા તેમાંજ વૃદ્ધિ પામવા લાગી. અને જનમંડળમાં તેમની વિખ્યાતિ તેનાથીજ વિશેષ થઈ.
વિનય, વિવેક, ધૈર્ય, ઉત્સાહ, દા, દયા અને દ્રઢતા વિગેરે જે ગુણે ઉત્તમ પ્રકારની વિદ્વતાથી સંપાદિત થાય છે, તે ગુણે શેઠ વસનજીભાઈના સંસારી જીવનના આરંભમાંથી સ્વભાવિક રીતે પ્રગટ થયા હતા. અને તેથી તેઓ મેહમયીનગરીના રાજકીય અને વ્યાપારી મંડળમાં સારી પ્રતિષ્ઠા પામતા ગયા. તેઓ ધનાઢ્ય કુટુંબમાં જન્મ્યા છતાં ગર્ભ શ્રીમંતાઈને લાભ લેવાને સમય એલખી સખાવત કરવાના ઉત્તમ ગુણને પ્રાપ્ત કરી પોતાનું ધનિક જીવન સાર્થક કરવાને સદા તત્પર રહેવા લાગ્યા.
શેઠ વસનજીભાઈએ યુવાવસ્થામાં પિતાના કુટુંબની અંદર આ સંસારની ઘટમાળના વિવિધ પ્રસંગોમાં સુખ દુઃખનો અનુભવ કરેલો છે. તેમને પ્રથમ વિવાહ શા વાલજી વર્ધમાનના વિખ્યાત કુટુંબમાં જન્મેલાં ખેતબાઈ ની સાથે થયા હતા. ખેતબાઈ એક પવિત્ર અને કુલીન શ્રાવિકા હતાં. તેમના ઉદરથી પ્રેમાબાઈ અને લીલબાઈ નામે બે પુત્રીઓ અને શામજી
ભાઈ નામે એક પુત્ર થયેલ છે. તે ત્રણ સંતાનને મૂકી ખેતબાઈએ પિતાના સૈભાગ્ય સાથે સ્વર્ગવાસ કર્યો હતો. આ સંસાર સાગરને તરવાના આરંભમાંજ એ સંસારની નાવિકા ભાંગી જવાથી શેડ વસનભાઈએ શેઠ નરસી નાથાના કુટુંબમાં ઉત્પન્ન થયેલાં રતનબાઈની સાથે ફરીવાર લગ્ન કર્યું. તેમના ઉદરથી મેઘજીભાઈ નામે પુત્ર અને લક્ષ્મી નામે પુત્રીને જન્મ થયેલો છે. એ ભાઈબેનને કુશળ–કેમ મૂકી સભાગ્યચિંતા રતનબાઈએ પણ સ્વર્ગવાસ કર્યો. આ સંસારના બીજા ભંગથી શેઠ વસનજીભાઈને વિશેષ શેક ઉત્પન્ન થયો હતો, તથાપિ તેઓ સંસાર સ્વરૂપના જ્ઞાતા હોવાથી તે દુ:ખ સહન કરી પોતાના વ્યવહારમાર્ગને આગળ ચલાવવા લાગ્યા. - શેઠ વસનજી ત્રિકમજીનો સંસાર આવી વિષમ અવસ્થામાં જેટલો વેહે શરૂ થયો, તેટલેજ વેહેલે તેમને દુઃખદાયક થઈ પડે હવે,
