________________
સ્થાનમાં ચાર વર્ણ જૈનધર્મ પાળતી હતી એમ સિદ્ધ થાય છે. શ્રી નેમિનાથ ભગવાનના વખતમાં સાંખ્ય ધર્મને પ્રચાર હતા અને તે વખતે વેદ ધર્મને માનનારા ઋષિ વગડામાં રહેતા એમ સિદ્ધ થાય છે. વસિષ્ઠ રામાયણ અને મહાભારત વગેરે અન્ય દર્શનીઓના ગ્રો વખતે પણ જૈનધર્મ હતું અને તે વખતે જૈન મુનિયો હતા એમ સિદ્ધ થાય છે. શ્રી નેમિનાથ તીર્થંકર પછી લગભગ ચોરાશી હજાર વર્ષના આશરે શ્રી પાર્શ્વનાથ તીર્થંકર થયા. શ્રી કાશી દેશના રાજા
અશ્વસેન અને વામા રાણીના પુત્ર શ્રી પાર્શ્વનાથ હતા. આજથી સત્તા વિશસો વર્ષ પહેલાં શ્રી પાર્શ્વનાથ થયા હતા. શ્રી પાર્શ્વનાથના વખતમાં હિન્દુસ્થાનમાં જ્યાં ત્યાં જેન રાજાઓનું રાજ્ય હતું. તાતાર, તીબેટ, અફગાનિસ્થાન વગેરે દેશમાં પણ જૈનધર્મ પ્રવર્તતો હતે. બ્રાહ્મણ, ક્ષત્રિય, વૈશ્ય અને શુદ્ર એ ચારે વર્ણ જૈનધર્મ પાળતી હતી. શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રભુના સમયમાં ધીમે ધીમો વેદધર્મને પ્રચાર વધ્યા કરતું હતું. શ્રી પાર્શ્વનાથે કમઠગીને બોધ આપે હતો. શ્રી પાર્શ્વનાથ ચરિત, કલ્પસૂત્ર વગેરેમાં શ્રી પાર્શ્વનાથ અને કમઠોગીના સંવાદને રમુજી ચિતાર જોવામાં આવે છે. શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રભુએ સમેતશિખર પર્વત પર અણસણ કર્યું હતું તેમના પહેલાં ઘણા તીર્થ કરેએ સમેતશિખર પર્વત પર અણસણ કર્યું હતું તેથી જૈનમાં સમેત શિખરને એક પવિત્ર તીર્થ તરીકે માનવામાં આવે છે. વિવિધ તીર્થકલ્પ નામના ગ્રન્થમાં સમેતશિખર પર્વતનું માહામ્ય સારી રીતે દર્શન
વ્યું છે. શ્રી પાર્શ્વનાથના ગણધરો અને સાધુઓએ હિન્દુસ્થાન વગેરે દેશોમાં જૈનધર્મનો ઉપદેશ આપીને અનેક મનુષ્યોને શુભ માર્ગમાં વાજ્યા હતા. શ્રી પાર્શ્વનાથનું ચિત્તે સર્ષ છે. સપને તક્ષ કહે છે. તક્ષના ચિંથી પાર્શ્વનાથના અનુયાયીઓ એ તરીકે પિતાને ઓળખાવનાર તાજાતિના રાજાઓ થયા તેઓએ ઉત્તર દેશમાં પિતાનું રાજ્ય સ્થાપ્યું