________________
ચલાવ્યું હતું. જૈન સાધુઓએ ગૌતમબુદ્ધને સમજાવ્યો હતો પણ તેણે પિતાના મત પ્રમાણે નવો ધર્મ પ્રગટાવ્યો.
શ્રી વિરપ્રભુના વખતમાં આર્યાવર્તમાં જૈન ધર્મ, વેદ ધર્મ, અને બદ્ધ ધર્મ એ ત્રણ ધર્મ વિદ્યમાન હતા તેમાં તે વખતે આર્યાવર્ત વગેરે દેશોમાં જૈનધર્મને મુખ્યતાઓ પ્રચાર હતે.
- વેદધર્મથી જૈનધર્મ પ્રાચીન છે. - શાટાયનાચાર્ય નામના એક પ્રસિદ્ધ જૈનાચાર્ય શાકટાયન નામનું વ્યાકરણ વિરચ્યું છે. પાણિનિ આચાર્ય કરતાં શાકટાયનાચાર્ય પ્રાચીન છે. પાણિનિ મહર્ષિએ સ્વરચિત વ્યાકરણમાં થોડુકયત્નતર રાવ - નર્ચ ઇત્યાદિક શાકટાયનનાં સૂ ગ્રહ્યાં છે તેથી પાણીનિ મહર્ષિ કરતાં શાકટાયનાચાર્ય પ્રાચીન સિદ્ધ કરે છે. શોધક વિદ્વાનોના મત પ્રમાણે ઈ. પૂર્વે બે હજાર અને ચારસો વર્ષ પહેલાં પાણીનિ મહર્ષિ વિદ્યમાન હતા તેની પૂર્વે શાકટાયન જૈનાચાર્ય સેંકડો વા હજારે વર્ષપર વિદ્યમાન હવા જોઈએ. મદ્રાસ ઇલાકાની કેલેજના પ્રોફેસર મિસ્તર ગુસ્તાવ એપર્ટ લખે છે કે પાણિનિ મહર્ષિએ શાકટાનાચાર્યને પિતાનાથી પ્રાચીન વ્યાકરણકર્તા તરીકે લખેલા છે તેમજ તેમનું (શાકટાયનાચાર્યનું) નામ ઋગવેદ અને શુકલ યજુર્વેદની પ્રતિશાખાઓમાં અને યાસ્કના નિરૂક્તમાં પણ આવે છે. . બે પદેવ નામને ગ્રંથકાર પોતાના કલ્પદ્રુમ નામના ગ્રન્થમાં વ્યાકરણ કર્તાઓના નામને જે ક આપે છે તે કથી પાણિનિ ઋષિ પૂર્વે શાકટાયનાચાર્ય હતા એમ સિદ્ધ થાય છે. . .
. . . इन्द्रश्चन्द्रः काशकृत् स्नापिशली शाकटायनः ॥ પાબિન્યમને કન્યા રાશિ છે !!
