________________
જેને ધર્મ વિકાસ,
સેવાધર્મનું સત્ય સ્વરૂપ. લેખક–મુનિરાજશ્રી પ્રેમવિમળાજી મહારાજ (મુ. કોટા, રાજપુતાના)
(ગતાંક પૃષ્ઠ ૨૩ થી અનુસંધાન) इह लोकविधीन्कुरुते, स्वयंजनो न तु गुरु विना धर्मम्
अश्वोहि तृणान्यत्ति; स्वयं धृतं पाय्यतेऽन्येन.
અર્થ–મનુષ્ય આ લેકનાં અન્ય કાર્યો પિતાની જાતે કરી શકે છે, પણ ધમ તે ગુરૂ વિના કરી શકાતો નથી જ. જેમકે ઘાસને ઘેડે પિતાની મેળે ખાય છે, પરંતુ ઘી અન્ય મનુષ્ય વડે જ ઘડે પી શકે છે.
गुणिनोऽपि हि सीदन्ति, गुणग्राही न चेदिह, स गुणः पूर्ण कुम्भोऽपि, कुप एव निमज्जति.
અર્થ-દેરડા સહીત એવો પૂર્ણ કુંભ-ઘડો હોય તે, પણ તેને કુવામાંથી કાઢવાને કે મનુષ્ય જે હોય નહિ તે તે ઘડે ફક્ત કુવામાં જ પડી રહે છે. તેમ ગુરૂ વિના ગુણવાન મનુષ્ય પણ ફક્ત સંસારમાં જ ભ્રમણ કરે છે. શાસ્ત્રકાર મહારાજાઓ સ્પષ્ટપણે ફરમાવે છે કે-કંઈપણ ધર્મ કિયા નહિ કરનાર મનુષ્ય શ્રેણક તથા કૃષ્ણ મહારાજની જેમ, સદગુરૂની સેવા ભક્તિ કરી સ્વ. શ્રેય: કરી શકે છે. ઘર-દુરાચારી પાપત્માઓ સદ્ગુરૂની સેવા કરી આશીર્વાદ પામ્યા છે, કેજે આશીર્વાદ સૂછીના જીવન પરમસુખ અને એક અપૂર્વ વસ્તુ છે. મેઘકુમાર જેવા રાજકુમારો, શ્રેણુક જેવા મહારાજાએ, કૃષ્ણ જેવા વાસુદેવે અને સનકુમાર જેવા ચક્રવર્તિએ સ્વકલ્યાણ અર્થે ગુરૂની સેવા કરવા તત્પર બને છે. એ શું બતાવે છે? જૈન ધર્મ પ્રત્યે શ્રેષ્ઠ અને સંપૂર્ણ શ્રદ્ધા ધરાવનાર મનુષ્ય, નવકાર મંત્રનું પાંચમું પદ ‘નો ઢોઇ દવ રાદૂ વિચારશે તે જરૂર સમજી શકશે કે–જ્ઞાની મહષીઓએ આ લેકમાં રહેલ સર્વ સાધુઓને નમસ્કાર કરવાનું ફરમાન કર્યું છે. પરંતુ એ જ નવકાર મંત્રમાં એકપણ પદ એવું નથી કે-જે પદાનુસાર અસંયતિ યાને ફક્ત સંસારનું જ રાતદીન સેવન કરનારાએની સેવા-ચાકરી કરવાનું જણાવેલ હોય, જૈન ધર્મ પરમ સુખની પ્રાપ્તી અંગે જણાવેલ નવકાર મંત્ર પ્રત્યે ફક્ત એક સંપૂર્ણ શ્રદ્ધા દાખવવા માટે જે આજને ઉદ્દામવાદી વર્ગ તૈયાર બને, તે આજે સુચારીત્રસંપન્ન વ્યક્તિઓ પાસે સેવા કરાવવાની જે અયોગ્ય અને અનિચ્છનીય અભિલાષાઓ રખાય છે, તે સદાને માટે નષ્ટ પ્રાય: થશે, એ નિર્વિવાદ છે. પરમ આહંત કુમારપાલ મહારાજાના ઉદયન મંત્રીશ્વરજી અંતાવસ્થાના સમયે સદ્ગતિ પામવા સાધુ મુનીરાજના દર્શનની અભિલાષા સેવે છે, અને સભાગે સહચારી મનુષ્યએ સુસંગે ઉપસ્થીત કરતાં એજ મંત્રીશ્વર સદ્દગતિને પામે છે. એ એજ સિદ્ધ
