________________
જમનાદાસ ઉદાણીનું પ્રવચન.
તાર્થોદ્ધાર અને સાહિત્યદ્વારની મહત્તા ઉપર શ્રી જમનાદાસ ઉદાણીનું મનનીય પ્રવચન”
થાણાનગર જેવા પવિત્ર અને પ્રાચીન તીર્થધામમાં શ્રી ભાગવતિ દીક્ષા મહોત્સવને માંગલિક પ્રસંગ હઈ ચતુર્વિધ સંઘ ઉપસ્થિત હોય અને પૂજ્યપાદ આચાર્યદેવ શ્રી જિનરિદ્ધિસૂરિજી મહારાજ સાહેબ અધ્યક્ષસ્થાને વિરાજમાન હાઈ તેવા અસામાન્ય પ્રસંગે “તીર્થોદ્ધાર અને સાહિત્યદ્વારના વિષય ઉપર પ્રવચન કરવા મને નિમંત્રણ આપી મોટપ બતાવી છે. માત્ર વિવેકને ખાતર હું આમ કહું છું તેમ આપ નહિ માનતા. આપે મને નિમંત્રણ આપી આપની વિશાળતા પ્રદર્શિત કરી છે. ' | તીર્થોદ્ધારનાં વિષય પર બોલતાં મારે મૂર્તિપૂજાનું સમર્થન કરવું પડે તેમ છે. જન્મ અને આચારે હું સ્થાનકવાસી જૈન છું. સામાન્ય માન્યતા એવી છે કે સ્થાનકવાસી જૈન મૂર્તિપૂજાના વિરોધી છે. આવી માન્યતા પ્રચલિત હોવા છતાં મૂર્તિપૂજક સંપ્રદાયનો શ્રી સંઘ અમૂર્તિપૂજક જૈનને તીર્થોદ્ધાર પર પ્રવચન કરવા નિમંત્રણ આપે, તેમાં ઓછી વિશાળતા નથી. તે ઓછી ઉદારતા નથી. આપની આવી વિશાળ દષ્ટિ અને ઉદારવૃત્તિ માટે આપને ખરેખર ધન્યવાદ ઘટે છે. અને મને નિમંત્રણ મળવા બદલ હું મારા પિતાના પણ ધન્યભાગ સમજું છું. અને આપને ઉપકાર માનું છું.
આજના પ્રવચનને વિષય “તીર્થોદ્ધાર અને સાહિત્યોદ્ધારની મહત્તા” એ રાખવામાં આવ્યું છે. તીર્થો અને સાહિત્ય માનવજીવનના ઉત્કર્ષ માટે કેટલાં જરૂરી છે. તે વાત આજના પ્રવચનમાં મારે સિદ્ધ કરવાની છે. તીર્થો અને સાહિત્ય સંબંધે લગભગ ઘણુંખરા સંપ્રદાયના ધર્મશાસ્ત્રોએ મનનીય ઉલ્લેખ કરેલા છે. શાસનકારે, સમાજશાસ્ત્રીઓ, નીતિકારો અને શિક્ષણકારોએ પણ તીર્થો અને સાહિત્યની ઉપયોગિતા સંબંધે ઘણું ઘણું જણાવ્યું છે. તીર્થોદ્ધાર અને સાહિત્યદ્ધાર માટે લગભગ દરેક સંપ્રદાએ પ્રસંગેપાત ભગિરથ પ્રયાસો પણ કર્યા છે. તેના જવલંત વર્ણને આપણે શાસ્ત્રો અને કથાઓમાં વાંચીએ છીએ, અને કેટલાક પ્રસંગે તે આપણે નજરે પણ જોયા છે.
આમ છતાં તીર્થો અને સાહિત્યની મહત્તા આમ જનતા પૂર્ણપણે સમજતી નથી. એમ મારું માનવું છે. મારા બેલ આપને કદાચ આક્ષેપરૂપ લાગશે. પરંતુ હું વિનયપૂર્વક કહું છું કે તે વાત ખરી છે. તીર્થો અને સાહિત્યનાં મૂલ્યો આમ જનતાએ આંક્યા હેત, તેને વિશેષમાં વિશેષ ઉપગ કર્યો હત, તેમાંથી ધર્મ
