________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-
બી જેને 'રમ પ્રકાશ
[ અશાડ
દેગા ? નાના કે વજનના નાના સરખા રોગના નિવારણ અથે થે વહેતું મુકનાર, બીજાના માંસને સસ્તુ કેમ ગણતા હશે ? અરે ! એ બધું તો ઠીક. પણ જેમાં પ્રગટપણે કેવળ અધર્મ જ છે એવી હિંસામાં ધર્મબુદ્ધિ કેમ ધારતા હશે ?
જીવદયાનું ફળ
રાલવિક્રીતિ આયુ દીઘ કરે, વધુ વર કરે, ને ગેત્ર ગુરૂ કરે. લક્ષમી વૃદ્ધિ કરે, બહુ બળ કરે, સ્વામિત્વ ઊંચું કરે ને આરોગ્ય સદા કરે, ત્રિજગમાં લાવ્યત્વ મોટું કરે, સસરાબ્ધિ કરે સુતાર્ય, કરુણાભીનું ખરે !ચિત્ત રે ! ૨૮
દયારસથી ભીંજાયેલું મન આયુષ્ય લાંબુ કરે છે, શરીરને વિશેષ સુંદર બનાવે છે, ગોત્રને અધિક ગેરવવંતું કરે છે, લક્ષમી વધારે છે, બળની વૃદ્ધિ કરે છે, સ્વામિત્વ ઊંચું કરે છે, નિરંતર આરોગ્ય આપે છે, ત્રણે ભુવનમાં પ્રશસ્ય પણું ઉપજાવે છે અને સંસારસાગર તરવાનું હેલ બનાવે છે.”
દયાનો મહિમાતિશય અત્ર દર્શાવે છે. દયાના પ્રભાવથી આયુષ્ય, બળ. લક્ષમી, આરોગ્ય, કીતિ આદિને ઉત્કર્ષ થાય છે આ લેક પરલેકની સર્વ સુખસામગ્રી સાંપડે છે અને ભવસાગર તરી જવાય છે.
અહીં જે હિંસા-અહિંસાની વાત કરી તે હિંસા-અહિંસાનું વાસ્તવિક સ્વરૂપ વિચારવા લાગ્યું છે. હિંસા-અહિંસાની વ્યાખ્યા બહુ વિશાળ છે. નિર્ગથ ગ્રંથકારોએ એની જેવી સર્વગ્રાહી, મનનીય અને માનનીય વ્યાખ્ય. કરી છે તેવી અન્યત્ર કયાંય નથી. અહિંસાની મીમાંસા માટે તે સ્વતંત્ર લેપ જોઈએ. અત્રે તે માત્ર સંક્ષેપથી વિચારીએ. શાસ્ત્રકારે હિંસાની વ્યાખ્યા આ શબ્દોમાં કરી છે
પ્રમત્ત બાળવાપti Tલા ” –શ્રી તત્ત્વાર્થ સૂર “પ્રમગધી પ્રાણનું વ્યપરોપણ કરવું તે હિંસા.” " यत्खलु कपाययोगात्, प्राणानां द्रव्यभावरूपाणां । व्यपरोपणस्य करणं, सुनिश्चिता भवति सा हिंसा ॥ अप्रादुभावः खलु, रागादीनां भवत्यहिंसेति ।। तेपामेवोत्पत्तिहिंसेति. जिनागमस्व संक्षेपः ।। "
–શ્રી પુરષાર્થસિદ્ધિ ઉપા
For Private And Personal Use Only
