________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જેનોનું આસ્તિક્ય.
૨૧
જાય છે અને તે પરમાણુઓ જે આત્મા સાથે ચૂંટેલા હોય છે તે ખરી પડે છે, પણ જેમ પ્રથમ કહ્યું છે તેમ જ્યારે તેઓ સાધનરૂપ બની આત્માને સુખ-દુ:ખાદિ ઉપજાવતાં હોય છે ત્યારે પોતાની જાતના નવા પરમાણુઓને તેઓ એ એ છે (દરેક કાર્ય કરતાં–પુણ્ય અગર પાપનાં ગમે તે કાર્ય કરતાં આત્માને કર્મ લાગે છે–અને તદનુસાર તે કમે ઉદયમાં આવતાં સુખદુ:ખાદિ ઉપજવે છે, અને નવાં કમોને ખેંચે છે.) આત્મા સાથે તે પરમાણુઓને તેઓ જેડી દે છે. આ પ્રમાણે જ્યાં સુધી આત્મા તેના આંતરિક જ્ઞાનના ઉદ્દભવથી આ પરમાણુઓને બાહ્ય પદાર્થો-આત્માથી અતિરિક્ત જુદી શક્તિઓ તરીકે જાણતા નથી, અને પિતાના કુદરતી સ્વભાવમાં આવતો નથી, ત્યાંસુધી કર્મ પરમાણુઓનો–બાહ્ય જડ વસ્તુઓનો આત્મા સાથે સંગ થયા કરે છે, પણ જ્યારે તેને સ્વજ્ઞાનનો ઉદય થાય છે, ત્યારે તે તે જડ ૫દાથો સાથે પોતાની જાતને જોડતો નથી, તેથી કરીને જ્યારે જુનાં કર્મો ખપે છે. ઓછાં થતાં જાય છે, ત્યારે આત્મા પિતાની શકિત વાપરી જુનાને ખપાવે છે, પણ તેજ જાતનાં નવાં કર્મો આવતાં નથી તે કર્મો પોતાની જાતનાં નવાં કર્મોને આકથતાં નથી. આ પ્રમાણે ઘટતાં ઘટતાં આવાં બાહ્ય પદાર્થોને જે આતમા સાથે અનાદિ કાળથી સંયોગ થયેલો હોય છે, તેનો સર્વથા નાશ થાય છે. કર્મોને સર્વથા નાશ થતાં તે પછી ફરીથી કદી પણ અપવિત્ર થતો નથી, તે સર્વદા પવિત્ર રહે છે, અને પરમાત્માની સ્થિતિને એ પ્રાપ્ત કરે છે.
આ પ્રમાણે આપણે જોયું કે ઈવરત્વ–પરમાત્મત્વની ભાવનાને અંગે જે જે ગુણો જરૂરનાં છે તે તે ગુણોમાં ખામી લગાડ્યા વગર–ઉણપ થયા વગર સૃષ્ટિને ઉત્પન્ન કરવાનો અને વ્યવસ્થા ચલાવવાને, રાજ્ય કરવાનો ગુણ ઈશ્વરમાં આપણે ઘટાવી શકશે નહિ; પણ હજુ વધારે બાબતો તે માટે કહેવાની બાકી રહી છે.
આ સૃષ્ટિનો પેદા કરનાર અને ચલાવનાર–તેને નિયમિત રાખનાર કોઈપણ હોવો જ જોઈએ તેવી માન્યતાના ટેકામાં એક મોટી દલીલ રજુ કરવામાં આવે છે. તે દલીલ એ છે કે આ કુદરતની સર્વ રીતભાતમાં જે સરખાઈ અને વ્યવસ્થા જળવાઈ રહેલી છે, હમેશાં એક સરખી જળવાઈ રહે છે, અને વળી રસૃષ્ટિમાં જે સુંદરતા-કુદરતી સંદર્ય દેખાય છે, તે સર્વ ઇવરના અસ્તિત્વને લીધે જ છે તેમ પ્રતિપાદન કરવામાં આવે છે. પણ આ સૃષ્ટિમાં સાંદર્ય અને સરખાઈ જ-વ્યવસ્થા જ રહેલી છે તેમ કહેવું તે વ્યાજબી નથી, કારણ કે દુનિયામાં ઘણે સ્થળે અવ્યવસ્થા-અનિયમિતપણું અને બાળપણું –અસુંદરપણું પણ દેખાય જ છે. જે એમ
૧ તપસ્યા એવું સાધન છે કે જે દ્વારા જુનાં કર્મો ખપે છે, અને નવાં આકર્ષાતાં નથી; બાહ્ય અને અત્યંતર ત૫ જુનાં કર્મો ખપાવવામાં પ્રબળ સાધનભૂત છે.
For Private And Personal Use Only
