Jain Dharm Prakash 1916 Pustak 032 Ank 03

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 5

પ્રશમરતિ પ્રકરણ,
૮૭
તું આચરણ કરવામાં સાવચેત રહેતા મુનિના કાઇ પણ કાળે પરાભવ થઇ શકતા
નથી. ૧૧૯
વિવેચન-શ્રી આચારાંગ સૂત્રમાં જે અર્થ કહેવામાં આવ્યે છે તેને વિષે ષડ્ જીવનિકાય યતનાદિકરૂપ વાસનાભ્યાસના આસેવનવર્ડ-મૂળ અને ઉત્તર ગુણા યેગે જેમનું હૃદય સંરક્ષાયલુ રહે છે વ્હેને કષાય, પ્રમાદ અને વિકથાદિ દુષ્ટ દાષા કદાપિ છળી શકતા નથી. જે સોધ સુભાગ્યે પ્રાપ્ત થયેલા છે તેમાં તીક્ષ્ણ ઉપક્રમ રાખી સદાય સદાચરણુ સેવનાર સાધુનાના પરાભવ કોઈ કદાપિ કરવા સમય થઈ શકતા નથી. ૧૧૯.
વળી પૂર્વોક્ત અર્થમાં જેમનુ મન પરોવાયલુ હાય છે. હેમને ઉત્પથમાગે દેરી જનારી દુર્મતિ કદાપિ જાગતીજ નથી એ વાત શાસ્ત્રકાર દાંતા આપીને દ્વ કરે છે:
पैशाचिकमाख्यानं श्रुत्वा गोपायनं च कुलवन्वाः । संयमयोगैरात्मा निरंतरं व्यापृतः कार्यः ॥ १२० ॥
અ—પૈશાચિકાખ્યાન ( ભૂતવાર્તા) અને કુળવધુનુ રક્ષણ થયેલું સાંભળી• સયમવ્યાપારથી આત્માને સદા સાવધાન ( ઉદ્યમી ) રાખવા. ૧૨૦.
વિવેચન---પ્રથમ પિશાચ સબંધી દૃષ્ટાંત આપે છે:-કાઇ એક વિણકે મથી કોઈ એક પિશાચને વશ કરેલા છે. પિશાચે વણિકને કહ્યું કે ‘ મને સદાય કને કઇ કાર્ય અતાવતાંજ રહેવુ, એમાં વિલખ યા ઉપેક્ષા કરશે તેા તત્કાળ હું હુમારા વિનાશ કરીશ.' વર્ણીકે તે વાત કબૂલ કરી અને લ્હેણે હેને ઘર તૈયાર કરી આપવા અને ધન ધાન્ય લાવવા તથા સુવર્ણ રજતાદિક ઈષ્ટ વિસ્મૃતિ સંપાદન કરી આપવા સૂચવ્યુ. તે બધુય પિશાચે થાડા વખતમાં કરી આપ્યુ અને બીજા કાર્ય
C
કે ફરી પૂછ્યું. એટલે વિષ્ણુકે જણાવ્યુ કે એક અતિ દીર્ઘ વાંસ લાવી ઘરના આંતુ વાડીને તુ સ્ટુડવા ઉતરવાનું કામ ત્યાં સુધી કરતા રહે કે જ્યાં સુધી હું ત્હને ફ્રી બીજું કંઈ કામ કરવાને ફરમાવુ.' આ પ્રમાણે વ્યવસ્થા કરી દેવાથી વિણકના
ભવ થાય એવા અવકાશજ પિશાચને મળતા નથી. એ પ્રમાણે દિન રાત સફ્ અઝાન સેવવામાં તત્પર રહેનારા સાધુજનાને પણ દુષ્ટ વિચાર છળવાને શક્તિમાન ન્યુ નથી. બીજી એક કુળવધુનું દૃષ્ટાંત શાસ્ત્રકાર નીચે મુજબ આપે છે:~~
રૂપ લાવણ્યથી ભરેલી કોઇ એક કુળવધુને કેઇ એક જારકર્મ કરનારે દેખી અને વિષ્ણુ રંગ માટે પ્રાર્થના કરી, જે તેણીએ કથ્થુલ રાખી. આવા તેણીના અભિસાય તેની સાસુએ જાણી લીધે અને તેણીને માથે સઘળા ઘર વ્યાપાર નાંખી દીધા.