________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પાપરયાનક અઢારમું (મિથ્યાત્વ શલ્ય). માન્યતા તે અનભિગ્રહિક મિથ્યાત્વ છે. કારણ કે તેને સુવર્ણ કે લેહની પરીલાજ પડી નથી અને ગળખળ બંનેને તે સરખા ભય માને છે.
૩ અભિનિવેશિક–આમાં સત્ય માર્ગ જાણ્યા છતાં કોઈ પ્રકારને આ ગ્રહ પડી જવાથી અસત્ય માર્ગન-અસત્ય હકીક્તની પ્રરૂપણાનું કરવા પણ છે. આ મિથ્યાત્વ બહુજ નેષ્ટ છે. જાણી બુજીને અસત્ય પ્રરૂપણ કરનાર સમજાબે સમજતો નથી. કેમકે તેને તે સમજવું જ નથી. જેમ વર્તમાન કાળે કેટલાઠ ડુંક પંથી સાધુએ શાસ્ત્રાધારથી જિનપ્રતિમાને પૂજનિક વંદનિક જાણે છે-માને છે, છતાં .તાના કુમાર્ગને ત્યજી શકતા નથી તેમ સમજવું.
૪ સશયિક–જિન વચનમાં શંકા કરવી તે, શંકાના બે પ્રકાર છે. એક મિથ્યાત્વરૂપ શંકા છે કે જેમાં આમ સર્વરે કહ્યું છે પણ તે તે કાંઈ સત્ય લાગતું નથી. આવી વિચારણા હોય છે. બીજી શંકા ખરૂ તવ સમજવાની આકાંક્ષા રૂપ છે. તેમાં પિતાના અપપણુથી અમુક વાત બરાબર સમજાતી નથી તેથી તે ગીતાર્થ ગુરૂ પાસે સમજવા ગ્ય છે. એવા પ્રકારની વિચારણા છે. આ શંકા મિથ્યાત્વ રૂપ નથી.
૫ અનાગિક–અવ્યકત એવા એ કે દ્રિયથી આરંભીને અસંજ્ઞી પચે. દિય સુધીના જીને મિથ્યાત્વ હોય છે તે.
આ પાંચ બે કર્મબંધના મુખ્ય અનાદિકાળથી ચાલ્યા આવતા હેતુ તરિકે પ્રસિદ્ધ છે.
હવે લેકિક ને લેકોત્તર દેવગત, ગુરૂગત ને પર્વગતઃ મિથ્યાત્વ કહે છે.
૧ કિકદેવગત મિથ્યાત્વ-રાગ દ્વેષ મહાદિ દેલવાળા હરિ હાદિ દેવોને દેશ તરિકે માનવા તે.
૨ લકિક ગુરૂગત મિથ્યાત્વ-કંચન કામિનીના ભેગી, સંસારમાં આસકત, કંદમૂળ લક્ષણ, રાત્રિ ભેજનાદિ પાપ ક્રિયામાં પ્રવૃત્તિ કરનાર બાવા, જેગી, સાધુ, સંન્યાસી વિગેરે કુલિંગધારીઓને ગુરૂ તરિકે માનવા તે.
૩ લેકિક પર્વગત મિથ્યાત્વ-હળી, બળેવ, નવરાત્રી વિગેરે અનેક મિથ્યાવીઓના પર્વને પર્વ તરિકે માની તેનું આરાધન કરવું તે.
લોકેત્તર દેવગત મિથ્યાત્વ-લે કેત્તર દેવ વીતરાગ સર્વ દોષ વિમુક્ત તેની આલેકના સુખને માટે પુત્રાદિની, ધનાદિકની, સ્ત્રી વિગેરેની પ્રાપ્તિની ઈરછાએ ભક્તિ કરવી અથવા માનતા કરવી તે.
૫ લેકેત્તર ગુરૂગત મિશ્લા-પંચમહાવ્રતધારી, સંસારથી વિરત શુદ્ધ મુનિ મહારાજની આ લેક સંબંધી પૂરત સુખાદિકની પ્રાપ્તિ માટે
For Private And Personal Use Only
