________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૫૪
જૈનધર્મ પ્રકાશ
જે છે. બહુ વિશાળ છે. આ પાવસ્થાનકને તજવા પછી જ ખરી રીતે પ્રથમના સત્તર તજી શકાય છે. આ પાપસ્થાનકને તજવા માટે કત્તા શ્રીમદવિજયજી ઉપાધ્યાય બહુ ભાર મૂકીને કહે છે અને તે ખરેખર સશાસ્ત્ર ક્યન છે. તેથી નિરંતર તેમણે આપેલી હિતશિક્ષાને અનુસરવું યોગ્ય છે. ૮. તંત્રી.
चंदराजाना रास उपरथी नीकळतो सार.
(અનુસંધાન પૃષ્ઠ ૧૬૩ થી)
પ્રકરણ ૧૩ મું. શિવકુંવર નાટકીઓએ અનેક પ્રકારના નાટકો વીરમતીની પાસે કર્યા. તે વખતે ઢોલ વિગેરેને અવાજ સાંભળીને ગુણવળી પણ પોતાના ગામમાં આવી ખોળામાં ચંદરાજાવાળું પાંજરું લઈને બેઠી. બીજા બધા નાટકોમાં ઉત્તમ પ્રકારનું નાટક બતાવવા માટે શિવકુંવર નાટકીઆની પુત્રી શિવમાળા તૈયાર થઈ. પ્રથમ એક અત્યંત લાંબે વાંસ ઉભો કર્યો, તે મા મુનિરાજને ચડવાની ઉપશમ શ્રેણીરૂપ ન હોય તેવું જણાવા લાગે. પછી તે વાંસને ચારે બાજુ દેર નાખીને બાંધ્યું, તે વખતે તેની કાકૃતિ જણાવા લાગી. ત્યારપછી તેની ઉપર એક સોપારી મુક્યું અને શિવાળા વીરમતીને પ્રણામ કરી ચંદરાજાને જ્ય બેલી વાંસ ઉપર ચડી. તે વખતે તેના પિતાએ શિખામણ આપી કે-“હે પુત્રી ! બરાબર લક્ષ રાખીને નાટક કરજે. આ ઠેકાણું ખરેખરૂં નાટક કરવાનું મળ્યું છે, અહી જો ખામી રાખીશ તે પછી કયાં જઈને ખેલીશ? • શિવાળાએ તેના શિખામણ અંગીકાર કરી અને જેમ પક્ષી આકાશમાં ચડે તેમ દોરવડે વાંસના અગ્ર ભાગ ઉપર ચડી ગઈ. ત્યાં પહોંચ્યા પછી વાસના અગ્ર ભાગે ગોઠવેલા સોપારી ઉપર પિતાની નાભી ગોઠવીને ઉધી ચકચકર ફરવા લાગી, નીચે ઢોલ ઢમકવા લાગ્યા અને કેટલાક નટ તે ઉંચી નજર રાખીને અખંડ ઉભા રહ્યા. શિવાળાએ કુંભારના ચકની જેમ શરીરને ફેરવતાં ફેરવતાં એવી ગુલાંટ મારી કે તે સેપારી ઉપર મતક લાવી દીધું અને પગ ઉંચે આકાશમાં કરી દીધા. જેમ ઉધે મસ્તકે મુનિ કાઉગ કરે અથવા જેમ તાપસે તપ તપે તેમ સ્થિર થઈ ગઈ. પછી પાછી ગુલાંટ મારીને ડાબા પગની એડી તે સોપારી ઉપર ગોઠવી અને એક પગે ચાર ચકર ફરવા લાગી. આ કળા બહુ અદ્દભુત કરી. ત્યારપછી વાંસના અગ્ર ભાગ ઉપર રહીને પાંચ વર્ણની પાંચ પાઘડીઓ લઈ તેની કુલની પાંખડીઓ ગુંથે તેવી રચના કરી. આ પ્રમાણે અદ્દભુત નાટ્યકળા બતાવી એટલે શિવકુંવરે કહ્યું કે
પુ! હવે નીચે ઉતરી જા. એટલે જેમ સાપણું દોરની સાથે ઉતરી પડે
For Private And Personal Use Only
