________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૬૨
જે ધર્મ પ્રકાશ.
आनुं कारण शं? દરેક વખતમાં, દરેક દેશમાં જનસમુદાયને ચાલુ સ્થિતિમાંથી ઉચ્ચ સ્થિતિમાં જવાની કોશીશ તે તે વખતના મહાન ગયેલા મહા પુરૂએ કરેલી છે, તેમણે પોતે ઉચ્ચ રિધતિ પ્રાપ્ત કર્યા પછી જનસમુદાયને ઉચ્ચ પ્રદેશમાં લઈ જવાને મહાન ભગીરથ પ્રયત્ન કરેલ છે, એમ ઇતિહાસ આપણને સૂચવે છે.
1. ઈંગ્લાન્ડાદિ વિદેશોમાં ઇતિહાસ જેટલો આપણું જાણુવામાં આવે છે તે ઉપરથી આપણને એટલું જણાઈ આવે છે કે, તે દેશે પ્રથમ અજ્ઞાન સ્થિતિમાં હતા, તે વખતે મહાન તત્વવેત્તાઓ, શોધકો અને સુધારકોએ તે દેશને સુધારવા આગળ વધારવા અને જે રાજ્ય તેમના જાણવામાં આવ્યું હતું તે સત્યને પ્રકાશ કરવા તેમણે એ છે પ્રયત્ન કરેલ નથી, પ્રયત્ન તે બાજુ ઉપર રૉ પણ તેવા પ્રકારના પ્રયત્નને અંતે તેમને દેહાંત શિક્ષાએ ભેગવવી પડેલી છે, એમ આપશને માલમ પડે છે, તે વીર પુરૂ દેહાંત શિક્ષાઓ ખમવાને તૈયાર થયા અને અમી, પણ પિતાના ધારેલા ઉંદેશને બાજુ ઉપર મૂકવાને તેઓ તૈયાર થયા ન હતા,
આપણું હિંદુસ્થાનના ઇતિહાસનું અવલોકન કરવાથી પણ આપણને એજ માલમ પડે છે. અંગ્રેજ પ્રજાએ આ દેશમાં આવવાની શરૂઆત કરી, અને તેમના સહવાસમાં પ્રથમ બંગાળ આવ્યું. બંગાળ તેમના સહવાસમાં આવ્યાથી અંગ્રેજી ભાષા અને રીતભાતમાં તેમનું અનુકરણ થવા લાગ્યું, એટલું જ નહીં પણ ધાર્મિક વિષયમાં અનુકરણ થયું અને નવીન નવીન સમાજે ઉદ્દભવ પામ્યા, તેથી કેટલે અંશે આ દેશને ફાયદે થયે છે અથવા ગેરફાયદો થયો છે તેનું વિવેચન કરવું અત્રે પ્રોજન વિનાનું હોવાથી તે ઉપર લક્ષ નહીં આપતાં તે તે કામના કરવાવાળા મહાપુરૂએ પિતે મેળવેલા જ્ઞાન અને અનુભવને લાભ જનસમુદાયને આપવાને તેઓએ કેટલે પ્રયત્ન કરેલ છે, તે બંગાળાના ઐતિહાસિક પુરૂ જીવનચરિત્ર વાંચવાથી આપખુને માલુમ પડે છે.
આપણી નજીકના માહારાષ્ટ્ર બંધુઓના સંબંધમાં તપાસ કરતાં પણ એજ માલમ પડી આવે છે કે એ દેશને આગળ વધારવાને, કળકોશલ્ય અને પં
ગમાં આગળ વધવાને, તેમજ વિદ્યાકળાને પ્રચાર કરવાને તે દેશની વિદ્વાન મંડળી જીવોડ પ્રયત્ન કરે છે, જુદી જુદી પ્રકારની સંસ્થાઓ ઉભી કરે છે, અને જુદી જુદી રીતે પિતાના દેશને જાગ્રત રાખવાને યોજનાઓ કરે છે.
બહુ નજીકના અન્ય દેશમાંના પૂર્વના તથા હાલના જમાનામાંના વિદ્વાન્ય પિતાની જ્ઞાતિ, ધર્મ અને દેશસેવાને માટે કેટલો યત્ન કરે છે, તે સુશિક્ષિત કંપ નથી આપ્યું નથી. તેમનું પ્રત્યેક નામવાર વિવેચન કરવાની અને અગત્યતા નઈ
For Private And Personal Use Only