________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અંદરાજાને રાસ ઉપરથી નીકળતે સારી એમ ઉતરી ગઈ. નીચે આવી એટલે બધા નટ તેને આનંદથી ભેચ્યા, કારણકે હવે પડી જવાને ભય બધે નાશ પામ્યું હતું. '
પછી નટએ ચંદરાજાને યજયકાર કર્યો, ઢોલ બનાવ્યો અને વીરમતી પાસે જઈ પગે લાગીને મેજ માગી. તે વખતે પણ “ચંદરાજાને ઘણી ખમા ' ઇત્યાદિ શબ્દ બોલવા લાગ્યા. આ શબ્દ વીરમતીના કર્ણમાં બાણ જેવા લાગવા માંડ્યા. કેમકે તેને રાજ્યનું પણ અત્યંત અભિમાન ચડ્યું હતું. નટએ તે દાન ન મળ્યું એટલે વળી અનેક પ્રકારની કસરતો વિગેરે ખેલ કર્યા. પછી પાછા સંદ રાજની જય બોલતા દાન લેવા આવ્યા. તે વખતે પણ વીરમતીએ દાન આપ્યું નહીં. લોક નાટક જોઈને અત્યંત પ્રસન્ન થયા હતા તેથી સો યથાશક્તિ દાન દેવા ઉત્સુક હતા, પરંતુ વીરમતીના દાન આપ્યા અગાઉ દાન આપવાની કોઈની મગદુર નહતી.
આ વખતે પાંજરામાં રહેલ કુર્કટ વિચાર કરે છે કે-નટ મારો જશ બેલે છે અને તે કારણથીજ માતા દાન આપતી નથી, તેથી નટને જે દાન નહીં મળે તે તે પરદેશમાં જઈને આપણે જશ કેમ બેલશે? ઉલટી અપકીર્તિ બેલશે, તેથી દાન તે આપવું જ જોઈએ. ” આમ વિચારીને પિતાના પાંજરાની સળીઓ ખસેડી અંદરથી રત્નજડિત સેનાનું કાળું ચાંચમાં લઈ નીચે નાખ્યું. ઉપરથી તે કાળું પડ્યું કે તરતજ શિવકુંવરે દેડીને તે લઈ લીધું અને ચંદરાજાની જય બલ્ય, એટલે ઢેલવાળે પણ તેના જયને ઢોલ વગાડ્યા પછી લેકે પણ વીરમતી તરફ નજર ન કરતાં ચિતરફથી અનેક પ્રકારના વ ને અલંકાર આપવા લાગ્યા. શિવકુવર પાસે તે માટે ઢગલે થયે, તેમાંથી નટને નટણીઓ પિતાને અનુકૂળ આવતા વસ્ત્રાલંકાર લઈ લઈને પહેરવા લાગ્યા, તેથી તેઓ પણ ઓળખાય નહીં તેવા થઈ ગયા. શિવકુંવર બહુજ રાજી થયે પણ વીરમતીને શરીરે તે અંગારા દડ્યા. શિવકુવર તે અંદરાજાને જય બેલી વીરમતીની આજ્ઞા માગી પિતાને ઉતારે ગએ, પણ વીરમતીનો કોપ ઉતર્યો નહીં. તે તે ઉલટે વધવા લાગે. વીરમતી બોલી કે-“એ કેશુધન ઘેલો થયો કે જેણે મારી પહેલાં દાન આપ્યું હું જોઉં તે ખરી કે તે કે છે? પણ મને તે સાળમાં વધેલ-ઉછરેલો લાગે છે, મારી નિશાળે એ ભણેલે લાગતું નથી. પણ શું કરું? તેં મારી નજરે ન પ ! તેનું આયુષ્યજ જોરાવર કે તે જીવતે ગાયો ગયો. ” વીરમતી આ પ્રમાણે બેલી તે વખતે કુકડાનું પાંજરું તેની પાસે આવેલું હતું, પરંતુ તેને જાણવામાં હજુ સુધી કુટે દાન આપ્યું છે તે વાત આવી ન હતી. એટલે તેની રીસ તેના ઉપર ઉતરી નહીં.'
એ અવસરે મંત્રી અવસર જોઈને બે કે-“હે માતા ! એમાં આપને શિષ કુવાનું કોઈપણ કારણ નથી. કેમકે જેણે પહેલ દાન દીધુ તેણે પણ જશ છે. તમને જ આપે છે. જે શરીર હોય છે તે લડાઈમાં રાજની આગળ જઈને વડા
For Private And Personal Use Only