________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૩૨
જૈનધર્મ પ્રકાશ.
ત્યાર પછી એક એક માસ ઘટાડે છે એટલે “ચાર માસી તપ કરી શકીશ? ત્રણ માસી તપ કરીશ? બે માસી તપ કરીશ? માસ પ્રમાણુ કરીશ?” એમ ચિતવે અને તેને ઉત્તર “શક્તિ નથી” એ ચિંતવે. ત્યાર પછી એક એક દિવસ ઘટાડો જાય. એટલે “ એક દિવસ ઉ| મખમણ કરીશ ? બે દિવસ ઉણું કરીશ ? ત્રણ દિવસ ઉગું કરીશ ?” એમ યાવત્ “તેર દિવસ ઉણું કરીશ?” એમ ચિંતવે. પછી સેળ ઉપવાસને બદલે “૩૪ ભક્ત* કરીશ? ૩ર ભક્ત કરીશ? ૩૦ ભક્તિ કરીશ?” એમ બબે ભક્ત ઘટત ઘટતો યાવતું “ચેય ભક્ત કરીશ ?” ત્યાં સુધી ચિંતવે. આમાં પિતે પૂર્વે જ્યાં સુધી તપ કરેલ હોય ત્યાં સુધી આવે ત્યારે જવાબમાં “શક્તિ છે, પ્રણામ નથી” એમ ચિંતવતે જાય. ચેક ભક્ત પછી “ચે વિહાર ઉપવાસ, તિવિહાર ઉપવાસ, આંબિલ, નિવી, એકાસણું, બેઆસણું, અવઠ્ઠ (ત્રણ પહોર પછી આવું તે), પુરિમ (મધ્યાહુ પછી ખાવું તે), સાઢ પરિસિ (દેઢ પહોર પછી ખાવું તે, પિરિસિ–” એમ ચિંતવે. એટલે
ચાવિહાર ઉપવાસ કરીશ? તિવિહાર ઉપવાસ કરીશ, ? આંબિલ કરીશ?” એમ ચિંતવે. અને જવાબમાં “શક્તિ છે, પ્રણામ નથી ” એમ કહે, પરંતુ તે દિવસે જે તપ કર્યો હોય ત્યાંસુધી આવે ત્યારે “શક્તિ છે અને પ્રણામ પણ છે.” એમ વિચારી “નમે અરિહંતાણું” કહી કાઉસગ્ગ પારે. છેવટ નવકારશી તે શ્રાવકે અવશ્ય કરવી જ જોઈએ એટલે “નવકારશી કરીશ? શક્તિ છે, પ્રણામ પણ છે.” એમ વિચારી કાઉસગ્ગ પારે.
આ પ્રમાણેનું ચિંતવન કરવામાં જ્યાં સુધી તપ કરે છે ત્યાં સુધી આવ્યા બાદ અને તેને ઉત્તર “શકિત છે, પ્રણામ પણ છે” એમ વિચાર્યા પછી ત્યાર પછીના, તેથી ઉતરતા ત૫ સંબંધી ચિંતવન કરવાનું નથી. આ ચિંત
૨ અહી મહીને મહીને ઘટડવાને બદલે એક બે ત્રણ ચાર પાંચ દિવસ ઉણે પાંચ માસી તપ કરીશ ?” એમ પાંચ પાંચ દિવસનો થેકડો ભેળ કહે, પણ એક સાથે મહીને ન ઘટાડે, એમ કેટલાક કહે છે, ને તેની પ્રવૃત્તિ પણ છે. તેઓ છમાસી તપ કરીશ? એમ કહ્યા પછી પણ એક એક દિ સ ને ઘટાડતાં પાંચ પાંચ દિવસનો ઉપર પ્રમાણે કાજ ઘટાડે છે. તેમજ પંદર દિવસ ઉણો છમાસી કહ્યા પછી એક બે ત્રણ ચાર પાંચ દિવસ ઉણ સાડા પાંચ માસી તપ કરીશ ? એમ કહે છે. એ પ્રમાણે સાડા ચાર, સાડા ત્રણ, અઢી ને દોઢ માસી કહેવાનું પણ સમજવું. આમાં કાંઈ અયુત જણાતું નથી.
ક આ એક પ્રકારની જૈનશાસ્ત્રમાં આપેલી સંજ્ઞા છે અને તે સકારણ છે. ૧૬ પવાસના બે ટંકના (૩૨) વાત અને આગળ પાછળ એકાસણું કરવાથી તે બે દિવસના સાગરૂપ છે તેમાં મળીને ૩૪ મત થાય છે. પ્રથમ ઉવાચની પહેલાં ને પછી છે કારણ કરવાની પરત છે વાને લીધે આ પ્રમાણે ભકિત ગણીને કહેવાની તિ થઈ હશે
For Private And Personal Use Only
