________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
તપચંતવન.
૩૭
પ્રતિક્રમણ નહીં કરનારા છેવકભાઈઓએ પણ દરેજ પ્રભાતે સૂર્યોદય થયા અગાઉ વિચાર કરવો જોઈએ કે-“આજે કઈ તિથિ છે અથવા કયું પર્વ છે?” એને વિચાર કર્યા પછી “આજે નવકારશીજ કરવી છે કે તે કરતાં કોઈ વધારે તપ કરે છે?” તેનો વિચાર કરી આત્મશક્તિને ગે પવ્યા સિવાય જે તપ કરે છે તેને નિર્ણય કરે જોઈએ. પછી નિશ્ચિત કરેલ તપ જિનમંદિરમાં દર્શન કરી ચૈત્યવંદન કરીને છેવટનું ખમાસમણ દીધા પછી ઉભા થઈને યાદ કર જોઈએ. અને પછી ગુરૂ મહારાજ પાસે જઈ વંદન કરીને તે તપનું પ્રત્યાખ્યાન લેવું જોઈએ. આ પ્રમાણે શ્રાવકની દરરોજની કરણીમાં તપને મુખ્ય અને અગ્ર ભાગ છે.
જેઓ વિશિષ્ટ પ્રકારે શ્રાવકપણું ધરાવતા હોય-જેમણે શ્રાવકના એક બે કે બારે વ્રત અંગીકાર કર્યો હોય તેમણે તે બંને ટંક આવશ્યકપ્રતિકમણ અને વય કરવું જોઈએ. તેમને પ્રભાતના રાઈ પડિકમણમાં, વંદિતુ કહ્યા પછીના કાસગમાં તે દિવસે કરવાના તપ સંબધીજ ચિંતવન કરવાનું છે. તે કાયે,
સર્ગ તપચિંતવનેજ છે. જેમને તપ ચિંતવન કરતાં આવડતું નથી તેઓ તેને બદલે ચાર લેગસ પૂરા ચિતવે છે. પરંતુ તે મૂળ વિધિ નથી મુખ્ય વિધિ તપનું ચિંતવન કરવાનું જ છે. વિધિ શુદ્ધ કરવાના અભિલાષી શિવાય આ તપ ચિંતવન કેમ કરવું ? તે ઘણા શ્રાવક ભાઇએ જાણતા પણ નથી. તેથી અહીં તે ચિંતવન જે રીતે કરવાનું છે તે રીતે લખવામાં આવે છે.
કાગના પ્રારંભમાં પિતાના આત્માને પ્રશ્ન કરવાના રૂપમાં પ્રતિકમણ કરનાર શ્રાવક કે શ્રાવિકા જે હોય તેણે ચિંતવવું કે-“ શ્રી વદ્ધમાન સ્વામીનું તીર્થ વર્તતે સતે હે જીવ! શ્રી વદ્ધમાન સ્વામીએ કરેલા છ માસી તપને તું કરી શકીશ?-કરવાને શક્તિમાન છું? ” આને ઉત્તર તરતજ ચિંતવે કે “શક્તિ નથી” પછી “એક દિવસ હુ છમાગી તપ કરી શકીશ? બે દિવસ ઉણો કરી શકીશ? ત્રણ દિવસ ઉણે કરી શકીશ ?” એમ એક એક દિવસ ઘટાડો પાંચ મહિના સુધી આવે. અને દરેક વખતે તેનો ઉત્તર ચિંતવે કે-“શક્તિ નથી.”
૧ અહીં શકિત નથી” એની સાથે પ્રણામ નથી ' એમ પણ કહેવાની કેટલીક જોએ પ્રવૃત્તિ છે અને પછી જેટલો તપ કર્યો હોય તેટલે આવ્યા પછી “શકિત છે, પ્રણામ નથી” એમ કહે છે. વળી કેટલાક કહે છે કે, પ્રથમ એમ કહેવું કે શક્તિ નથી. પ્રણામ છે. એટલે પ્રણામ તે છ માસી તપ કરવાના છે પણ શકિત તેવી નથી. પછી જે તપ પૂર્વે કર્યો હોય એટલે આવ્યા પછી શક્તિ છે, કામ નથી ? એમ કહેવું એ
For Private And Personal Use Only