Ganittilakam Savrtuttikam

Author(s): Hiralal R Kapadia
Publisher: Oriental Research Institute Vadodra

Page 130

४७
विरचितम् ]
विश्लेषजातिः अष्टगुण एको जाता अष्टौ, अष्टगुणाः पञ्च जाताश्चत्वारिंशत् , यथा {{} । पराङ्के पश्चगुण एको जाताः पञ्च, पञ्चगुणा अष्टौ जाताश्चत्वारिंशत् , यथा {४:}। ततस्तयोः समच्छेदयोर्विवरं अधिकाद् विशोध्ये यथाऽत्र अधिकादष्टलक्षणात् विहीनं हीनांशपञ्चकं विशोध्यम् , जातास्त्रयश्चत्वारिंशत् । एतत् तृतीयस्थाने स्थाप्यम् । पश्चाद् द्वितयं भञ्जनीयम् , यथा {१४.} । तद्विवरं त्रिकलक्षणं ५ द्विनिम्नं जाता षट्करूपचत्वारिंशच्छेदं अधिकं अर्धन, यथा १४६) । अत्र भागानुबन्धजातौ "छेदनं छेदनेने"त्यादिना छेदनं-चत्वारिंशल्लक्षणं छेदनेन-द्वाभ्यां हन्यात् , जाता अशीतिः। तथा सांशो हरद्विलक्षणो जातास्त्रयः, तैः षट् हन्यात् , जाता अष्टादश । द्वयोरर्धापवर्ते उपरि नव, अधश्चत्वारिंशत् । अयं तृतीयस्थाने निश्चलः स्थाप्यः, यथा {4/21४. } । यत् यूथसङ्ख्याप्रमाणं तस्य चत्वारिंशता भ- १० क्तस्य यनवमे सात् तत् कुन्दे स्थितम् । कुन्दावस्थितभृङ्गभागयोरेकनवचत्वारिंशल्लक्षणयोर्विवरं कर्तुं "अंशच्छेदा"वित्यादिना छेदयोः पञ्चचत्वारिंशल्लक्षणयोः पश्चमभागापवर्ते क्रमादेकाष्टलक्षणयोर्विनिमये यथा {986} । प्राच्याङ्के अष्टगुण एको जाता अष्टौ, अष्टगुणाः पञ्च जाताश्चत्वारिंशत् । पराङ्क एकगुणस्तथैव, . यथा {६.४९) । अत्र विवरो नवकादष्टानां विश्लेषे य(प)श्चादेकचत्वारिंशश्छेदः १० स्थितः, यथा {:.}। अस्य विवरस्य एकलक्षणस्वार्धं एकोनार्ध सहत इति चत्वारिंशच्छेदानां द्विगुणतायामशीतिः, यथा {१} । एतत् षड्नम् यथा {{.} । वन्यंशेन यथा १६ । भागानुवन्धजातौ "छेदनं छेदनेने"त्यादिना छेदनम्-अशीतिश्छेदनेन-अधत्रिकेण हन्यात् , जाता चत्वारिंशदधि(क)द्विशती । सांशकोऽधोहरेण सैकत्रिकेण चतुर्भिर्गुणिताः षड् जाता चतुर्विंशतिश्च-२० त्वारिंशदधि(क)द्विशतच्छेदा, यथा {३४. } । त्रिगुणं चतुर्विंशतिस्त्रिगुणा जाता द्वासप्ततिः, एतत् त्रिभागरहितम् , यथा / भागापवाहजात्युक्तेन "गुणयेद्धरेणे"त्यादिना हरेण-अधस्तनेन त्रिकेण छेद-चत्वारिंशदधि(क)शतं गुणयेत् , जातं विंशत्यधि(क)सप्तशती । ततो लवोनहरेण एकांशेन हीनत्रिकेण जातद्विके आद्यांश द्विसप्ततिः गुणयेत् , जातं चतुश्चत्वारिंशदधि(क)शतम् , यथा {७४४ } । २५ अनयोः चत्वारिंशदधि(क)शते भागेनापवर्ते उपर्येकः, अधश्च पञ्च, यथा {१} । यद् यथेऽस्ति प्रमाणं तस्य पञ्चमांशे रूपं जातीलतामाश्रितम् । एतच्चतुर्थस्थाने स्थाप्यम् , यथा {4/21: ०६} । ततः पुनरप्यंशच्छेदावित्यादिना छेद